Σπύρος Φωτεινός: Αυτός είναι ο Έλληνας Mr Zeekr

Να ξεκινήσουμε από το όνομα της εταιρείας. Γιατί αποκαλείται «Zeekr»; > Το όνομα έχει διττό συμβολισμό. Η γραφή στα κινεζικά παραπέμπει στον «geek», εκείνον δηλαδή που γνωρίζει τα πάντα γύρω από την τεχνολογία και, κατ’ αντιστοιχία, ποιο είναι το πιο cool γκάτζετ. Επίσης η κατάληξη «kr» αντιπροσωπεύει στον περιοδικό πίνακα το 36ο στοιχείο, το κρυπτό. Πρόκειται για ένα παθητικό στοιχείο που μεταβάλλεται με τη βοήθεια της ενέργειας, συμβολίζοντας έτσι στην περίπτωση της Zeekr την αλλαγή που φέρνει ο εξηλεκτρισμός.

Με τη Zeekr να λανσάρεται ως μια premium μάρκα, πώς τοποθετείται στο γκρουπ της Geely δίπλα στη Volvo και την Polestar, τις οποίες το κοινό επίσης αντιλαμβάνεται ως premium μάρκες; > Οι παραδοσιακοί multibrand όμιλοι διαθέτουν μια πολύ συγκεκριμένη ιεραρχία, όπου η τεχνολογία προσφέρεται αρχικά στη μάρκα που βρίσκεται στην κορυφή αυτής της ιεραρχίας, και στη συνέχεια διαχέεται προς τα κάτω. Αυτό σημαίνει ότι μια εταιρεία που βρίσκεται στο κάτω άκρο έχει μια οροφή στην εξέλιξή της. Η στρατηγική της Geely στις δικές της μάρκες υιοθετεί μια οριζόντια δομή αντί για κατακόρυφη. Έτσι, δίπλα στην καταξιωμένη Volvo, η Polestar έχει ένα πιο νεανικό προφίλ με ιδιαίτερη εστίαση στο ντιζάιν, ενώ η Zeekr αντιπροσωπεύει την έξυπνη ηλεκτρική κινητικότητα, άρα είναι πιο προσανατολισμένη στην τεχνολογία. Η ουσία είναι πως σε μια τόσο μεγάλη αγορά η Volvo, η Polestar και η Zeekr μπορούν να συνυπάρξουν χωρίς να κανιβαλίσουν τα προϊόντα τους.

Προφανώς όλες αυτές οι εταιρείες μοιράζονται μεταξύ τους τις τεχνολογίες. > Όντως, το Volvo EX30 διαθέτει το ίδιο δάπεδο με τα Zeekr X και 001, επειδή όμως η συγκεκριμένη πλατφόρμα είναι ευέλικτη, προσαρμόζεται στις ανάγκες τελείως διαφορετικών μοντέλων, έτσι που να μη δημιουργείται εσωτερικός ανταγωνισμός. Δεν υπάρχει όμως εξαναγκασμός να υιοθετήσουν οι μάρκες συγκεκριμένες τεχνολογίες. Για παράδειγμα, οι Volvo και Polestar έχουν επιλέξει το λειτουργικό της Google για τα αυτοκίνητά τους, ενώ η Zeekr ανέπτυξε το δικό της λογισμικό.

Ποιο είναι το προφίλ του premium αγοραστή στην Κίνα; > Ένα χαρακτηριστικό της κινεζικής αγοράς είναι ότι οι αγοραστές premium αυτοκινήτων είναι σε μεγάλο ποσοστό νέοι άνθρωποι, ακόμα και 25άρηδες. Αν πάμε πίσω στο χρόνο πέντε με δέκα χρόνια, οι πελάτες της premium κατηγορίας ενδιαφέρονταν βασικά για τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα. Όταν όμως η αγορά άρχισε να στρέφεται στα ηλεκτρικά και να ενσωματώνει τεχνολογίες συνδεσιμότητας, οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές άρχισαν να μένουν πίσω, και να κερδίζουν έδαφος οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες. Έτσι, πλέον τα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα για τον Κινέζο αγοραστή αντιπροσωπεύουν το παρελθόν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ΤΗ ΔΟΚΙΜΗ ΤΟΥ ZEEKR 001

Ποια είναι τα αισθητικά κριτήρια των Κινέζων αγοραστών; > Αυτό που βλέπει κανείς στην Κίνα είναι ότι ο εύπορος αγοραστής έχει ωριμάσει αρκετά. Πριν από μία δεκαετία, εκείνος που είχε πετύχει στη ζωή ένιωθε την ανάγκη να το δείξει, και το έκανε μέσα από το αυτοκίνητο που οδηγούσε, το ντύσιμό του, τα γκάτζετ που επέλεγε. Τώρα η επίδειξη έχει αρχίσει να ενοχλεί, για αυτό και βλέπουμε ακόμα και στα ρούχα τα λογότυπα να έχουν συρρικνωθεί, και σε κάποιες περιπτώσεις να έχουν αφαιρεθεί.

Ποια είναι η γνώμη σας για τις εκθέσεις αυτοκινήτου; > Α, είναι φανταστικές στην Κίνα!

Γιατί; > Διότι οι περισσότεροι Κινέζοι, που τώρα αποκτούν το πρώτο ή το δεύτερό τους αυτοκίνητο, κατακλύζουν τις συγκεκριμένες διοργανώσεις. Οι Δυτικοευρωπαίοι δε βγάζουν πλέον κάποιον ενθουσιασμό για τις εκθέσεις αυτοκινήτου. Επισκέφθηκα το τελευταίο Σαλόνι του Παρισιού και ήθελα να κλάψω, καθώς δεν είχε καμία σχέση με ό,τι είχα ζήσει στο παρελθόν.

Έχετε μια διαδρομή 24 ετών στην Toyota και τη Lexus, οι οποίες δε θεωρούν ότι η αγορά είναι ακόμη έτοιμη να υποδεχθεί την ηλεκτροκίνηση. Τώρα που βρίσκεστε στην απέναντι όχθη, πώς βλέπετε να εξελίσσονται τα πράγματα; > Ο κινητήρας εσωτερικής καύσης είναι δεδομένο πως θα πεθάνει. Ο εξηλεκτρισμός είναι κάτι στο οποίο οδηγούμαστε νομοτελειακά. Όμως το μονοπάτι από το οποίο θα οδηγηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση δεν είναι μοναδικό. Από εκεί και πέρα, το ζήτημα είναι με ποιον τρόπο η ηλεκτροκίνηση θα απευθυνθεί στο ευρύτερο κοινό. Γιατί αναμφίβολα είναι πρόβλημα, όταν σήμερα ο αγοραστής ενός αυτοκινήτου πόλης θα πρέπει να καταβάλει επιπλέον 10.000 ευρώ για να αποκτήσει ένα αντίστοιχης κατηγορίας ηλεκτρικό μοντέλο.

Έχοντας εμπειρία συνεργασίας τόσο με τους Ιάπωνες όσο και με τους Κινέζους, ποιες είναι οι διαφορές που χαρακτηρίζουν τους δύο αυτούς λαούς, όσον αφορά τον δικό σας τομέα ευθύνης; > Η ιαπωνική κουλτούρα είναι πολύ εκλεπτυσμένη, το καθετί έχει έναν συγκεκριμένο συμβολισμό, ακόμα και το πού θα ακουμπήσεις τα chop sticks την ώρα του φαγητού. Φυσικά, αυτή η ακρίβεια χαρακτηρίζει και τη δουλειά των μηχανικών της αυτοκινητοβιομηχανίας. Από την άλλη, η κινεζική κουλτούρα έχει μια διττότητα, καθώς από τη μία έχουμε να κάνουμε με έναν αρχαίο πολιτισμό, ενώ από την άλλη αυτό που χαρακτηρίζει τον σύγχρονο τρόπο ζωής των Κινέζων είναι η δίψα για επιτυχία και για καινοτομία. Για παράδειγμα, αν ήμουν στην Ιαπωνία και ρωτούσα αν αυτό εδώ το μπολ που έχω μπροστά μου μπορεί να βγει και σε μπλε, θα λάμβανα την απάντηση πως «θα το μελετήσουμε και θα δούμε αν μπορεί να γίνει κάποια μικρή αλλαγή». Τώρα στην εταιρεία που εργάζομαι, θα επικοινωνούσα με τον υπεύθυνο σχεδιασμού και του R&D και θα τους έλεγα πως αν το είχα σε μπλε θα πουλούσαμε περισσότερα. Σε τρεις μέρες θα είχα το δείγμα, και το μόνο που θα έμενε θα ήταν να επικοινωνήσω με τον υπεύθυνο του εργοστασίου και τους προμηθευτές. Σε μία εβδομάδα θα ήταν στην παραγωγή! Κι αυτό γιατί όλος ο μηχανισμός μας είναι δομημένος με βάση την ταχύτητα. Δεν έχουμε μεγάλα συμβούλια που αναλώνονται σε ατελείωτες συζητήσεις. Ίσως με τον τρόπο μας να κάνουμε και λάθη, αλλά προσαρμοζόμαστε εύκολα. Ανάμεσα, λοιπόν, στις δύο φιλοσοφίες, προτιμώ την ταχύτητα…

Μιλώντας για ταχύτητα, μερικές φορές το να σύρεται η αυτοκινητοβιομηχανία γύρω από τις στιγμιαίες τάσεις μπορεί να μην είναι η πιο πρόσφορη επιλογή. Δείτε τι έγινε με τα infotainment. Οι κατασκευαστές έσπευσαν να βάλουν οθόνες που μιμούνταν τη λογική των τηλεφώνων, εντούτοις ήταν απαράδεκτες στη λειτουργία τους. Ακόμα και τώρα, λίγες είναι οι υλοποιήσεις που λειτουργούν αποδοτικά για τον οδηγό. > Τώρα βάζετε ένα άλλο θέμα που αφορά τον περιορισμό των φυσικών διακοπτών, το οποίο αποτελεί ένα τεράστιο ζήτημα.

Γιατί συμβαίνει όλο αυτό; Είναι ζήτημα κόστους; > Φυσικά! Ένας διακόπτης δεν είναι μόνο ένας διακόπτης. Από πίσω υπάρχουν καλωδιώσεις και μια σειρά από υποδομές. Η αντίστοιχη επιλογή όταν πραγματοποιείται μέσω μιας οθόνης αφής είναι απλώς τρεις σειρές από έναν κώδικα… Το δρόμο τον έδειξε πρώτη η Tesla.

Ναι, αλλά το έκανε με ένα πολύ ολοκληρωμένο λογισμικό. > Αυτό σημαίνει ότι αν το κάνεις σωστά μπορείς να υποκαταστήσεις τους περισσότερους ή και όλους τους διακόπτες. Όσο το σύστημα γίνεται πιο έξυπνο θα μπορεί, για παράδειγμα, να προσαρμόζει μόνο του τη θερμοκρασία ανάλογα με τις ανάγκες σου. Επίσης, αντί της οθόνης μπορείς να επικοινωνείς με φωνητικές οδηγίες.

Όχι προς το παρόν στα ελληνικά. Τα περισσότερα συστήματα της αυτοκινητοβιομηχανίας δεν είναι καν σε θέση να αντιληφθούν τα αγγλικά κάποιου που δεν είναι η μητρική του γλώσσα. Σε αντίθεση δηλαδή με το πόσο αποτελεσματικά λειτουργεί η αντίστοιχη εφαρμογή της Google, η Siri της Apple. > Αυτό συμβαίνει γιατί οι αλγόριθμοι των συγκεκριμένων εταιρειών έχουν εκπαιδευτεί από τη μεγάλη βάση των χρηστών που διαθέτουν. Η αυτοκινητοβιομηχανία λειτουργεί σε μια πολύ μικρότερη κλίμακα.

Γιατί τότε δε συνεργάζεται η αυτοκινητοβιομηχανία με την Google; > Η Google δε θα συνεργαστεί μόνο στον τομέα όπου μια εταιρεία θα ζητήσει βοήθεια. Η Google θα σου πει «παντρευόμαστε»!

Δεν είναι λίγες οι φωνές από την πλευρά της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας που με κάποιο τρόπο θέλουν να βάλουν φρένο στην είσοδο των Κινέζων κατασκευαστών. Είναι κάτι που μπορεί να δούμε να συμβαίνει; > Θεωρώ πως το θέμα είναι αρκετά σύνθετο, γιατί την ίδια στιγμή η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία βολεύεται αγοράζοντας εξαρτήματα από την Κίνα. Ίσως κάποιοι όμιλοι που διαμαρτύρονται ότι δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τους Κινέζους θα έπρεπε πρώτα να αναθεωρήσουν τη δομή της επιχείρησής τους. Όταν όμως σε Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία το 10% του εργατικού δυναμικού συνδέεται με την αυτοκινητοβιομηχανία, είναι αναμενόμενο οι εταιρείες να πιέζουν για προστασία, γιατί πιθανόν να εισακουστούν.

Με ποιον τρόπο μπορεί να εισακουστούν; > Ε, με το να μπορούν να συνεχίσουν να παράγουν ντίζελ… Ουσιαστικά το μόνο που θέλουν να πετύχουν με τις πιέσεις που ασκούν είναι να κερδίσουν χρόνο.

Η γκάμα της Zeekr αυτήν τη στιγμή στην Ευρώπη αποτελείται από δύο μοντέλα με ξεχωριστό ύφος το καθένα. Πώς σκοπεύει η εταιρεία να επεκτείνει την παλέτα των μοντέλων της στο μέλλον και κατά πόσο αυτό θα γίνει κάτω από την ομπρέλα μιας ενιαίας σχεδιαστικής γλώσσας που τώρα δεν είναι ορατή; > Είναι γεγονός πως στα τρέχοντα μοντέλα δεν υπάρχει κάποια οικογενειακή ταυτότητα, πέρα από τους χαρακτηριστικούς εμπρός προβολείς. Είναι σκοπός όμως της Zeekr να αποκτήσει τη δική της ταυτότητα, και αυτό είναι κάτι που θα φανεί με την εμφάνιση των επόμενων μοντέλων μας, κάπου στα τέλη της χρονιάς. Μην ξεχνάμε ότι ακόμη είμαστε μια μάρκα με δύο χρόνια ζωής. Τα αυτοκίνητά μας αναμφίβολα θα αποκτήσουν την απαραίτητη αναγνωρισιμότητα – όχι μόνο στο hardware, δηλαδή αυτό καθαυτό το αυτοκίνητο, αλλά και στο software. Δυστυχώς, δεν μπορώ να πω κάτι περισσότερο προς το παρόν. Σχετικά με την επέκταση της γκάμας, θα πρέπει επίσης να έχετε υπόψη ότι στην Κίνα τα 4,5 μ. θεωρούνται λίγα, άρα το Zeekr X θα αποτελεί προς το παρόν το μικρότερο μοντέλο μας._ 4Τ

Ποιος είναι ο Σπύρος Φωτεινός;

Ο Ελληνοκαναδός Σπύρος Φωτεινός ανέλαβε το Σεπτέμβριο του 2022 τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου της Zeekr Ευρώπης. Με εμπειρία 24 ετών στην αυτοκινητοβιομηχανία, έχοντας ξεκινήσει από την Toyota Ελλάς, έχει διατελέσει σε διάφορες θέσεις ευθύνης, μεταξύ των οποίων και επικεφαλής της Lexus Ευρώπης.

Διακρίθηκε με τον τίτλο «Rising Star» από το Automotive News Europe και αναγνωρίστηκε από τη Wall Street Journal ως ένας από τους επικεφαλής marketing με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο το 2017, το 2018 και το 2019. Κατέχει τη θέση του μέντορα για το MIT Enterprise Forum, που υποστηρίζει υποσχόμενες νεοφυείς επιχειρήσεις, ενώ είναι σύμβουλος σε δύο επιχειρήσεις στους τομείς της Τεχνητής Νοημοσύνης και της Υγείας. Στον ελεύθερο χρόνο του παίζει χόκεϊ επί πάγου, απολαμβάνει τη μοτοσυκλέτα του και μαγειρεύει.

Zeekr X

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ