Αποκρυπτογραφούμε την κινεζική αυτοκινητοβιομηχανία με τη βοήθεια του Γιώργου Κούκου, Διευθυντή Εξωτερικού Σχεδιασμού στο ευρωπαϊκό σχεδιαστικό κέντρο της Changan.
Δεν είναι η πρώτη φορά που συστήνουμε τον Γιώργο Κούκο στους αναγνώστες μας, είτε για τη δουλειά του ως σχεδιαστή, είτε ως κατόχου κάποιων ξεχωριστών κλασικών αυτοκινήτων. Εν προκειμένω, με την ιδιότητά του ως Senior Manager of Exterior Design στο ευρωπαϊκό σχεδιαστικό κέντρο της Changan, μας βοηθάει να αποκρυπτογραφήσουμε τον τρόπο που λειτουργεί η κινεζική αυτοκινητοβιομηχανία.
Μπορεί η Changan να είναι ακόμη άγνωστη στην ευρωπαϊκή αγορά, στην οποία αναμένεται να πατήσει το πόδι της στο τέλος του χρόνου, όμως μέχρι σήμερα έχει κατασκευάσει 8,5 εκατ. αυτοκίνητα, τα οποία έχουν διατεθεί στις αγορές της Ρωσίας, της Ν. Αμερικής και φυσικά της Ασίας. Η Changan, που διαθέτει μια ιδιαίτερα πλούσια γκάμα, για τρία ακόμα χρόνια θα ενσωματώνει στα μοντέλα της θερμικούς κινητήρες, και στη συνέχεια θα περάσει σε υβριδικά και σε αμιγώς ηλεκτρικά σύνολα.
Εντούτοις, τα αυτοκίνητα που θα έρθουν στην Ευρώπη θα είναι αμιγώς ηλεκτρικά. Το ένα από αυτά, το οποίο αναμένεται να αποτελέσει και το best–seller της, αναπτύχθηκε στο Ιταλικό R&D από το τμήμα του Γιώργου Κούκου.
Πιο συγκεκριμένα, η Changan απαρτίζεται πλέον από ξεχωριστές μάρκες, μία εκ των οποίων είναι η Shenlan, ή αλλιώς Deepal, όπως θα έρθει στην Ευρώπη από το 2024. Το Deepal S7 είναι το δεύτερο αυτοκίνητο της φίρμας αυτής μετά το SL 03, στο σχεδιασμό του οποίου ο Γιώργος Κούκος είχε συμμετοχή μαζί με το τμήμα που διευθύνει.
Το S7 θα είναι το πρώτο αυτοκίνητο του ομίλου Changan που θα πουληθεί στην Ευρώπη. Αναπτύχθηκε εξ ολοκλήρου από την ομάδα του και ολοκληρώθηκε σε έξι μήνες, που είναι η γρηγορότερη σχεδιαστική εξέλιξη στην ιστορία των αυτοκινήτων μαζικής παραγωγής. Προς το παρόν πωλείται στην Κίνα και έχει 19.000 παραγγελίες το μήνα, ενώ η παρούσα παραγωγή είναι 15.000 μονάδες.
Ξεκίνησες τη συνεργασία σου με τη Changan το Σεπτέμβριο του 2015. Πώς έγινε αυτή η αρχή; > Αρχικά υπήρξε μια προσέγγιση από τον συνάδελφό μας τον Ανδρέα Ζαπατίνα, που είναι ένας από τους κύριους συνεργάτες της εδώ και πολλά χρόνια, καθώς η εταιρεία έκανε ένα άνοιγμα και αναζητούσαν προσωπικό με εμπειρία στην ανάπτυξη ενός μοντέλου. Τότε συνεργαζόμουν με τον Σωτήρη Κωβό και είχαμε κάνει περί τα πενήντα μοντέλα υπό κλίμακα 1:1 μέσα σε ένα διάστημα εννέα ετών.
Είχαμε κάνει πολλή και καλή δουλειά. Στη Changan ξεκίνησα ως Lead Senior Designer, λόγω της εμπειρίας που είχα αποκτήσει με τον Σωτήρη. Μου ανατέθηκαν πολλά μοντέλα και έγινα υπεύθυνος ανάπτυξης όλων των μοντέλων της εταιρείας σε κλίμακα 1:1. Από τότε αναβαθμίστηκα τρεις φορές. Στο R&D της Ιταλίας, όπου εργάζομαι (το κεντρικό βρίσκεται στην Κίνα, ένα ακόμα λειτουργεί στο Μόναχο, ενώ είναι υπό ανάπτυξη ένα ακόμα στην Αμερική), απασχολούνται 230 εργαζόμενοι.
Τι έχει αλλάξει όλα αυτά τα χρόνια που συνεργάζεσαι με τη Changan στον τρόπο που προσεγγίζει το σχεδιασμό; > Η εταιρεία είχε μια καθολική μεταμόρφωση. Μέχρι πρότινος οι leader στο σχεδιασμό ήταν οι Ιάπωνες, με τη Lexus να ξεχωρίζει, καθότι υπήρξε και πιο τολμηρή στις επιλογές της. Αυτό ήταν κάτι που αντιλήφθηκαν οι Κινέζοι, και από εκεί είχαν αρχικά τις ανάλογες επιρροές.
Ταυτόχρονα, το προσωπικό που προσέλαβαν και εργαζόταν σε άλλες χώρες έφερε και αυτό τη δική του κουλτούρα. Έτσι τα αυτοκίνητά μας έγιναν σχεδιαστικά πολύ πιο απλά και ώριμα, ενώ δόθηκε ιδιαίτερη βάση στην τεχνολογία που ενσωματώνουν.
Πόσο δημιουργικό είναι το περιβάλλον στο οποίο εργάζεσαι; > Προσωπικά, μου δόθηκε ως σχεδιαστή περισσότερος χώρος ανάπτυξης, επειδή η εταιρεία αναζητά το καινούργιο. Είναι και ο λόγος που οι σχεδιαστές μπορούν να εξελιχθούν σε ένα τέτοιο περιβάλλον, να κάνουν περισσότερα πράγματα, να αναλάβουν ευθύνες, εφόσον βέβαια είναι άνθρωποι που διαθέτουν την ενέργεια και την περιέργεια να πιέσουν προς τα εμπρός.
Σε μια παραδοσιακή εταιρεία που έχει εδραιώσει την ταυτότητά της και θέλει να απευθυνθεί στους υφιστάμενους πελάτες της αλλά δεν επιδιώκει να αναζητήσει κάτι περισσότερο, αυτή η στασιμότητα δηλητηριάζει την κατάσταση εκ των έσω. Έτσι, ένας junior designer δε θα εξελιχθεί γρήγορα σε senior designer και δε θα του ανατεθούν ευθύνες, ούτε θα αναλάβει την ευθύνη μιας ομάδας.
Πώς ένας νέος κατασκευαστής δημιουργεί την προϊοντική του ταυτότητα; > Η απάντηση είναι σχετικά απλή· όταν σχεδιάζεις για μια εταιρεία σαν την Porsche, εκείνο που χαρακτηρίζει τη φίρμα είναι η «911», παρ’ ότι δεν είναι πλέον το πιο καλοπουλημένο της μοντέλο. Όταν σχεδιάζεις για την Alfa Romeo, έχεις τη χαρακτηριστική μάσκα να προσδιορίζει σε μεγάλο βαθμό το χαρακτήρα της κατασκευής.
Όταν σχεδιάζεις για μια εταιρεία που δεν έχει τόσο μεγάλο παρελθόν, η βεντάλια απ’ όπου ένας σχεδιαστής μπορεί να ξεκινήσει μέχρι εκεί όπου μπορεί να φτάσει είναι πολύ μεγάλη. Δεν έχεις κάτι δεσμευτικό το οποίο πρέπει να σεβαστείς.
Πώς όμως αυτό που θα σχεδιάσεις θα έχει μια τόσο αναγνωρίσιμη ταυτότητα, που θα διαφοροποιεί ένα μοντέλο της Changan από ένα άλλο κινέζικο αυτοκίνητο; > Είναι αυτό ακριβώς που δουλεύουμε στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Δεν έχουμε μουσείο Changan. Το δημιουργούμε τώρα, και αυτό αποτελεί κάτι ιδανικό για έναν νέο σχεδιαστή.
Γιώργος Κούκος: Το κομμάτι της αντιγραφής είναι κάτι που οι Κινέζοι το έχουν αφήσει πίσω τους
Πώς διαφέρουν οι Κινέζοι στον τρόπο που λειτουργούν, σε σχέση με τους Ιάπωνες, με τους οποίους έχεις συνεργαστεί στο παρελθόν; > Είναι η μέρα με τη νύχτα. Οι Ιάπωνες βασίζονται σε μια απολυτότητα, με μια πειθαρχία και προβλεψιμότητα που δεν υπάρχει αλλού στον κόσμο. Ο Ιάπωνας, για παράδειγμα, γνωρίζει πού θα κάνει διακοπές δύο χρόνια μετά. Επειδή η Κίνα είναι αχανής, θα έλεγε κανείς πως υπάρχει ένα μωσαϊκό συμπεριφορών ανάλογα με την εκάστοτε πόλη της Κίνας.
Αυτό, όμως, που χαρακτηρίζει συνολικά τους Κινέζους είναι πως δε θέλει ο ένας να διαφοροποιείται από τον διπλανό του. Αυτό έχει να κάνει με τον τρόπο που αναπτύχθηκαν και ενώθηκαν ως λαός. Αυτή η νοοτροπία τούς βοηθάει να συνεργάζονται αρμονικά, να παράγουν και να αντιμετωπίζουν προβλήματα συλλογικά.
Το κομμάτι της αντιγραφής είναι κάτι που το έχουν αφήσει πίσω τους; > Εννοείται, καθώς πλέον υπάρχουν εταιρείες που πρωτοπορούν. Η Changan είναι μια χαρακτηριστική εταιρεία που θέλει να πρωτοπορεί στο σχεδιασμό, ο οποίος επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό και από την τεχνολογία.
Υπάρχει σε πολλούς μια δυσπιστία απέναντι στα κινέζικα προϊόντα. Από πού αντλούν την τεχνογνωσία τους οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες; > Υπάρχει μια χρονοκαθυστέρηση για την αποδοχή των προϊόντων που φτιάχνονται στην Κίνα. Οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες για πολλά χρόνια ήταν προμηθευτές των Ευρωπαίων κατασκευαστών. Για παράδειγμα, η Changan έφτιαχνε τότε μοντέλα της Ford και της Renault.
Πριν λοιπόν δημιουργήσουν το δικό τους σχεδιαστικό κέντρο, παρήγαν επί σειρά ετών τα αυτοκίνητα άλλων κατασκευαστών. Έτσι, τα αυτοκίνητα που φτιάχνονται σήμερα στην Κίνα δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από αυτά που κατασκευάζονται στην Ευρώπη. Θεωρώ πως όταν τα κινεζικά προϊόντα αρχίσουν να έρχονται στην Ευρώπη, πολλοί είναι εκείνοι που θα ανησυχήσουν…
Ποια είναι η δύναμη των κινεζικών εταιρειών; > Όταν μια κοινωνία είναι πολύ μεγάλη σε μέγεθος και έχει έναν αυξημένο βαθμό συλλογικότητας, τότε μπορεί να αναπτύξει τεχνολογία με χαμηλότερο κόστος. Αυτό διαφοροποιεί την Κίνα από τις δυτικές χώρες. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που πολλοί προμηθευτές της αυτοκινητοβιομηχανίας προέρχονται από την Κίνα.
Γιατί έρχονται οι Κινέζοι στην Ευρώπη; Είναι θέμα πρεστίζ ή ο όγκος των πωλήσεων θα είναι τέτοιος που θα τους κάνει τη διαφορά; > Πιθανολογώ και τα δύο, αλλά είναι σαφές πως τους ενδιαφέρει να κερδίσουν σε κύρος, για να το εκμεταλλευτούν στη δική τους εσωτερική αγορά.
Πιστεύεις ότι μπορούμε να ελπίζουμε πως ο σχεδιασμός προσεχώς θα γίνει πιο τολμηρός σε σχέση με τη σημερινή εποχή; > Μέχρι σήμερα, στα συμβατικά αυτοκίνητα είχαμε την τυπική μηχανολογική διάταξη: τον θερμικό κινητήρα, το ψυγείο για την ψύξη του και ακόμα πιο μπροστά μια ζώνη παραμόρφωσης και μετά το διαχωριστικό κινητήρα και καμπίνας επιβατών (κι αντίστοιχα πίσω τον απαραίτητο χώρο για την εξάτμιση), που όλο αυτό προσδιόριζε ένα περίγραμμα το οποίο έπρεπε να σεβαστεί ο σχεδιαστής.
Στο ηλεκτρικό αυτοκίνητο, που δεν τα έχεις όλα αυτά, μπορείς να αλλάξεις το μεταξόνιο, μπορείς επίσης να αλλάξεις το σημείο όπου το παρμπρίζ ενώνεται με το καπό. Η μορφή λοιπόν ενός αυτοκινήτου είναι άμεσα συνδεδεμένη με το κινητήριο σύνολο που υιοθετεί. Σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης τα διαθέσιμα χρήματα για την επίλυση των τεχνικών ζητημάτων που ανακύπτουν.
Εν προκειμένω, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε καινούργιες τεχνολογίες με φθηνότερο τρόπο, κάτι που μας δίνει τη δυνατότητα να κάνουμε περισσότερα πράγματα. Επειδή δεν υπάρχει παράδοση στην κινεζική αγορά, ο αγοραστής είναι πιο δεκτικός σε καινούργια πράγματα, οπότε αναμενόμενα θα δούμε και πιο τολμηρές προτάσεις. Σήμερα οι Κινέζοι αγοραστές έχουν περάσει στη φάση της διαφορετικότητας με έναν πιο ώριμο τρόπο σε σχέση με το παρελθόν. Για αυτό και τα κινέζικα αυτοκίνητα που έρχονται στην Ευρώπη έχουν και αυτά ωριμάσει σχεδιαστικά._ 4Τ