Η ανεύρεση των βασικών «συστατικών» που προορίζονται για την κατασκευή των μπαταριών που θα χρησιμοποιούν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα του άμεσου μέλλοντος αναζωπυρώνει τη μάχη για την εξασφάλισή τους από τους μεγάλους και μη κατασκευαστές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο γραφίτης.
Ενδεικτικό του πολέμου που έχει ήδη ξεκινήσει σε παγκόσμιο επίπεδο είναι η πρόσφατη απόφαση της καναδικής εταιρείας Leading Edge Materials να επαναλειτουργήσει ένα εγκαταλελειμμένο ορυχείο εξόρυξης γραφίτη που βρίσκεται στην πευκόφυτη περιοχή Woxna της Σουηδίας, μόλις 260 χλμ. βόρεια της Στοκχόλμης. Μπορεί αυτή τη στιγμή το ενδιαφέρον όλων να επικεντρώνεται σε ακόμα πιο… βασικές πρώτες ύλες για την κατασκευή των μπαταριών, όπως το λίθιο και το κοβάλτιο, εντούτοις ο γραφίτης εξακολουθεί να αποτελεί ένα μεγάλο μέρος του κόστους των πρώτων υλών των σύγχρονων συσσωρευτών ενέργειας.
Στόχος της καναδικής εταιρείας είναι η εξασφάλιση γραφίτη που θα της δώσει τη δυνατότητα να προμηθεύσει με το εν λόγω υλικό μεγάλα ονόματα του είδους, όπως την εταιρεία NorhVolt, για παράδειγμα, η οποία βρίσκεται αυτή την εποχή σε προχωρημένες συνεννοήσεις με την BMW για την προμήθειά της τελευταίας με μπαταρίες για τα επερχόμενα ηλεκτρικά της αυτοκίνητα.
Αυτό που είναι διαφορετικό στην περίπτωση του γραφίτη -ο οποίος χρησιμοποιείται ευρέως στη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα- είναι ότι καθώς δεν πρόκειται για μέταλλο, όπως το λίθιο και το κοβάλτιο, μπορεί να κατασκευαστεί συνθετικά. Σύμφωνα με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο Leading Edge Materials, μία συστοιχία μπαταριών αξίας 20.000 δολαρίων που τοποθετείται σήμερα σ’ ένα αυτοκίνητο της αμερικάνικης Tesla περιέχει γραφίτη αξίας περίπου 1.200 δολαρίων, κυρίως συνθετικής ποικιλίας. Το κόστος χρήσης «πραγματικού» γραφίτη είναι μικρότερο, σύμφωνα με την Leading Edge Materials, έως και 40%. Και για να έχει κανείς ένα μέτρο σύγκρισης, η αξία του λιθίου και του κοβαλτίου που χρησιμοποιείται στις εν λόγω μπαταρίες, ανέρχεται αντίστοιχα κοντά στα 1.300 και 800 δολάρια.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως κατά τη διάρκεια του τελευταίου 18μήνου, η τιμή του κοβαλτίου τριπλασιάστηκε, με εκείνη του λιθίου να ανεβαίνει περίπου κατά 30%.
Τα στελέχη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και φυσικά οι πολιτικές ηγεσίας της ΕΕ έχουν πολλάκις δηλώσει ότι πιέζουν για «τοπική» ανάπτυξη και παραγωγή των μπαταριών προκειμένου να σπάσουν την κυριαρχία της Κίνας, η οποία αναμένεται να ελέγξει τις αλυσίδες εφοδιασμού στο συγκεκριμένο τομέα κατά την επόμενη δεκαετία (σ.σ.: στην αχανή αυτή χώρα παράγεται, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2016, το 66% των παγκόσμιων αποθεμάτων γραφίτη, με την Ινδία να ακολουθεί με 11%). Ο όμιλος Rio Tinto, μάλιστα, σκοπεύει να ξεκινήσει την παραγωγή λιθίου στη γειτονική μας Σερβία έως το 2023, ενώ η σουηδική Boliden εξετάζει επί του παρόντος αν τελικά θα αναμορφώσει το ορυχείο της στο Kylylahti της Φινλανδίας για να επικεντρωθεί στο κοβάλτιο, αντί για τον χαλκό, τον ψευδάργυρο και τον χρυσό.
Αξίζει να σημειωθεί πως η Φινλανδία διαθέτει μερικά από τα μεγαλύτερα αποθέματα κοβαλτίου της Ευρώπης, καθώς και τις απαραίτητες εγκαταστάσεις για την επεξεργασία σχεδόν του 15% της παγκόσμιας παραγωγής του συγκεκριμένου υλικού.
Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τις υπάρχουσες μελέτες, τους τροχούς τους στην άσφαλτο πατούν περί τα 3 εκ. ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αριθμός που αναμένεται να εκτοξευτεί στα 530 εκ. το 2040. Και αυτό από μόνο του λέει πολλά. Τόσο για τον πόλεμο… πρώτων υλών που έχει ήδη ξεσπάσει, όσο φυσικά και για τις περιβαλλοντικές συνέπειες που συνεπάγεται η εξόρυξή τους σε όλες τις γωνιές του πλανήτη._Χ.Α.