Σε νέα φάση η συμμαχία Renault – Nissan

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ο γάμος ανάμεσα στη Nissan και τη Renault, παρ’ ότι πέρασε δύσκολες στιγμές, κρίνεται επιτυχημένος και σήμερα τίθεται σε νέες βάσεις. Η συγκεκριμένη συμμαχία ξεκίνησε στις 27 Μαρτίου 1999, σε μια περίοδο που οι περισσότερες αυτοκινητοβιομηχανίες προέβαιναν σε κάθε είδους συμπράξεις προκειμένου να περιορίσουν τα έξοδά τους μέσα από οικονομίες κλίμακας.

Έτσι, η Renault αγόρασε το 36,8% των μετοχών της Nissan έναντι 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ η Nissan είχε τη δυνατότητα να αποκτήσει το δικό της μερίδιο στη Renault όταν θα βελτιώνονταν τα οικονομικά της. Επρόκειτο για μια στρατηγική κίνηση με αμοιβαία οφέλη, ιδίως για τη Nissan, που βρισκόταν την περίοδο εκείνη σε δεινή οικονομική κατάσταση, με τις ζημιές της να ξεπερνούν τα 20 δισ. δολάρια.

Την κατάσταση ήρθε να αλλάξει ο Κάρλος Γκον, ο οποίος, μεταπηδώντας από τη γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία, ανέλαβε το 2000 τη θέση του προέδρου της Nissan. Επρόκειτο αναμφίβολα για μία από τις ελάχιστες περιπτώσεις που ιαπωνική εταιρεία παραχώρησε μια τέτοια επιτελική θέση σε έναν μη Ιάπωνα, εντούτοις το δρόμο για τη συγκεκριμένη επιλογή άνοιξαν οι εξαιρετικές περγαμηνές του Γαλλολιβανέζου μάνατζερ από τα επιτυχημένα προγράμματα εξυγίανσης που έτρεξε στο παρελθόν στη Michelin και εν συνεχεία στη Renault.

Ο Γκον προέβη σε μια βίαιη περικοπή θέσεων εργασίας, κλείσιμο εργοστασίων και κατάργηση προμηθευτών, ενώ προχώρησε και σε αλλαγές που αφορούσαν τη δομή και την εταιρική κουλτούρα της Nissan, αψηφώντας την ιαπωνική επιχειρηματική εθιμοτυπία, μεταξύ άλλων με την ακύρωση του συστήματος προαγωγής βάσει αρχαιότητας και ηλικίας και την αλλαγή της εγγυημένης ισόβιας απασχόλησης, θέτοντας ως προαπαιτούμενο την επίτευξη υψηλών εταιρικών στόχων.

Πράγματι, η επιθυμητή ανάκαμψη ήρθε πολύ γρήγορα, πολλοί όμως κακίζουν τον Γκον πως στο βωμό της ανάκαμψης κόπηκαν πολλά από τα προγράμματα ανάπτυξης νέων μοντέλων, κάτι που διεφάνη στην πορεία, από την απουσία μιας ανταγωνιστικής γκάμας.

Σούσι και γαλλική κουζίνα

Σε κάθε περίπτωση, το 2001 η Nissan, ύστερα από την εξυγίανσή της, απέκτησε ένα μερίδιο 15% στη Renault, η οποία όμως με τη σειρά της αύξησε το μερίδιό της στη Nissan στο 43,4%. Στα θετικά πάντως της συμφωνίας ανάμεσα σε Renault και Nissan είναι το γεγονός πως δεν είχαμε να κάνουμε με μια εξαγορά σαν εκείνη της Chrysler από την Daimler το 1998, που τελικά δεν ευδοκίμησε, οπότε οι εταιρείες χωρίστηκαν και πάλι το 2007. Εν προκειμένω η συμμαχία Renault–Nissan βασιζόταν στο σκεπτικό ότι, λόγω των αμοιβαίων επενδύσεων μεταξύ των μετοχών, κάθε εταιρεία τελικά ενεργεί και προς το οικονομικό συμφέρον της άλλης. Επιπλέον, το σχήμα της συμμαχίας επέτρεπε στις δύο εταιρείες να διατηρήσουν ανόθευτο το χαρακτήρα τους και την εταιρική τους κουλτούρα.

Ο Γκον θεωρούσε πως οι συνέργειες που θα οδηγούσαν στις απαραίτητες οικονομίες κλίμακας θα έπρεπε να γίνουν ύστερα από προσεκτικά βήματα, έτσι ώστε οι βραχυπρόθεσμοι στόχοι να μην αποβούν εις βάρος των αξιών των δύο εταιρειών, επισημαίνοντας πως το μοντέλο της απορρόφησης μιας εταιρείας από μια άλλη στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας αποδείχθηκε την τελευταία δεκαετία αποτυχημένο. «Είναι σαν ένας γάμος», σχολίασε. «Όταν ένα ζευγάρι παντρεύεται δεν αποκτά μια συγκλίνουσα, ενιαία ταυτότητα. Ενώνονται για να χτίσουν μια ζωή μαζί, με κοινά ενδιαφέροντα και στόχους, όμως ο καθένας διατηρεί τη δική του προσωπικότητα. Έτσι και στις επιχειρήσεις, ανεξάρτητα από τον κλάδο, οι πιο επιτυχημένες και διαχρονικές συνεργασίες είναι αυτές που δημιουργούνται με το σεβασμό στην ταυτότητα της κάθε πλευράς».

Πέρα από κοινά μηχανικά μέρη, οι δύο εταιρείες αντάλλαξαν μεθόδους και διαδικασίες, βελτιστοποιώντας έτσι τη διαδικασία παραγωγής των αυτοκινήτων τους.

Μετά τη σύστασή της, η συμμαχία πέτυχε πράγματι τις επιθυμητές οικονομίες κλίμακας, μέσα από την κοινή εξέλιξη κινητήρων, δαπέδων, μπαταριών, αλλά και πλήθους εξαρτημάτων. Τα θετικά αποτελέσματα δεν αποτυπώθηκαν μόνο στα «excelάκια» των οικονομικών τμημάτων, αλλά και στις ίδιες της πωλήσεις. Για παράδειγμα, οι αυξήσεις του μεριδίου αγοράς της Nissan στην ανταγωνιστική κατηγορία ελαφρών επαγγελματικών οχημάτων της Ευρώπης οφείλονται εν μέρει στο rebadging μοντέλων της Renault με το σήμα της ιαπωνικής φίρμας, όπως στις περιπτώσεις των Renault Kangoo/Nissan Kubistar, Renault Master/Nissan Interstar και Renault Trafic/Nissan Primastar. Επιπλέον, η Renault ανέλαβε να κατασκευάσει σχεδόν όλους τους κινητήρες ντίζελ των αυτοκινήτων που η Nissan πωλούσε στην Ευρώπη.

Πέρα από κοινά μηχανικά μέρη, οι δύο εταιρείες αντάλλαξαν μεθόδους και διαδικασίες, βελτιστοποιώντας έτσι τη διαδικασία παραγωγής των αυτοκινήτων τους. Για παράδειγμα, το «Nissan Production Way» αποτέλεσε τον ακρογωνιαίο λίθο του προτύπου «Systeme de Production Renault», που χρησιμοποιείται από όλα τα εργοστάσια της Renault, κάτι που έφερε αύξηση της παραγωγικότητας κατά 15%!

Ανάλογες συνέργειες υπήρξαν στους τομείς της έρευνας και εξέλιξης, της εφοδιαστικής αλυσίδας, ή σε επιχειρηματικές δράσεις σε αναδυόμενες αγορές, όπως εκείνες της Βραζιλίας, της Ρωσίας και της Ινδίας. Οφέλη προέκυψαν και σε σχέση με τους προμηθευτές των δύο εταιρειών, καθώς μέσα από την ενιαία διαδικασία παραγγελιών και τον μεγαλύτερο όγκο των ανταλλακτικών ήταν εφικτή η επίτευξη χαμηλότερων τιμών. Μόνο από την κοινή χρήση αποθηκών, εμπορευματοκιβωτίων, ποντοπόρων πλοίων κτλ., τα οφέλη για τη συμμαχία ανέρχονταν στα 20 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το ύψος των συνεργειών για το 2010 έφτασε το 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ.

Σύννεφα στη συμμαχία

Στις αρχές του 2018 ο Γκον, αναιρώντας ουσιαστικά όλα όσα δήλωνε στο παρελθόν για τη φιλοσοφία της συμμαχίας, ξεκίνησε συνομιλίες για τη συγχώνευση της Renault και της Nissan, όπου θα διατηρούσε και τις δύο εταιρείες υπό τον έλεγχό του (και των Γάλλων). Η απόφαση αυτή μπορεί και να σήμανε την αρχή του τέλους για τον Γκον, που συνελήφθη το Νοέμβριο του 2018 στην Ιαπωνία. Η απόλυσή του τόσο από τη Nissan όσο και από τη Mitsubishi, η οποία στο μεταξύ είχε προσχωρήσει και αυτή στη συμμαχία, ενέτεινε την ένταση μεταξύ της Nissan και της γαλλικής κυβέρνησης, η οποία δεν ειδοποιήθηκε εκ των προτέρων για την επικείμενη σύλληψη.

Μετά την αποχώρηση του Γκον, το powergame συνεχίστηκε όταν ο Μακρόν και η γαλλική κυβέρνηση φέρεται να ενημέρωσαν τους Ιάπωνες ότι θέλουν να προχωρήσει η συγχώνευση μεταξύ της Renault και της Nissan και ότι επιθυμούν να επιλέξουν τον επόμενο πρόεδρο της Nissan. Ο διευθύνων σύμβουλος της Nissan, Saikawa, απάντησε με τη σειρά του πως δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή για να συζητηθούν οι μελλοντικοί κεφαλαιουχικοί δεσμοί μεταξύ των δύο εταιρειών.

Παρά τη σύγκρουση, καθεμία από τις εταιρείες επιβεβαίωσε τη δέσμευσή της στη συμμαχία. Για παράδειγμα, ο διευθύνων σύμβουλος της Mitsubishi, Οσάμου Μασούκο, δήλωσε ότι η συμμαχία είναι απαραίτητη «αν λάβουμε υπόψη τις πολλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η αυτοκινητοβιομηχανία», ενώ τόσο η Nissan όσο και η Renault επανειλημμένα εξέφρασαν την άποψη ότι η διάλυση της συμμαχίας δεν αποτελεί επιλογή για καμία από τις δύο εταιρείες.

Στις 12 Μαρτίου του 2019, οι τρεις εταιρείες της συμμαχίας υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης για τη δημιουργία ενός «λειτουργικού συμβουλίου της συμμαχίας» με τον Ζαν-Ντομινίκ Σενάρ ως πρόεδρο και τους διευθύνοντες συμβούλους από τις τρεις εταιρείες ως ισότιμα μέλη.

Περίπου ένα χρόνο πριν, ο Λούκα Ντε Μέο, διευθύνων σύμβουλος της Renault, σε συνέντευξή του που είχε δημοσιευτεί στο περιοδικό μας, αναφέρθηκε στις σχέσεις των δύο εταιρειών. «Αυτό που επρόκειτο να γίνει πριν από μερικά χρόνια ήταν να συγχωνευτούν οι δύο εταιρείες. Τώρα συμφωνούμε και οι δύο πλευρές πως δεν υπάρχει λόγος να γίνει κάτι τέτοιο, και μένει να βρεθεί ο τρόπος να συνυπάρχουμε με πίστη και σεβασμό ο ένας προς τον άλλον, διατηρώντας όμως ο καθένας τη ζωή του! Αν κοιτάξουμε στο παρελθόν, με δεδομένο ότι η Nissan είναι πολύ μεγαλύτερη από εμάς και διαθέτει πολύ περισσότερους μηχανικούς, ίσως γίναμε πιο νωθροί, περιμένοντας από τους Ιάπωνες να εξελίξουν τις νέες τεχνολογίες και να μας τις παραχωρήσουν. Όμως αυτό πρόκειται να αλλάξει».

Φαίνεται, λοιπόν, πως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για να αποκατασταθεί η σχέση μεταξύ των δύο εταιρειών…

Renault – Nissan: Νέα εποχή

Οι Renault και Nissan ανακοίνωσαν πρόσφατα τον οδικό χάρτη που θα εξασφαλίσει μια πιο ισότιμη πλέον μεταξύ τους σχέση, με τους Ιάπωνες να επενδύουν στην Ampere, την εταιρεία λογισμικού και ηλεκτρικών αυτοκινήτων των Γάλλων, οι οποίοι με τη σειρά τους θα μειώσουν τη συμμετοχή τους στην ιαπωνική εταιρεία στο 15%. Εν προκειμένω, η Renault θα μεταβιβάσει το 28,4% των μετοχών της Nissan σε ένα γαλλικό trust, καθιστώντας τις δύο εταιρείες ισότιμους εταίρους στη συμμαχία.

Ο Όμιλος Renault σκοπεύει να λανσάρει την Ampere ιδανικά μέχρι το τέλος του έτους, αλλά ο ακριβής χρόνος εξαρτάται από τις συνθήκες της αγοράς, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος, Λούκα Ντε Μέο, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των αποτελεσμάτων του ομίλου για το 2022.

Η Ampere αποτελεί μέρος μιας φιλόδοξης αναδιοργάνωσης της Renault που ανακοίνωσε ο Ντε Μέο το περασμένο φθινόπωρο, ενώ και η Alpine θα στραφεί στην παραγωγή ηλεκτρικών σπορ οχημάτων για τις αγορές της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής. Η ανάπτυξη και η παραγωγή κινητήρων εσωτερικής καύσης θα διοχετευθεί στη Horse, μια κοινοπραξία 50-50 με την Geely Group. Η Ampere και η Horse θα απασχολούν περίπου 10.000 υπαλλήλους από τον Όμιλο Renault.

Λούκα Ντε Μέο, διευθύνων σύμβουλος της Renault.

Ο Ντε Μέο θεωρεί ότι η Ampere αντιπροσωπεύει μια μοναδική ευκαιρία επειδή o γαλλικός όμιλος διαθέτει ένα σημαντικό δίκτυο εργοστασίων, που είναι σε θέση να κατασκευάσει εκατοντάδες χιλιάδες ηλεκτρικά αυτοκίνητα στην Ευρώπη, και εμπειρία πάνω από μία δεκαετία στην πώληση ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Ο Ζαν-Ντομινίκ Σενάρ, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Renault, δήλωσε στα μέσα ενημέρωσης: «Περιμέναμε πολύ καιρό για αυτήν τη στιγμή. Βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή»…_ Μ. Σ.

ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΦΥΤΙΛΗ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ

Οι αριθμοί αναφέρονται σε 1.000άδες πωλήσεων.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ (2021)

Οι αριθμοί αφορούν δισ. δολάρια για τη Nissan, και ευρώ για τη Renault.

Nissan

Ίδρυση: 26 Δεκεμβρίου 1933

Κέντρα έρευνας & εξέλιξης: 11 σε ισάριθμες περιοχές

Κέντρα σχεδιασμού: 6 σε τέσσερις χώρες

Εργοστάσια: 16 σε ισάριθμες περιοχές

Εργαζόμενοι 131.461

Brands: Nissan, Infiniti, Nismo

Renault

Ίδρυση: 27 Φεβρουαρίου 1899

Κέντρα έρευνας & εξέλιξης: 6 σε τρεις χώρες

Κέντρα σχεδιασμού: 2 σε ισάριθμες χώρες

Εργοστάσια: 28 σε 12 χώρες

Εργαζόμενοι 170.158 (στα τέλη του 2020)

Brands: Renault, Dacia, Alpine, Mobilize