Τα ηλεκτρικά λεωφορεία με μπαταρίες έφτασαν το 36% των πωλήσεων νέων αστικών λεωφορείων το 2023 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ξεπερνώντας για πρώτη φορά το ντίζελ ως κύριο είδος καυσίμου.
Με αυτόν τον ρυθμό ανάπτυξης, το 100% των νέων αστικών λεωφορείων της ΕΕ θα μπορούσε να είναι ήδη μηδενικών εκπομπών (ZE) μέχρι το 2027. Αυτό αποδεικνύει μόνο ότι οι κανονισμοί της ΕΕ υπολείπονται της πραγματικότητας της αγοράς. Τα πρόσφατα θεσπισθέντα πρότυπα CO2 για τα βαρέα οχήματα απαιτούν το 90% των νέων αστικών λεωφορείων να είναι μηδενικών εκπομπών ρύπων έως το 2030 και το 100% έως το 2035. Η ακόμη λιγότερο φιλόδοξη οδηγία για τα καθαρά οχήματα θέτει μέσους στόχους μηδενικών εκπομπών μόνο 20% το 2021-2025 και 30% το 2026-2030. Σε επίπεδο χώρας, 15 κράτη μέλη ξεπερνούν τον μέσο όρο της ΕΕ το 2023, περιλαμβανομένων πέντε κρατών όπου τα αστικά λεωφορεία ZE αντιπροσωπεύουν ήδη πάνω από το 90% των νέων πωλήσεων: Σλοβενία, Δανία, Κάτω Χώρες, Ιρλανδία και Φινλανδία.
Μεταξύ των μεγάλων αγορών, δηλαδή των αγορών με τουλάχιστον 1.000 νέα αστικά λεωφορεία το 2023, το Ηνωμένο Βασίλειο κατέχει την υψηλότερη θέση με μερίδιο των λεωφορείων μηδενικών εκπομπών στις νέες πωλήσεις 63% την προηγούμενη χρονιά. Η Ισπανία κατατάσσεται ακριβώς πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, με μερίδιο μηδενικών εκπομπών 40%. Η Ιταλία και η Γερμανία έρχονται στην 3η και 4η θέση αντίστοιχα, με μερίδια μηδενικών εκπομπών 29% και 26%. Η Γαλλία κατατάσσεται τελευταία μεταξύ των μεγάλων αγορών, με μερίδιο 23%. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 46% των νέων αστικών λεωφορείων στη Γαλλία το 2023 θα είναι λεωφορεία φυσικού αερίου, ποσοστό που είναι το δεύτερο μετά την Εσθονία.
Μιλώντας για την Εσθονία, η χώρα έρχεται τελευταία στη συνολική κατάταξη με μερίδιο μηδενικών εκπομπών 0%. Ελπίζουμε όμως ότι η χώρα θα αρχίσει σύντομα να καλύπτεται, καθώς τα πρώτα ηλεκτρικά λεωφορεία έφτασαν στο Ταλίν πριν από λίγους μήνες. Πρωταγωνιστές στην ανάπτυξη λεωφορείων ZE είναι οι πόλεις και οι τοπικές επιχειρήσεις. Τουλάχιστον οκτώ πόλεις σχεδιάζουν να έχουν στόλο λεωφορείων ZE 100% μέχρι το 2025, επιπλέον 19 μέχρι το 2030 και άλλες 13 μέχρι το 2035. Δεκατέσσερις άλλες πόλεις έχουν επίσης θέσει στόχους για στόλο λεωφορείων κάτω του 100% έως το 2035 ή νωρίτερα. Ο καθορισμός στόχων δεν περιορίζεται μόνο στις πρωτεύουσες της Δυτικής Ευρώπης. Πόλεις σε 23 χώρες έχουν θέσει στόχους, μεταξύ άλλων στη Βαλτική, την Τσεχία, την Πολωνία και τη Ρουμανία. Σε αρκετές χώρες, οι περιφερειακές πόλεις έχουν θέσει υψηλότερους ή προγενέστερους στόχους από τις πρωτεύουσες. Οι στόχοι για το στόλο λεωφορείων ZE είναι επίσης δημοφιλείς στις χώρες. Τόσο οι Κάτω Χώρες όσο και η Δανία έχουν θέσει στόχους για όλα τα αστικά λεωφορεία να είναι μηδενικών εκπομπών έως το 2030.
Καθώς η ζήτηση για λεωφορεία ZE θα συνεχίσει να αυξάνεται τα επόμενα χρόνια, οι κατασκευαστές λεωφορείων παίζουν καθοριστικό ρόλο στο να διασφαλίσουν ότι οι πόλεις μπορούν να προμηθεύονται βιώσιμα λεωφορεία, κατασκευασμένα στην Ευρώπη. Ορισμένοι ήδη τρέχουν μπροστά και προχωρούν πέρα από αυτό που θα απαιτήσει η ευρωπαϊκή νομοθεσία, όπως η Daimler Buses, η οποία στοχεύει να πουλήσει 100% αστικά λεωφορεία μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2030. Χωρίς προληπτική φιλοδοξία να υπερβούν τους στόχους που θέτουν τα πρότυπα CO2 για τα HDV, οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές λεωφορείων κινδυνεύουν να βρεθούν στα τυφλά από την αλματώδη αύξηση της ζήτησης και τον αναδυόμενο ξένο ανταγωνισμό. Από το 2017, ένα στα πέντε νέα ηλεκτρικά λεωφορεία με μπαταρία που πωλούνται στην Ευρώπη είναι κινεζικής προέλευσης.
