Μπαίνουμε στην πρίζα -κυριολεκτικά και μεταφορικά- οδηγώντας στο παγωμένο Όσλο της Νορβηγίας το νέο, «φουλ» ηλεκτρικό Ampera-e της Opel, ένα αυτοκίνητο που σηματοδοτεί την έμπρακτη μεταστροφή των mainstream κατασκευαστών στη βιώσιμη κινητικότητα.
Ξεχάστε ό,τι ξέρατε μέχρι σήμερα για το Opel Ampera. Η νέα γενιά του μικρού και αμιγώς ηλεκτρικού πλέον αυτοκινήτου της GM τώρα αποκαλείται απλώς «Ampera-e» στις κατά τόπους αγορές της γηραιάς ηπείρου και «Chevrolet Bolt» στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, και δεν έχει καμία απολύτως σχέση με το μεγαλύτερο, βαρύ και «αμερικανίζον» σε αισθητική range-extender σεντάν μοντέλο. Το τελευταίο, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους -ίσως επειδή παρουσιάστηκε αρκετά νωρίς, σίγουρα και γιατί ήταν ακριβό-, δεν κατάφερε να ταράξει τα νερά. Η αλήθεια είναι πως, σχεδόν έξι χρόνια μετά το ντεμπούτο του Αυτοκινήτου της Χρονιάς 2012, κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι της συγκεκριμένης κατηγορίας. Με τους Βαυαρούς της BMW να ανοίγουν νέους δρόμους με το high-tech και φευγάτο σε αισθητική i3, τη VW να μπαίνει δυναμικά στο παιχνίδι με το e-Golf και, φυσικά, με τη συμμαχία των Renault-Nissan να συνεχίζει ακάθεκτη να παραδίδει δωρεάν… μαθήματα υλοποίησης με τα επίσης ηλεκτρικά Zoe και Leaf, η GM δεν άργησε να πιάσει τον παλμό της εποχής. Έτσι, υποδέχθηκε στις αγκάλες της, δίχως συμπλέγματα και ταμπού, ένα νέο είδος οχήματος, που, με επαρκή πλέον αυτονομία κίνησης, στέλνει στο πυρ το εξώτερον τον κινητήρα εσωτερικής καύσης.
Ιδού λοιπόν το νέο Ampera-e, ένα ηλεκτρικό… απ' άκρη σ' άκρη μίνι οικογενειακό, που τώρα έρχεται και στη γειτονιά της Ευρώπης με μια πιο μοντέρνα, πιο οικονομική σε κόστος και πιο αποδοτική «εκτέλεση» από ό,τι στο παρελθόν να δώσει νέο νόημα στον πολυφορεμένο όρο «βιώσιμη κινητικότητα». Ας μη γελιόμαστε, επομένως: δεν πρόκειται για ένα θεωρητικό αυτοκίνητο, πολλώ δε μάλλον για μια εξεζητημένη τεχνολογική σπουδή που απλώς δε ρυπαίνει, δεν… ακούγεται και δεν καταλαμβάνει άσκοπα υπερβολικό χώρο στο δρόμο ή το γκαράζ. Πρόκειται για μια απτή πρόταση που, μαζί με όλα τα παραπάνω, έρχεται να εξασφαλίσει ευκολία χειρισμών -ναι, δε χρειάζεται να είσαι πυρηνικός επιστήμονας για να την οδηγήσεις!- αλλά και αξιομνημόνευτη πρακτικότητα στην καθημερινή χρήση και συμβίωση, αντίστοιχη με εκείνη που απλόχερα προσφέρει σήμερα ένα συμβατικό MPV με μήκος άνω των 4 μ. Όλα αυτά δε 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες το χρόνο.
Η ηλεκτρική φαρέτρα του Ampera-e
Το νέο Opel Ampera-e κατασκευάζεται στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, και συγκεκριμένα στη μονάδα παραγωγής της GM που βρίσκεται στο Οράιον του Μίσιγκαν στις ΗΠΑ, μαζί με το δίδυμο αδελφάκι του, το Chevrolet Bolt. Όντας «χτισμένο» πάνω σε μια ειδικά διαμορφωμένη για την περίσταση πλατφόρμα, σχεδόν το 82% της δομής του συντίθεται από ατσάλι υψηλής αντοχής, με το κατά πολύ ελαφρύτερο αλουμίνιο να χρησιμοποιείται επιλεκτικά σε μέρη όπως είναι το καπό και η πίσω πόρτα, προκειμένου να διατηρηθεί το συνολικό βάρος της κατασκευής σε λογικό επίπεδο. Πόσο… λογικά είναι τα 1.691 κιλά που ζυγίζει το νέο Ampera-e των μόλις 4,164 μ.; Σκεφτείτε απλώς πως μόνο η μπαταρία του προσθέτει στην τελική ένδειξη της ζυγαριάς -ούτε λίγο ούτε πολύ- 430 κιλά. Στον τεχνολογικό τομέα, σημείο αναφοράς αποτελεί -τι άλλο;- η μπαταρία ιόντων λιθίου 60 kWh, η οποία εξελίχθηκε σε στενή συνεργασία με την καταξιωμένη στο είδος LG Electronics. Οι συνολικά 288 κυψέλες της, οι οποίες είναι εμπλουτισμένες με νικέλιο για βέλτιστη θερμοκρασιακή απόδοση, μαγγάνιο και κοβάλτιο, είναι διατεταγμένες σε οκτώ υπομονάδες των 30 κυψελών και σε δύο των 24, επιλογή που έδωσε στους σχεδιαστές του αυτοκινήτου τη δυνατότητα να τις εγκαταστήσουν ακριβώς κάτω από τα πίσω καθίσματα, στη θέση δηλαδή της «παραδοσιακής» δεξαμενής αποθήκευσης του καυσίμου. Σύμφωνα με την Opel, η απόφαση ενσωμάτωσης της μπαταρίας στη δομή του αμαξώματος όχι μόνο βελτιώνει την ασφάλεια, αλλά συγχρόνως αυξάνει την ακαμψία, πληρώντας ταυτόχρονα τους στόχους για χαμηλό επίπεδο θορύβων και κραδασμών. Την ίδια στιγμή, χάρη στο συμπαγές της μέγεθος, η συστοιχία της μπαταρίας, η οποία καλύπτεται από 8ετή εγγύηση ή 180.000 χλμ. χρήσης, έχει συνολικό ύψος μόλις 177 χλστ., στοιχείο που παρείχε αρκετή ελευθερία στους σχεδιαστές, προκειμένου να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις χωροταξικές δυνατότητες της κατασκευής.
Η φόρτιση, όπως σε όλα τα αυτοκίνητα του είδους, γίνεται είτε… παραδοσιακά -στην πρίζα δηλαδή!- είτε κατά τη διάρκεια που το αυτοκίνητο επιβραδύνει, με τον ηλεκτροκινητήρα των 204 ίππων και των 360 Nm να δρα ως γεννήτρια, μετατρέποντας εν προκειμένω τη «χαμένη» κινητική ενέργεια σε ηλεκτρική – η οποία, φυσικά, αποθηκεύεται κατόπιν στην μπαταρία. Πώς μπορεί κανείς να αυξήσει τα αποθέματα ενέργειας χωρίς να χρειαστεί να καταφύγει στην αρωγή του δικτύου φόρτισης – δημόσιου ή ιδιωτικού; Στο πρόγραμμα Drive, κατ' αρχάς, ο οδηγός δε χρειάζεται παρά να αφήσει έστω και στιγμιαία το πόδι του από το γκάζι, ώστε ο συσσωρευτής ενέργειας του Ampera-e να αρχίσει να φορτίζεται, με το φαινόμενο μάλιστα που είναι ευρύτερα γνωστό ως «φρένο κινητήρα» να ενισχύεται στο αμέσως επόμενο πρόγραμμα, το Low, όπου ο βαθμός ανάκτησης της ενέργειας είναι συγκριτικά μεγαλύτερος. Επιπρόσθετα, ο ευκαιριακός ή μη επισκέπτης στη θέση οδήγησης του Ampera-e μπορεί να επιλέξει το mode που φέρει την ονομασία «Regeneration on Demand», για μέγιστη ανάκτηση της ενέργειας μέσω ενός μοχλού που βρίσκεται εγκατεστημένος πίσω από το τιμόνι. Μάλιστα, στην περίπτωση αυτήν, η ροπή αντίστασης του μοτέρ είναι τέτοια, ώστε το πεντάλ του φρένου να μη χρειάζεται να πατηθεί προκειμένου το αυτοκίνητο να μειώσει την ταχύτητά του. Υπό συνθήκες, λοιπόν, στις οποίες δεν είναι επιθυμητή, αλλά πρωτίστως δεν είναι απολύτως απαραίτητη η χρήση της μέγιστης δύναμης πέδησης, το Ampera-e μπορεί να ελέγχεται μόνο μέσω του πεντάλ του γκαζιού («One Pedal Driving» το αποκαλεί η Opel). Μην περιμένετε όμως θαύματα σε σχέση με τη φόρτιση των μπαταριών, καθώς, σύμφωνα με τα πρώτα μοντέλα προσομοίωσης της εταιρείας, στα δύο αυτά προγράμματα ο οδηγός μπορεί να αυξήσει την αυτονομία κίνησης του οχήματος μόλις κατά 5% σε σύγκριση με το πρόγραμμα Drive.
Φυσικά, οι οδηγοί του Ampera-e μπορούν να επαναφορτίζουν την μπαταρία των 60 kWh στο σπίτι τους ή, πιο σωστά, στο γκαράζ τους, είτε μέσω μιας στάνταρντ οικιακής πρίζας 2,3 kW είτε χρησιμοποιώντας τους προαιρετικούς οικιακούς φορτιστές χαμηλής (3,7-7,4 kW AC) ή μεσαίας ισχύος (11 kW-22 kW DC). Αξιοσημείωτο είναι επίσης το «ενσωματωμένο» στο λογισμικό διαχείρισης της μπαταρίας πρόγραμμα Hill Top Reserve, το οποίο σταματά την προγραμματισμένη φόρτισή της στο 90%, ώστε να υπάρχει επαρκές περιθώριο για άμεση ανάκτηση ενέργειας κατά την κίνηση του αυτοκινήτου.
Από εκεί και πέρα, το νέο Ampera-e έχει να επιδείξει λαμπρά επιτεύγματα σε σχέση με τον ανταγωνισμό, τόσο στον τομέα των επιδόσεων -σημειώστε απλώς πως το τυπικό «0-100» ολοκληρώνεται σε μόλις 7,3 δλ.!- όσο και σε εκείνον της αυτονομίας, παράμετρος που δικαίως απασχολεί όσο τίποτε άλλο όλους εκείνους που σήμερα σκέπτονται σοβαρά την αγορά ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Σύμφωνα με τις πιστοποιημένες μετρήσεις με βάση τον πάντοτε αισιόδοξο στις αποτιμήσεις του Νέο Ευρωπαϊκό Κύκλο Δοκιμών (New European Driving Cycle – NEDC), ο οδηγός του Ampera-e μπορεί να διανύσει με μια πλήρη φόρτιση της μπαταρίας έως και 520 χλμ. Με δεδομένη, πάντως, τη σαφώς πιο ρεαλιστική μέτρηση WLTP (Worldwide Harmonized Light-Duty Vehicles Test Procedure), η αυτονομία περιορίζεται στα 380 χλμ., τιμή που και πάλι… φτάνει και περισσεύει, με δεδομένες τις καθημερινές υποχρεώσεις μετακίνησης της πλειονότητας των Ευρωπαίων οδηγών. Ασφαλώς, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει και η ίδια η Opel, η αυτονομία που μπορεί να «πιάσει» κανείς σε πραγματικές συνθήκες πίσω από το τιμόνι του Ampera-e είναι πιθανό να διαφέρει αρκετά σε σχέση με τις παραπάνω «θεωρητικές» τιμές, καθώς, ως γνωστόν, πολλά εξαρτώνται τόσο από το… πόδι και τις συνήθειες του οδηγού όσο και από εξωγενείς παράγοντες. Με πρώτη και καλύτερη, ασφαλώς, τη θερμοκρασία περιβάλλοντος.
Θωρακισμένο σαν… Opel!
Το νέο Ampera-e δεν αποτελεί εξαίρεση στο γνώριμο στις μέρες μας κανόνα που θέλει κάθε σύγχρονο Opel να είναι εξοπλισμένο με μια πλειάδα ηλεκτρονικών και μη συστημάτων τα οποία «ευνοούν» την άνεση, αυξάνοντας συγχρόνως τους δείκτες ενεργητικής και παθητικής ασφάλειας. Έτσι, μεταξύ άλλων, «παρόντα» είναι και εδώ τα συστήματα Following Distance Indicator, Forward Collision Alert, Lane Keep Assist, Rear Cross Traffic Alert, Automatic High Beam Assist, Traffic Sign Assistant, Lane Change Alert, Side Blind Zone Alert, Pedestrian Safety Signal, Forward Collision Alert και Low Speed Collision Mitigation Braking & Reflective LED Alert Display.
Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο της Opel είναι πλήρως εναρμονισμένο και με την ψηφιακή εποχή, καθώς σημαντικές λειτουργίες γίνονται μέσω μιας εξατομικευμένης έγχρωμης οθόνης 10,2 ιντσών τύπου tablet. Επίσης, το IntelliLink-e infotainment μπορεί να ενσωματώσει ψηφιακά smartphones μέσω Apple CarPlay και Android Auto, ενώ παρούσα είναι και η δυνατότητα ασύρματης φόρτισής τους. Φυσικά, το IntelliLink-e ολοκληρώνει το προσφερόμενο πακέτο υπηρεσιών όταν συνδυάζεται με το σύστημα προσωπικής εξυπηρέτησης και συνδεσιμότητας Opel OnStar. Το OnStar προσφέρει ένα ισχυρό 4G/LTE Wi-Fi Hotspot, διασφαλίζοντας εξαιρετική συνδεσιμότητα για όλους τους επιβάτες του Ampera-e και τις κινητές συσκευές τους. Επιπλέον, οι χρήστες του Opel OnStar μπορούν πιέζοντας ένα μπουτόν να έχουν την υποστήριξη ενός προσωπικού συμβούλου, που θα τους βοηθήσει να κλείσουν δωμάτιο σε ξενοδοχείο (booking service) ή να βρουν τον πλησιέστερο διαθέσιμο σταθμό φόρτισης. Η προσφορά ψηφιακών προϊόντων ολοκληρώνεται με τη νέα εφαρμογή myOpel App, που παρέχει τη δυνατότητα απομακρυσμένου ελέγχου του αυτοκινήτου. Έτσι, το Ampera-e μπορεί μέσω της εφαρμογής να θερμαίνεται ή να ψύχεται εκ των προτέρων, ανεξάρτητα από το αν είναι σταθμευμένο σε σταθμό φόρτισης, για να μπορούν οι επιβάτες να μπαίνουν σε ένα αυτοκίνητο με άριστο περιβάλλον σε ό,τι αφορά τη θερμοκρασία του, ανεξαρτήτως καιρού.
Οδηγώντας…
Στο φυσικό του περιβάλλον αυτό το κομψό χάτσμπακ προσαρμόζεται ιδανικά. Χαίρεσαι που το βλέπεις σταθμευμένο, και ικανοποιείσαι απόλυτα οδηγώντας, με ατού την ποιότητα κύλισής του. Σημαντικό ότι δεν το ζεις με το μάτι καρφωμένο στο όργανο μέτρησης της κατανάλωσης, που προδίδει και τη διαθέσιμη αυτονομία. Χαρίζεται μάλιστα και στη διαδικασία της υπερβολής, αφού η ροπή από στάση σε παρασύρει για τέρμα γκάζι ακόμα και για τη διασκέδασή σου, και το σχόλιο είναι εντελώς ρεαλιστικό. Η ευχαρίστηση εκτοξεύεται στη διαδικασία του προσπεράσματος με επιταχύνσεις ακριβών αυτοκινήτων με σπορ χαρακτήρα. Συνήθως με τα «μόνο ρεύμα»… δε ζεις, έχοντας την αγωνία ώστε να ολοκληρώσεις τη διαδρομή σου, κάτι που δεν προκύπτει με αυτό το ιδιαίτερα κομψό Ampera με τον κωδικό «e». Η μέτρια ποιότητα των υλικών εντός δε μετριάζει τη συνολικά εξαιρετική εικόνα, και είναι η βασική τιμή των 40.000 ευρώ που απογοητεύει, αφού στη χώρα μας δεν προκύπτουν σοβαρά κίνητρα με χρηματοδότηση ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Θα προκύψει αργά ή γρήγορα, αλλά μέχρι τότε μένουμε με όμορφες εικόνες στο Όσλο, όπου με τον συνάδελφο, παλιό μας συνεργάτη και φίλο Γιάννη Σταυρόπουλο του Motori, που συμμετέχει στην επιτροπή για το autoBest, μοιραστήκαμε για 300 χλμ. ένα γκρι-σιελ Ampera-e, το οποίο συνυπήρξε ιδανικά με δεκάδες Tesla. Άλλη χώρα, άλλοι άνθρωποι. Κακά τα ψέματα._ Σ. Χ.
Κάν' το όπως η Νορβηγία
Η διάθεση του νέου Ampera-e έχει ήδη ξεκινήσει στην πιο ώριμη και κατασταλαγμένη στο συγκεκριμένο είδος οχημάτων αγορά της Νορβηγίας, ενώ μέσα στη χρονιά τις υπηρεσίες του νέου ηλεκτρικού «μικρού» της Opel θα μπορούν να απολαύσουν και οι κάτοικοι της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ολλανδίας και της Ελβετίας. Παρά τη μικρή εμπορική επιρροή της στο ευρωπαϊκό και όχι μόνο αυτοκινητικό γίγνεσθαι, η Νορβηγία συνεχίζει να πρωτοστατεί στον τομέα των «καθαρών αυτοκινήτων», αποτελώντας εν πολλοίς το παράδειγμα προς μίμηση. Η μικρή, λοιπόν, Νορβηγία των μόλις 5,2 εκατ. κατοίκων, ακολουθώντας με πίστη και αφοσίωση πολιτικές που υποστηρίζουν εν τοις πράγμασι και όχι στα λόγια τα Zero Emission Vehicles (ZEV), έχει καταφέρει όλα αυτά τα χρόνια το φαινομενικά ακατόρθωτο: να ενσωματώσει, δηλαδή, στο στόλο των εν ενεργεία οχημάτων της έως και το Μάρτιο που μας πέρασε πάνω από 150.000 ηλεκτρικά αυτοκίνητα – επιβατικά και επαγγελματικά! Αυτήν τη στιγμή δε η διείσδυση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στη χώρα φτάνει στο 35,1% (δηλαδή 1 στα 3 αυτοκίνητα), την ώρα που το αντίστοιχο ποσοστό σε Ισλανδία, Σουηδία, Ελβετία και Βέλγιο δεν ξεπερνά, αντίστοιχα, το επίπεδο του 11,8%, 4,8%, 2,2% και 1,8%. Για να έχει κανείς ένα ακόμα πιο απτό μέτρο σύγκρισης σε σχέση με το ηλεκτρικό… ανδραγάθημα των Νορβηγών, αρκεί να σημειώσουμε πως στο σύνολο της ευρωπαϊκής αγοράς αυτοκινήτου το μερίδιο των εν λόγω οχημάτων δεν υπερβαίνει το φτωχό και σίγουρα ανεπαρκές για τα δεδομένα της εποχής μας ποσοστό 1,4%… Αν όλα τα παραπάνω δε σας έχουν εντυπωσιάσει ακόμη, σημειώστε και το εξής: τον Ιανουάριο που μας πέρασε, οι συνδυαστικές πωλήσεις των υβριδικών και των ηλεκτρικών αυτοκινήτων ξεπέρασαν στη χώρα σε απόλυτο αριθμό εκείνες των οχημάτων με κινητήρες ντίζελ και βενζίνης, αποσπώντας συνολικό μερίδιο άνω του 51%.
Το επίτευγμα της Νορβηγίας, δίχως άλλο, αποδίδεται τόσο στο μορφωτικό επίπεδο των πολιτών της -γιατί να το κρύψουμε, άλλωστε- όσο και στην ευαισθησία της ίδιας της πολιτείας και στα οικονομικά (και όχι μόνο) κίνητρα που η ίδια απλόχερα συνεχίζει να προσφέρει στους καταναλωτές των εν λόγω «προϊόντων». Πιο συγκεκριμένα, ο δυνητικός αγοραστής ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου στη Νορβηγία αυτήν τη στιγμή δεν επιβαρύνεται με φόρο κτήσης, ενώ παράλληλα δεν υποχρεούται κατά την αγορά του αυτοκινήτου να καταβάλει το ποσό που αντιστοιχεί στο γνωστό και μη εξαιρετέο Φόρο Προστιθεμένης Αξίας. Παράλληλα, κάθε χρήστης ενός ZEV απολαμβάνει ειδικά προνόμια και κατά την καθημερινή χρήση του οχήματος, όπως μειωμένο κόστος διοδίων και εισιτηρίων σε φέρι-μποτ, ελεύθερη κίνηση σε λεωφορειολωρίδες κτλ. Με αυτόν το ρυθμό (και με αυτά τα ανοιχτά μυαλά, θα προσθέταμε) είναι πολύ πιθανό -αν όχι βέβαιο πλέον- οι Νορβηγοί να πετύχουν το στόχο που οι ίδιοι έχουν θέσει με χρονικό ορίζοντα το 2025. Ποιος είναι αυτός; Ο πλήρης και οριστικός «εξοστρακισμός» από τις εκθέσεις των ντίλερ όλων των οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης._ Χ. Α.
Η θεωρητική αυτονομία του Ampera-e είναι 520 χλμ., αλλά στην πράξη μπορεί σε κάθε περίπτωση να ξεπεράσει τα 350 χλμ., όπως μαρτυρά η ένδειξη στο δικό μας αυτοκίνητο. Οι οδηγοί του Ampera-e μπορούν να επαναφορτίζουν τη μεγάλη μπαταρία των 60 kWh στο σπίτι τους, μέσω μιας στάνταρντ οικιακής πρίζας 2,3 kW, κάτι όμως που θα πάρει αρκετό χρόνο, ή χρησιμοποιώντας τους προαιρετικούς οικιακούς φορτιστές χαμηλής (3,7-7,4 kW AC) ή μεσαίας ισχύος (11 kW-22 kW DC).
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΣΤΡΑΤΗΣ ΧΑΤΖΗΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ, ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ