Το θαύμα του VW Group

Πόσο αδιαπέραστη είναι, τελικά, η άτρωτη πανοπλία του VW Group, ενός πολύχρωμου πάζλ 12 εταιρειών, που έχει δημιουργήσει τις τελευταίες δύο δεκαετίας έναν πραγματικό γίγαντα;

Πράγματι, κατά τη διάρκεια των δύο δεκαετιών της… βασιλείας του, ο Πρόεδρος του Ομίλου Volkswagen, Ferdinand Piech, έχει δημιουργήσει έναν πραγματικό κολοσσό, έναν γίγαντα, αν προτιμάτε, με τεράστια ισχύ και ευρύτερη επιρροή στο σύγχρονο αυτοκινητικό στερέωμα, ο οποίος απειλεί κυριολεκτικά να σαρώσει κάθε ανταγωνιστή του. Ποια είναι άραγε τα βασικότερα ατού, εκείνα τα συστατικά, δηλαδή, που τον έχουν καταστήσει σήμερα έναν από τους σημαντικότερους «παίχτες» σε παγκόσμιο επίπεδο; Ο Όμιλος Volkswagen έχει, εδώ και πολλά πλέον χρόνια, μια ευρεία γεωγραφική κάλυψη, με παρουσία σε ολόκληρο τον κόσμο και πολύ ισχυρή θέση στις μεγαλύτερες αγορές της υφηλίου, καθώς και ένα «χαρτοφυλάκιο» εταιρειών και προτάσεων που κυριολεκτικά προσφέρει τα πάντα, από βαρέα φορτηγά έως και… μοτοσικλέτες. Μα, πάνω απʼ όλα, ο Όμιλος Volkswagen διαθέτει ένα τεράστιο πακτωλό χρημάτων και συσσωρευμένων κερδών τα τελευταία… πολλά χρόνια, με τα οποία μπορεί να χρηματοδοτήσει άνετα την περαιτέρω ανάπτυξή του. Κι αν ακόμα δεν έχετε καταλάβει, μερικά μόνο νούμερα αρκούν ώστε να το κατανοήσετε. Δείτε, για παράδειγμα, μερικά μόνο από τα επίσημα οικονομικά μεγέθη του Ομίλου τη χρονιά που πέρασε, και συγκεκριμένα εκείνα των εσόδων, τα οποία άγγιξαν ούτε λίγο ούτε πολύ τα 197 δις ευρώ. Δηλαδή, σχεδόν 19 δις ευρώ παραπάνω από το συνολικό ΑΕΠ της χώρας μας το 2013! Την ίδια στιγμή, τα καθαρά του κέρδη, παρά την πτώση του πωλήσεων στην «εγχώρια» ευρωπαϊκή αγορά στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας 20ετίας, σημείωσαν και αυτά με τη σειρά τους άνοδο!

Που το… πάνε όμως οι Γερμανοί του Volkswagen Group και ποιος είναι ο τελικός τους στόχος; Όπως πολύ… ανοιχτά ξεκαθάρισε τον Μάιο που μας πέρασε σε ομιλία του στην προγραμματισμένη ετήσια συνέλευση των μετόχων της εταιρείας ο Martin Winterkorn, το δεξί ουσιαστικά χέρι του Ferdinand Piech, βασική επιδίωξη των πάντοτε «ανήσυχων» Γερμανών είναι η κατάκτηση της κορυφής. «Ναι, έχουμε και την απαραίτητη οικονομική σταθερότητα αλλά και την δύναμη και φυσικά μια πειστική στρατηγική ανάπτυξης  για το μέλλον που θα μας αναδείξει πολύ σύντομα στη Νο1 θέση της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας», δήλωσε.

Η αυτοκρατορία…
Ο Όμιλος Volkswagen αναπτύχτηκε με εξαιρετικά γοργούς ρυθμούς ειδικά από τη στιγμή που ο M. Winterkorn ανέλαβε τη θέση του Διευθύνοντος Σύμβουλου στις αρχές του 2007. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Όμιλος Volkswagen έχει «απορροφήσει» στους κόλπους του τέσσερις ακόμα μάρκες (12 στο σύνολο), έχει σχεδόν διπλασιάσει τα ετήσια έσοδά του (το 2013 σε 197 δισ. ευρώ, έναντι 105 δις το 2007), έχει υπερδιπλασιάσει το παραγωγικό του «αποτύπωμα», έχοντας στην κατοχή του σήμερα 106 εργοστάσια (έναντι 46), ενώ, την ίδια στιγμή, έχει το πλεονέκτημα να μπορεί να προσφέρει ένα line-up μοντέλων, τριπλάσιο του παρελθόντος, αποτελούμενο εν έτη 2014 από 315 διαφορετικά οχήματα. Επί του παρόντος, λοιπόν, τίποτα δε φαίνεται να είναι σε θέση να επιβραδύνει τα σχέδια του Ομίλου, ο οποίος αναμένεται να επενδύσει περί τα 84 δις ευρώ για ανάπτυξη και εξέλιξη νέων μοντέλων και τεχνολογιών έως και το 2018, έτος κατά το οποίο στοχεύει να πάρει την No1 θέση, εκθρονίζοντας την Toyota Motor Corp, στους πίνακες των πωλήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε οικονομικό επίπεδο, τη χρονιά αυτή ο Όμιλος αναμένει να έχει περίπου 32 δις ευρώ σε πλεόνασμα… μετρητών, το οποίο μπορεί να το προσθέσει στα περίπου 18 δις ευρώ που έχουν ήδη καταγραφεί στους ισολογισμούς του. Υπό το πρίσμα αυτό, με δεδομένη την οικονομική ευρωστία του, μπορεί χωρίς απρόοπτα αλλά και εντελώς… απρόσκοπτα να σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις του απέναντι στις προκλήσεις που έρχονται. Και όλα αυτά, την ίδια στιγμή που ο ανταγωνισμός, λόγω της έλλειψης ταμιακών διαθεσίμων, πασχίζει την τελευταία 6ετία να ισορροπήσει εν μέσω περικοπών σε όγκο παραγωγής και θέσεις εργασίας, σε ένα ιδιαίτερα ρευστό οικονομικό περιβάλλον…

… και οι κλυδωνισμοί
Κακά τα ψέματα, όμως. Κάτω από το συμπαγές προφίλ, την αδιαπέραστη, όπως φαίνεται, αυτή «πανοπλία» του Ομίλου Volkswagen, έχουν ήδη αρχίσει να διαφαίνονται, έστω και αμυδρά, κάποιες… ρωγμές. Μικρές ή μεγάλες, μένει να αποδειχθεί στην πράξη. Τόσο στο εγγύς, όσο και στο απώτερο μέλλον. Η πρώτη, πάντως, ρωγμή έχει να κάνει με το γεγονός ότι η Volkswagen, παρά την επιθετική της στρατηγική σε ουκ ολίγες αγορές, δεν έχει καταφέρει ακόμα να εδραιώσει τη θέση της –τουλάχιστον όσο η ίδια αρχικά προσδοκούσε- στις τόσο σημαντικές, για κάθε μεγάλο κατασκευαστή, «αρένες» των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά και της Ινδίας, από την οποία μάλιστα αναίτια(;) απέχουν. Πιο συγκεκριμένα, στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, ο προβληματισμός έγκειται στο γεγονός ότι η Audi παραμένει πίσω από τους ομοεθνείς αντιπάλους της, την Mercedes και την BMW, ενώ η ίδια η Volkswagen, παρά την κίνηση για μείωση των τιμών διάθεσης των μοντέλων της, δεν έχει ακόμα καταφέρει να πρωταγωνιστήσει σε πωλήσεις, περιοριζόμενη το 2013 στις «μόλις» 612.000 μονάδες (σ.σ.: στόχος για το 2018 είναι τα 1 εκ. οχήματα). Εξ ου και η αντικατάσταση στις αρχές του τρέχοντος έτους ουκ ολίγων εκ των υψηλόβαθμων στελεχών της στις ΗΠΑ… Στο ίδιο μήκος κύματος, πολλοί είναι αυτοί που επικρίνουν την καθυστέρηση του Ομίλου να «μπει» στην αναπτυσσόμενη αγορά της Ρωσίας, ενώ αρνητικά μηνύματα στέλνει και η πτώση των πωλήσεων του Ομίλου στην αγορά της Βραζιλίας (-16% το 2013, -18% το πρώτο 4μηνο του 2014). Στο ίδιο μήκος κύματος, έντονος είναι ο προβληματισμός σχετικά με την αδυναμία του επαγγελματικού «κλάδου» του Ομίλου Volksqagen, βασικοί εκπρόσωποι του οποίου είναι η Man και η Scania, να «στριμώξει» σε εμπορικό επίπεδο την Mercedes, που πάγια αποτελεί τον Νο1 κατασκευαστή στο είδος.

Την ίδια στιγμή, όπως όλα δείχνουν, ο Όμιλος αντιμετωπίζει ένα ακόμα σημαντικό πρόβλημα, οικονομικής αυτή τη φορά φύσεως, άμεσα συνδεδεμένο με το υψηλότερο, σε σχέση με το αναμενόμενο, κόστος το οποίο προέκυψε μετά και την καθιέρωση για πολλές μάρκες του Ομίλου της νέας «ευέλικτης» προσθιοκίνητης πλατφόρμας MQB. Και να φανταστεί κανείς πως, σε θεωρητικό αν μη τι άλλο επίπεδο, το βασικότερο πλεονέκτημα που προκύπτει χάρη στην ολοένα και ευρύτερη υιοθέτησή της είναι ο περιορισμός του κόστους…

Αυτά, όσον αφορά το… προσκήνιο. Γιατί στο παρασκήνιο, ο μεγαλύτερος, για πολλούς, κίνδυνος για τον Όμιλο Volkswagen έγκειται στην εξαιρετικά λεπτή «ισορροπία δυνάμεων» ανάμεσα στους βασικούς μετόχους του, μια ισορροπία η οποία ενδεχομένως και να οδηγήσει σε διάσπαση των 12 εταιρειών από τη στιγμή που ο 77χρονις πλέον F. Piech εγκαταλείψει το πηδάλιο, όντας σήμερα επί του πρακτέου ο βασικός (αν όχι και ο μοναδικός) συνδετικός κρίκος ανάμεσα στις ποικίλες «ομάδες» και τάσεις στο πολύχρωμο πάζλ του Δ.Σ. της εταιρείας. Όπως υποστηρίζουν έγκυροι οικονομικοί και όχι μόνο κύκλοι, η αποχώρηση του μεγάλου άνδρα του Ομίλου Volkswagen, όποτε κι αν αυτή προκύψει, θα εγείρει όχι μόνο διαφωνίες αλλά και έντονους… διαξιφισμούς ανάμεσα στην βασική τριπλέτα των μετόχων του, την Porsche Automobil Holding, το γερμανικό κρατίδιο της Κάτω Σαξονίας και την Qatar Holding, οι οποίοι και εκπροσωπούν σήμερα σχεδόν το 90% των ψήφων στο υπάρχον Δ.Σ. του Ομίλου Volkswagen. Πολλοί μάλιστα, εύστοχα ή άστοχα, τολμούν, με αρκετή δόση υπερβολής κατά την προσωπική μας άποψη, να παραλληλίσουν τον Ferdinard Piech με τον στρατάρχη Τίτο (και κατʼ αναλογία, τον Όμιλο Volkswagen με την πάλαι ποτέ ενωμένη Γιουγκοσλαβία), όντας η προσωπικότητα εκείνη που κατάφερνε για πολλά χρόνια να «συγκρατήσει» τις φυγόκεντρες δυνάμεις στο εσωτερικό της χώρας. Εκ του αποτελέσματος, προσθέτουν οι ίδιοι κύκλοι, η απουσία του Τίτο από το πολιτικό, για την περίσταση εκείνη, προσκήνιο ήταν αυτή που άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου οδηγώντας εν τέλη τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας… _Χ.Α.