Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξε χθες σε πολιτική συμφωνία για αυστηρότερα πρότυπα εκπομπών CO2 με στόχο τη μετάβαση σε μία κινητικότητα μηδενικών εκπομπών το 2035.
Η Ευρώπη, παρά τις αντίθετες φωνές, δείχνει αποφασισμένη να εμείνει στην πρόταση της για μηδενικές εκπομπές ρύπων από το στόλο των νέων αυτοκινήτων που θα πωλούνται στο σύνολο της περιφέρειας της από το 2035 και μετά, γεγονός που θα βάλει και τυπικά «τέλος» στα οχήματα που τροφοδοτούνται από κινητήρες που καταναλώνουν ορυκτά καύσιμα.
Το σχέδιο, το οποίο εγκρίθηκε χθες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και μένει να επικυρωθεί και επίσημα, βασίζεται σε δύο κεντρικούς πυλώνες.
Ο πρώτος περιλαμβάνει το στόχο μείωσης των εκπομπών CO2 κατά 55% για τα νέα αυτοκίνητα και κατά 50% για τα νέα φορτηγά έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2021, ενώ ο δεύτερος τη μείωσή τους κατά 100% έως το 2035.
Ο ρυθμιστικός μηχανισμός κινήτρων θα διατηρηθεί για οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών (ZLEV) έως το 2030. Ως μέρος αυτού του μηχανισμού, εάν ένας κατασκευαστής πληροί ορισμένα κριτήρια για τις πωλήσεις οχημάτων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών ρύπων, μπορεί να ανταμειφθεί με λιγότερο αυστηρούς στόχους εκπομπών CO2.
Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσς μια ενδιαφέρουσα διατύπωση που αφορά τα ουδέτερα ως προς τις εκπομπές CO2 καύσιμα, σύμφωνα με την οποία, μετά από διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους, η Επιτροπή θα υποβάλει πρόταση για τη δυνατότητα εγγραφής οχημάτων που κινούνται με τον συγκεκρμένο τύπο καυσίμων μετά το 2035, σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, εκτός του πεδίου εφαρμογής των προτύπων του στόλου και σύμφωνα με στόχος της ΕΕ για την κλιματική ουδετερότητα.
Η συμφωνία περιλαμβάνει μία ρήτρα αναθεώρησης που θα διασφαλίσει ότι το 2026, η Επιτροπή θα αξιολογήσει διεξοδικά την πρόοδο που σημειώθηκε ως προς την επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών κατά 100% και την ανάγκη αναθεώρησης αυτών των στόχων λαμβάνοντας υπόψη τις τεχνολογικές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένων των plug-in υβριδικών τεχνολογιών και τη σημασία μιας βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης μετάβασης σε μηδενικές εκπομπές.
Επιπλέον, η συμφωνία που επετεύχθη περιλαμβάνει ενίσχυση άλλων διατάξεων στους κανονισμούς όπως:
- Μείωση του ανώτατου ορίου των πιστώσεων εκπομπών που μπορούν να λάβουν οι κατασκευαστές για οικολογικές καινοτομίες που μειώνουν επαληθευμένα τις εκπομπές CO2 στο δρόμο, σε έως και 4 g/km ετησίως από το 2030 έως το 2034 (σήμερα ορίζεται σε 7 g/km ετησίως).
- Η Επιτροπή θα αναπτύξει μια κοινή μεθοδολογία στην ΕΕ, έως το 2025, για την αξιολόγηση του των εκπομπών CO2 από αυτοκίνητα και φορτηγά που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ στο σύνολο του κύκλου ζωής τους, καθώς και για τα καύσιμα και την ενέργεια που καταναλώνουν αυτά τα οχήματα. Βάσει αυτής της μεθοδολογίας, οι κατασκευαστές μπορούν, σε εθελοντική βάση, να αναφέρουν στην Επιτροπή τις εκπομπές του κύκλου ζωής των νέων οχημάτων που διαθέτουν στην αγορά.
Σχολιάζοντας τις παραπάνω αποφάσεις, ο Oliver Zipse, επικεφαλής της BMW και Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ACEA δήλωσε:
«Αυτή η απόφαση δεν έχει προηγούμενο και σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα είναι πλέον η πρώτη και μοναδική περιοχή στον κόσμο που θα γίνει πλήρως ηλεκτρική».
Ωστόσο, οι προβληματισμοί και τα ερωτηματικά παραμένουν, με την ACEA να επισημαίνει μεταξύ άλλων:
«Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία ανταποκρίνεται στην πρόκληση να παρέχει αυτά τα αυτοκίνητα μηδενικών εκπομπών. Ωστόσο, τώρα επιθυμούμε να δούμε τις συνθήκες και το πλαίσιο – που είναι απαραίτητα για την επίτευξη αυτού του στόχου – να αντικατοπτρίζονται στις πολιτικές της ΕΕ. Αυτά περιλαμβάνουν την αφθονία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ένα απρόσκοπτο ιδιωτικό και δημόσιο δίκτυο υποδομής φόρτισης και πρόσβαση σε πρώτες ύλες».
Προβληματισμός όμως επικρατεί και για το κόστος των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και το κατά πόσο τα οχήματα αυτά θα καταστούν προσιτά για το ευρύ κοινό με δεδομένη τη συνεχιζόμενη αύξηση του κόστους των πρώτων υλών – και όχι μόνο.
«Με τη σημερινή συμφωνία, το φαινόμενο της Αβάνα γίνεται πιο ρεαλιστικό», δήλωσε ο Jens Gieseke, βουλευτής από το συντηρητικό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, σε δήλωση. «Μετά το 2035, οι δρόμοι μας μπορεί να γεμίσουν με vintage αυτοκίνητα, επειδή τα νέα αυτοκίνητα δεν είναι διαθέσιμα ή δεν είναι οικονομικά. Η σημερινή συμφωνία έκλεισε την πόρτα σε νέες τεχνολογικές εξελίξεις και έβαλε όλα τα αυγά σε ένα καλάθι. Αυτό είναι λάθος.»