Laurens van den Acker

Έχετε πει ότι, όταν διαδεχθήκατε τον Πατρίκ Λε Κεμάν στην ηγεσία του σχεδιαστικού τμήματος της Renault, η μόνη κατεύθυνση που σας δόθηκε ήταν «φτιάξτε υπέροχα αυτοκίνητα». Ποιος είναι ο ορισμός του «υπέροχου αυτοκινήτου» για τη γαλλική φίρμα;

Καλή ερώτηση… Για τη Renault ένα σπουδαίο αυτοκίνητο είναι εκείνο που είναι δυνατό τόσο σε σύλληψη όσο και σε στιλ, ένα αυτοκίνητο που διαθέτει ομορφιά και μυαλό! Το DeZir είναι ένα παράδειγμα ενός όμορφου αυτοκινήτου, που όμως από κάτω έχει και ουσία, καθώς είναι ηλεκτροκίνητο, και νομίζω ότι αυτός είναι ο μαγικός συνδυασμός που πάντα αναζητώ. Το δεύτερο στοιχείο για να φτιάξουμε υπέροχα αυτοκίνητα Renault έχει να κάνει με το γεγονός ότι η εταιρεία είναι ανθρωποκεντρική, και είναι η δουλειά μου να επικοινωνώ τις ανθρώπινες αξίες της μέσα από το σχεδιασμό. Για αυτό και σχεδιάζουμε τα αυτοκίνητα με συναίσθημα, με έναν πολύ ζεστό τρόπο – κάτι που μας διαφοροποιεί από άλλους κατασκευαστές. Και το τελευταίο που χαρακτηρίζει τη Renault έχει να κάνει με το δεδομένο ότι πρόκειται για μια δημοφιλή φίρμα. Βρισκόμαστε στο επίκεντρο της αγοράς, τα αυτοκίνητα ικανοποιούν τις ανάγκες των πελατών σε όποια φάση της ζωής τους κι αν είναι, και αυτό αποτέλεσε την έμπνευση για τη σχεδιαστική στρατηγική μας (The cycle of life), που ξεκινά με τον έρωτα, την εξερεύνηση του κόσμου, τη δημιουργία της οικογένειας, το εργασιακό πλαίσιο και τη σοφία. Χρησιμοποιούμε αυτά τα στοιχεία για να εμπνεόμαστε στο σχεδιασμό μας.

Αναφέρατε τη λέξη «συναίσθημα». Πώς αυτό περνάει μέσα από τις γραμμές που χαράσσετε στη φάση του σχεδιασμού;

Στην πραγματικότητα δεν κάνουμε γραμμές, γιατί τότε καταλήγουμε σε ένα γεωμετρικό σχήμα. Όταν σχεδιάζεις για να προκαλέσεις τις αισθήσεις του κοινού, σχεδιάζεις αντανακλάσεις. Αυτός είναι ένας τελείως διαφορετικός τρόπος σχεδιασμού. Αν κοιτάξετε το Clio, δεν υπάρχουν γραμμές, αλλά επιφάνειες. Είναι αποτέλεσμα γλυπτικής. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από ένα λογισμικό 3D για υπολογιστές, αλλά και με ανθρώπους που με τα χέρια τους δημιουργούν υπό κλίμακα μοντέλα, και μετά ελέγχουμε αν οι επιφάνειές τους μας εξασφαλίζουν το φως που θέλουμε.

Αντί να σχεδιάζετε, δηλαδή, κάνετε γλυπτική;

Ακριβώς! Αντί να σχεδιάζουμε γραμμές, σχεδιάζουμε το φως, και αυτό αποτελεί μια ολότελα διαφορετική προσέγγιση.

Αυτό αποτελεί μια διαφορετική προσέγγιση και σε σχέση με το τι ήταν η Renault μέχρι τώρα;

Αν κοιτάξετε τα αυτοκίνητά μας, θα παρατηρήσετε μια μεγάλη αλλαγή, αλλά ελπίζω να είναι ορατό ότι συνεχίζουμε την προσπάθεια να είμαστε επινοητικοί. Αν δείτε το Initiale Paris, θα διαπιστώσετε ότι προσπαθούμε να επανεφεύρουμε το Espace. Βλέποντας το Twin'Run, θα διαπιστώσετε πως θέλουμε να επαναπροσεγγίσουμε το μικρό αυτοκίνητο. Αν δείτε το R-Space, θα αντιληφθείτε πως οραματιζόμαστε το μεσαίου μεγέθους πολυμορφικό μας. Άρα δεν έχει αλλάξει η βούλησή μας να είμαστε ξεχωριστοί, απλώς έχει διαφοροποιηθεί η στιλιστική μας προσέγγιση.

Επανερχόμενοι στο στόχο δημιουργίας υπέροχων αυτοκινήτων, δεδομένου ότι ο ρόλος σας δεν είναι τόσο το να σχεδιάζετε, όσο το να δίνετε κατευθύνσεις στη σχεδιαστική σας ομάδα, ποια είναι η διαδικασία εκείνη που εξασφαλίζει το επιθυμητό αποτέλεσμα;

Το μυστικό ενός εξαιρετικού αυτοκίνητου δεν έγκειται μόνο σε μια πολύ καλή σχεδιαστική ομάδα, αλλά και σε πολύ καλούς μηχανικούς, καλό προγραμματισμό κτλ. Ένα καλό αυτοκίνητο δεν είναι μόνο εκείνο που δείχνει όμορφο, αλλά συνάμα εκείνο που λειτουργεί σωστά, έχει καλή ποιότητα κατασκευής και ανταγωνιστική τιμή. Δεν αρκεί, λοιπόν, ένα καλό ντιζάιν. Και νομίζω ότι ο κόσμος υποτιμά το γεγονός ότι ένα καλό αυτοκίνητο είναι αποτέλεσμα ομαδικής δουλειάς. Δουλειά μου είναι να δημιουργώ ένα ελκυστικό όραμα για την εταιρεία, ώστε όλοι να θέλουν να πάνε προς αυτήν την κατεύθυνση. Το κλειδί είναι να δώσεις ένα τέτοιο όραμα, έτσι ώστε, αντί να αντιστρατεύεται ο ένας με τον άλλον, για παράδειγμα οι σχεδιαστές με τους μηχανικούς, οι μηχανικοί με τους υπεύθυνους προγράμματος και εκείνοι με το μάρκετινγκ, να εργαζόμαστε όλοι για τον ίδιο σκοπό. Όταν το πετύχεις αυτό, το αποτέλεσμα δεν μπορεί παρά να είναι πραγματικά εξαιρετικό. Το νέο Clio αποτελεί ένα τέτοιο παράδειγμα, για αυτό και τυγχάνει εξαιρετικής υποδοχής σε όλες τις αγορές.

Είναι γνωστό ότι η αγορά των 3θυρων μοντέλων είναι μικρή, εντούτοις γιατί αποφασίσατε να χάσετε το συγκεκριμένο μερίδιο κατασκευάζοντας το Clio μόνο σε 5θυρη έκδοση;

Το να φτιάξουμε το Clio τόσο ως 3θυρο όσο και ως 5θυρο αποτελεί μια πολύ μεγάλη επένδυση, γιατί αλλάζει όλο το πλαϊνό μέρος του αυτοκινήτου. Και, εκτός των άλλων, οι 3θυρες εκδόσεις κανονικά διατίθενται σε χαμηλότερη τιμή. Άρα πρέπει να κάνεις μια πολύ μεγάλη επένδυση για ένα αυτοκίνητο που πρέπει να πουλήσεις φθηνότερα… Έχοντας κρυμμένες τις χειρολαβές των πίσω θυρών, το αυτοκίνητο δίνει την αίσθηση ενός κουπέ. Έτσι πιστεύουμε ότι καλύπτουμε και τις δύο εκδοχές αμαξώματος. Και με τα χρήματα που περίσσεψαν κάναμε το Captur, κάτι που θεωρούμε καλύτερη στρατηγική.

… αυτό που κάνει τη Γαλλία να ξεχωρίζει είναι η γοητεία που ασκεί μέσα από τις πόλεις της, την κουλτούρα της, τον τρόπο που ζουν οι κάτοικοί της, και νομίζω ότι όποιος αγοράζει ένα γαλλικό αυτοκίνητο αποκτά με αυτόν τον τρόπο ένα μικρό κομμάτι της.

Όταν πρωτοεμφανίστηκε το ηλεκτρικό Zoe, πολλοί θεώρησαν ότι κάπως έτσι θα έμοιαζε το επόμενο Clio. Τώρα, δίπλα στο Clio, το Zoe δε δείχνει τόσο προχωρημένο σχεδιαστικά, ώστε να αποπνέει την τεχνολογία που υιοθετεί. Πώς προσεγγίζετε το θέμα του σχεδιασμού των ηλεκτρικών σας αυτοκινήτων;

Προς το παρόν δεν υπάρχει μία μονοσήμαντη απάντηση για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Μπορείς να επιλέξεις να τα κάνεις πολύ διαφορετικά, ή απλώς να πάρεις ένα υπάρχον μοντέλο και να το κάνεις ηλεκτρικό. Επιλέξαμε το Zoe να δείχνει μοντέρνο και ταυτόχρονα να μοιάζει με πραγματικό αυτοκίνητο. Αυτό προέκυψε μέσα από έρευνες που πραγματοποιήσαμε για τους αγοραστές μας που διαθέτουν συγκεκριμένες οικονομικές δυνατότητες. Δηλαδή, για ανθρώπους που θα έμπαιναν στη διαδικασία να αποκτήσουν ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο αντί ενός συμβατικού επειδή τους αρέσει η ιδέα να μη ρυπαίνουν, αλλά από την άλλη να μη χρειάζεται, φέρ' ειπείν, να κάθονται στο κέντρο ενός αυτοκινήτου και να το χειρίζονται με joystick! Άρα το Zoe σχεδιάστηκε έτσι ώστε να είναι όμορφο, αλλά να μοιάζει με κανονικό αυτοκίνητο, καθώς το βήμα αυτό της μετάβασης στην ηλεκτροκίνηση για τους πολλούς θεωρείται μεγάλο, και δε θέλαμε να τους τρομάξουμε.

Τα αυτοκίνητα της Renault σχεδιάζονται έτσι ώστε να φέρουν ένα γαλλικό άρωμα ή με στόχο την παγκόσμια αγορά;

Θέλουμε να κάνουμε και τα δύο μαζί! Είναι ωραίο να αναγνωρίζει κάποιος τα αυτοκίνητά μας ως γαλλικά. Για μένα αυτό που κάνει τη Γαλλία να ξεχωρίζει είναι η γοητεία που ασκεί μέσα από τις πόλεις της, την κουλτούρα της, τον τρόπο που ζουν οι κάτοικοί της, και νομίζω ότι όποιος αγοράζει ένα γαλλικό αυτοκίνητο αποκτά με αυτόν τον τρόπο ένα μικρό κομμάτι της. Από την άλλη, πρέπει να έχουμε το βλέμμα μας στις ανάγκες της παγκόσμιας αγοράς, ώστε να μη φτιάξουμε κάτι που δεν τους ταιριάζει.

Ποιες είναι οι αγορές στις οποίες απευθύνεστε;

Είμαστε δυνατοί στην Ευρώπη, όμως το 50% των πωλήσεών μας πηγαίνει σε άλλες αγορές, όπως της Νότιας Αμερικής, της Ινδίας και της Ρωσίας, ενώ δεν έχουμε παρουσία στην Κίνα και στις ΗΠΑ.

Σχεδιάζετε με βάση τις ανάγκες όλων αυτών των αγορών ή φτιάχνετε τα αυτοκίνητα όπως εσείς θέλετε;

Φυσικά και ξεκινάμε φτιάχνοντας τα αυτοκίνητα που οραματιζόμαστε, αλλά παράλληλα διερευνούμε τις ανάγκες των αγοραστών στις μεγάλες αγορές και στη συνέχεια κάνουμε έρευνες αγοράς με υποψήφιους καταναλωτές, για να δούμε την ανταπόκριση του κοινού. Αυτό μας διασφαλίζει ότι δεν έχουμε πάρει κάπου λάθος δρόμο. Υπάρχει ανάγκη να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας, καθώς η ευρωπαϊκή αγορά συρρικνώνεται, οπότε εδώ και κάμποσα χρόνια δεν εξελίσσουμε αυτοκίνητα μόνο για την Ευρώπη, καθώς κάτι τέτοιο θα ήταν επικίνδυνο.

Πόσο ασφαλή είναι τα αποτελέσματα αυτών των ερευνών;

Αυτό αποτελεί και ένα εσωτερικό μας ερώτημα, δεν υπάρχει μία μοναδική αλήθεια. Από εκεί και πέρα, μένει να αποφασίσεις αν θα παραμείνεις προσκολλημένος στις πεποιθήσεις σου ή αν θα ακολουθήσεις τα συμπεράσματα της έρευνας. Όμως οι έρευνες είναι καλές για τους σχεδιαστές, καθώς υπάρχει η τάση να ερωτεύονται το δημιούργημά τους και να μη βλέπουν με τα μάτια των αγοραστών.

Πώς μπορεί κανείς να εξασφαλίσει ότι ένα όμορφο σχεδιαστικά αυτοκίνητο θα αντέξει και στο χρόνο και δε θα ξεφτίσει με το πέρασμα των ετών;

Θεωρώ ότι οι αναλογίες ενός αυτοκινήτου είναι εκείνες που μπορούν να το καταστήσουν διαχρονικό. Για αυτό εξωτικά αυτοκίνητα της δεκαετίας του '50 και του '60 εξακολουθούν να δείχνουν πολύ όμορφα, γιατί έχουν φανταστικές αναλογίες. Οι μεγάλοι τροχοί επίσης συνεισφέρουν σε αυτό. Για παράδειγμα, η Jaguar E-Type μπορεί να είχε μικρούς τροχούς, αλλά η τελική εντύπωση με τα μεγάλου προφίλ ελαστικά ήταν εντυπωσιακή. Ακόμα και το Ford Model T, που είναι αυτοκίνητο εκατό ετών, δείχνει να έχει καλές αναλογίες χάρη στους τεράστιους τροχούς του. Φανταστική δείχνει και η Bugatti Royale για τον ίδιο λόγο.

Η ενσωμάτωση μεγάλων τροχών στα αυτοκίνητα αποτελεί αναμφίβολα μια νίκη των σχεδιαστών, που όμως έχει τίμημα στην άνεση και στο κόστος αντικατάστασης των ελαστικών…

Υπάρχουν πολλοί λόγοι να μη βάλεις μεγάλους τροχούς σε ένα αυτοκίνητο, όμως τα ελαστικά είναι όπως τα παπούτσια στους ανθρώπους. Αν δεις έναν bodybuilder με… μπαλαρίνες, δε θα δείχνει τόσο ταιριαστό…_4Τ

Laurens van den Acker

Ο Λόρενς βαν ντεν Άκερ γεννήθηκε το Σεπτέμβριο του 1965 στην Ολλανδία. Η καριέρα του ως σχεδιαστή ξεκίνησε το 1990, και από τότε διαμόρφωσε ένα ιδιαίτερα πλούσιο βιογραφικό, έχοντας εργαστεί στην Bugatti, την Audi, τη Volvo, τη Ford και τη Mazda, στην οποία ήταν υπεύθυνος σχεδιασμού μέχρι το 2009, οπότε και μεταπήδησε στη Renault. Το Σεπτέμβριο του 2009 διαδέχθηκε τον Πατρίκ Λε Κεμάν αναλαμβάνοντας την ευθύνη για το σχεδιασμό των προϊόντων της γαλλικής φίρμας. Το νέο Clio, το Captur, το Twizy αλλά και το DeZir concept αποτελούν δείγματα της συνεισφοράς του στη νέα σχεδιαστική φιλοσοφία που θα ακολουθήσει η Renault τα επόμενα χρόνια.