Στο νησί της Αφροδίτης! Εκεί όπου γεννήθηκε η «Κυθέρεια» θεά του έρωτα, έχοντας αφήσει το λάγνο στίγμα της σε κάποιες από τις παραλίες, τις γωνιές και τα χωριά του ιδιαίτερου... Τσιρίγου*.
Πιο κάτω απ’ τον Καβομαλιά
πιο πάνω απ’ την Κρήτη
και στο Τσιρίγο τ’ όμορφο
γεννήθηκε η Αφροδίτη
Κείμενο: Μανώλης Σαλούρος / Φωτoγραφίες: Θάνος Ηλιόπουλος
ΕΤΣΙ ξεκινά ο παραδοσιακός Τσιριγώτικος, τον οποίο αξίζει να ακούσεις και να χορέψεις σε κάποια από τα πανέμορφα πανηγύρια του νησιού, ενώ ταυτόχρονα ο στίχος περιγράφει την ακριβή τοποθεσία του γοητευτικού αυτού προορισμού. Εκεί χαμηλά στο Νότο αυτόν το μήνα το οδοιπορικό μας, και μάλιστα με τρόπο αρχοντικό και άνετο, χάρη στο 2λιτρο ντίζελ Ford Kuga της οικογενείας Vignale, που οι άνθρωποι της Ford περιγράφουν ως την «κορυφαία έκφραση κατασκευαστικής αρτιότητας και πολυτέλειας της μάρκας». Επιβιβαζόμαστε στο «δικό μας», χρώματος Milano Grigio, και φεύγουμε για τη Νεάπολη Λακωνίας…
*«Cerigo»: Η ενετική ονομασία των Κυθήρων
Η περιπέτεια ξεκίνησε
Πώς φτάνεις στα Κύθηρα; Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι, όχι όμως πάντα τόσο απλοί όσο φαίνονται στη θεωρία. Εφόσον δεν πάρεις μαζί όχημα, ο πιο άνετος και εύκολος και μέχρι πρότινος σχετικά οικονομικός (έχει κοπεί πλέον η επιδότηση του δρομολογίου, οπότε έχει αυξηθεί το κόστος) είναι αεροπορικώς -όλη τη χρονιά-, αφού με πτήση περίπου μισής ώρας μπορείς να προσγειωθείς στον Κρατικό Αερολιμένα Κυθήρων «Αλέξανδρος Αριστοτέλους Ωνάσης», τόσο από Αθήνα όσο και από Θεσσαλονίκη. Από εκεί και πέρα, ακτοπλοϊκώς, μπορεί κανείς να φύγει από τον Πειραιά, αν αντέχει το ταξίδι 8+ ωρών και όχι με τόσο άνετο πλοίο, ενώ την εποχή που ταξιδέψαμε εμείς υπήρχε και η επιλογή της Τετάρτης και μόνο, μέσω Γυθείου (2,5 ώρες στο πλοίο και άλλες τόσες, αλλά άνετες με το αυτοκίνητο), αλλά και η λύση (καθημερινά) της Νεάπολης (λιγότερο από 1,5 ώρα στη θάλασσα και περίπου 4 -όχι και τόσο άνετες από τη Σπάρτη και μετά- στο δρόμο). Με δεδομένο ότι θέλουμε και να οδηγήσουμε, επιλέγουμε να πάμε μέσω Νεάπολης Τρίτη και να επιστρέψουμε την επομένη από Γύθειο. Θεωρία όμως, όπως προείπαμε, αφού στην πράξη, φτάνοντας στη Νεάπολη για να επιβιβαστούμε στην «Πορφυρούσα», μας ενημερώνουν: «Να ελπίζετε να βάλουμε και αύριο δρομολόγιο εκτός προγράμματος για Νεάπολη, γιατί το καράβι του Γυθείου χάλασε, και ίσως να χρειαστεί να μείνετε ακόμα μία μέρα στο νησί…».
Δεν αρχίζουμε καλά, σκεφτόμαστε, αλλά τίποτα δεν μπορεί να μας χαλάσει τη διάθεση. Άλλωστε, έχουμε φιλόξενο αυτοκίνητο, σε λίγη ώρα θα είμαστε σε έναν όμορφο προορισμό, και μάλιστα στα καλύτερά του, λόγω εποχής. Σχεδόν όλα τα νησιά μας είναι πανέμορφα, φρεσκοασπρισμένα και πεντακάθαρα στην αρχή της σεζόν. Οπότε όλα καλά! Σύντομο καφεδάκι στην αναπτυσσόμενη τα τελευταία χρόνια περιοχή και έπειτα από λίγη ώρα επιβιβαζόμαστε στο πλοίο. Στο κατάστρωμα, όπου παρκάρουμε το Ford Kuga Vignale, παρατηρούμε τις διαφορές του σε σχέση με ένα «απλό» Kuga. Εκτός από το ιδιαίτερο χρώμα του αμαξώματος (πέρα από τη δική μας υπάρχουν και οι Absolute Black, Magnetic και White Platinum αποχρώσεις Vignale), ξεχωρίζει από τις διακοσμητικές πινελιές γύρω από την εξάγωνη μάσκα και τους προβολείς ομίχλης, τις ειδικά σχεδιασμένες για αυτό 18άρες ζάντες ελαφρού κράματος, καθώς και τα χαρακτηριστικά λογότυπα «Vignale» στο πίσω μέρος και στο πλάι του.
Από εκεί και πέρα, στο εσωτερικό του το μάτι πάει αμέσως πάνω στα καπιτονέ δερμάτινα καθίσματα και στις αντίστοιχες επενδύσεις στα εσωτερικά πάνελ των θυρών. Ποιοτικό είναι το υλικό με το οποίο είναι επενδεδυμένο το ταμπλό, ενώ οι διαφορετικού χρώματος ραφές του δημιουργούν μια καλαίσθητη αντίθεση. Βέβαια, όταν έχεις πάρει Vignale, έχεις πληρώσει πρωτίστως κορυφαίο(!) εξοπλισμό. Οπότε, πέρα από τα στοιχεία ασφάλειας, τις ανέσεις και τις ευκολίες που θα βρει κανείς στις εκδόσεις Business και ST-Line, η Vignale διαθέτει επιπλέον τις δερμάτινες επενδύσεις τις οποίες προαναφέραμε, ηλεκτρικά ρυθμιζόμενο κάθισμα οδηγού με δέκα ρυθμίσεις και μνήμη, θερμαινόμενα εμπρός καθίσματα, πίσω ηλεκτρική πόρτα HandsFree, ηχοσύστημα της Sony με εννέα ηχεία, πίσω φώτα LED, καθώς και τα συστήματα ενεργητικής ασφάλειας Lane Keeping Aid, ελέγχου επαγρύπνησης οδηγού και αναγνώρισης οδικών σημάτων. Χωροταξικά, το μοντέλο φιλοξενεί και ταξιδεύει με χαρακτηριστική ευκολία μια οικογένεια, αν και δεν παρέχει τεράστιο αποθηκευτικό χώρο (456 λίτρα), αλλά σίγουρα θα βολέψει τις αποσκευές της με παραχωρήσεις, καθώς και τα μικροπράγματα στην εντυπωσιακά ήσυχη καμπίνα του Vignale.
Παράδεισος
Η ώρα 13:30 και το πλοίο δένει στο Διακόφτι (το προηγούμενο λιμάνι ήταν η Αγία Πελαγία και πολύ παλιότερα το Καψάλι), ενώ ο Θ.Η. «ζώνεται» από νωρίς τα… πολεμοφόδιά του εξαιτίας του ιδιαίτερου σκηνικού. Περνάμε τη χαρακτηριστική γέφυρα (χρειάζεται φροντίδα) που ενώνει το χώρο του λιμανιού με το χωριό και κατευθυνόμαστε στην αριστερή πλευρά της περιοχής με θέα το ναυάγιο στα ανοιχτά. Σύντομο πέρασμα από το επιβλητικό μοναστήρι της Αγίας Μόνης, το οποίο στέκεται ψηλά σαν αετοφωλιά, για να απολαύσουμε τη θέα (μαζί με εκείνο της Αγίας Ελέσας, τα δύο καλύτερα σημεία του νησιού για αγνάντι το δειλινό), ενώ πολύ κοντά μας βρίσκεται η πρώτη στάση του οδοιπορικού μας. Ο λόγος για το πιο γραφικό σημείο ολόκληρου του νησιού, τον Αβλέμονα, τον οποίο προσεγγίζουμε από τον εσωτερικό -τσιμεντένιο- δρόμο (προσοχή στη μικρή πινακίδα) που οδηγεί στο πανέμορφο αυτό ψαροχώρι και στη μεγάλη παραλία της Παλαιόπολης. Στα δεξιά της βρίσκεται ίσως η πιο ωραία παραλία του νησιού, το χιλιο-φωτογραφημένο Καλαδί, με το βράχο στην άκρη του να αποτελεί σήμα κατατεθέν.
Φύγαμε για ενδοχώρα! Σύντομο πέρασμα από τα Φράτσια, τα Μητάτα (το χωριό με τις τεράστιες ζημιές από το σεισμό των 6,9 Ρίχτερ του 2006), τα Φριλιγκιάνικα, τα Αρωνιάδικα, τα Λογοθετιάνικα και, φυσικά, τον πολυπληθή για τα δεδομένα του τόπου Ποταμό, όπου ο επισκέπτης μπορεί να βρει ό,τι ζητήσει: αγαθά, υπηρεσίες, ενώ σχεδόν απαγορεύεται να φύγει αν δεν προμηθευτεί τα φημισμένα παξιμάδια και το κορυφαίο και ξακουστό μέλι Κυθήρων. Πιο πέρα, το πρώην κεντρικό λιμάνι της Αγίας Πελαγίας, στο οποίο τα τελευταία χρόνια έχουν ξεφυτρώσει μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, έχοντας αλλοιώσει την εικόνα της εκεί περιοχής, η οποία έτσι κι αλλιώς δεν ήταν αντιπροσωπευτική της ομορφιάς του νησιού. Ακόμα πιο βόρεια ο πράσινος Καραβάς με το ξακουστό του πανηγύρι, η βορειοανατολική παραλία της Πλατείας Άμμου και στην άκρη το Ακρωτήρι Σπαθί.
Φεύγουμε για τα νότια!
Εκεί βρίσκεται το κυρίως μενού του νησιού, που πρέπει να δει κάθε επισκέπτης αν έχει λίγες μέρες στη διάθεσή του. Στα κεντρο-δυτικά βρίσκεται ίσως το πιο περιποιημένο χωριό των Κυθήρων, ο Μυλοπόταμος, και αυτό με τη μεγαλύτερη βελτίωση τα τελευταία χρόνια. Όμορφα μαγαζάκια πάνω στο δρόμο και πραγματική όαση δροσιάς κάτω από τα πλατάνια στην πλατεία. Γευόμαστε στα γρήγορα την -σπεσιαλιτέ- ομελέτα στον «Πλάτανο» και κατεβαίνουμε για την απαραίτητη φωτογραφία στον Καταρράκτη της Φόνισσας, ο οποίος όμως μετά την ανομβρία του 2016 αλλά και τη φετινή έχει δυστυχώς στερέψει. Το τοπίο ωστόσο εξακολουθεί να αξίζει για έναν περίπατο.
Συνεχίζουμε δυτικά με κατεύθυνση το μέρος που γεμίζει το Δεκαπενταύγουστο αλλά και στις 24 Σεπτεμβρίου. Ο λόγος για το Μοναστήρι της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας. Ακόμα και αν δεν πιστεύει κάποιος φανατικά, σίγουρα θα ανατριχιάσει στη θέα του όταν το πρωτοαντικρίσει από ψηλά, από το «σταυρό», όπου το 14ο αιώνα, κάτω από τις μυρτιές, βρέθηκε η ολόχρυση χαρακτηριστική εικόνα με τα μαύρα πρόσωπα της Παναγίας και του Ιησού. Κατηφορίζοντας στη μονή, το συναίσθημα μετατρέπεται σε δέος και η αύρα είναι ακόμα πιο έντονη και περίεργη μέσα και έξω από το ναό, η οροφή του οποίου στηρίζεται σε δέκα χαρακτηριστικές μαρμάρινες κολόνες, αλλά και κάτω από το καμπαναριό των 25 μέτρων, το οποίο αποτελεί στην κυριολεξία έργο τέχνης. Αν είστε τυχεροί, στους όμορφους κήπους του θα συναντήσετε παγώνια, ενώ μην παραλείψετε να δείτε τα όμορφα κελιά, στα οποία πλήθος πιστών «δεκαπεντίζει» από 1η έως 15 Αυγούστου.
Ιδανική για τη δουλειά μας και η διαδρομή εκεί, με το ηλιοβασίλεμα… στο πιάτο, αλλά και περάσματα από τη χαρακτηριστική τρύπα στο βράχο στον κάτω δρόμο, καθώς και από τον καινούργιο δρόμο από πάνω του, ο οποίος κατασκευάστηκε για να προσεγγίζουν και τα μεγάλα πούλμαν το ναό.
Απόλαυση το μέρος, απόλαυση όμως και το Ford Kuga Vignale, το οποίο κινείται με αρχοντιά στους νησιώτικους δρόμους. Ο 2λιτρος Duratorq των 150 ίππων είναι και ακούγεται ζωντανός, αλλά τα ηχομονωτικά υλικά γύρω από το χώρο στον οποίο φιλοξενείται κρατούν μακριά από την καμπίνα τον ενοχλητικό θόρυβο, και το ίδιο ελεύθερο να δράσει, πατώντας κυρίως στη ροπή των 370 Nm από τις 2.000 σ.α.λ. Την καλή εικόνα συμπληρώνει και το αυτόματο κιβώτιο διπλού συμπλέκτη PowerShift, με την αλλαγή των 6 σχέσεων να γίνεται με ομαλό τρόπο, ενώ στη λειτουργία Sport ακόμα πιο γρήγορα. Στα θετικά και η ύπαρξη -πλέον- δύο μικρών paddles πίσω από τη στεφάνη του δερμάτινου τιμονιού. Στα χέρια μας φτάνουν γρήγορα και με ακρίβεια όλες οι απαραίτητες πληροφορίες από το βαρύ σύστημα διεύθυνσης, ενώ οι κλίσεις του αμαξώματος είναι ελάχιστες ακόμα και σε δρόμο με κλειστές στροφές. Το σύστημα τετρακίνησης Intelligent All Wheel Drive επιτρέπει στον οδηγό να κινηθεί με άνεση εκτός δρόμου αλλά και με ασφάλεια εντός, μεταβάλλοντας συνεχώς την κατανομή της ροπής ανάμεσα στους δύο άξονες έως 50/50, την ίδια ώρα που η ανάρτηση εξασφαλίζει καλή ποιότητα κύλισης σε κάθε περίπτωση. Η ενεργή τετρακίνηση, βέβαια, σε συνδυασμό με τα 1.700+ κιλά του αμαξώματος, έχει ως αποτέλεσμα η μέση κατανάλωση να κυμαίνεται σχετικά ψηλά για ντίζελ σύνολο, στα 9,6 λίτρα/100 χλμ.
Ας αποσπερίσουμε…
Το καλό το αφήνεις πάντα για το τέλος! Επιστροφή από τα Μυρτίδια, σύντομο πέρασμα από Πιτσινιάνικα, το χωριό μας, το Κεραμωτό, το Λιβάδι, όπου έχουμε επιλέξει να μείνουμε στο «Πετράδι» λόγω της στρατηγικής του θέσης (δείτε εκεί και την πέτρινη γέφυρα Κατούνι με τα δεκατρία τόξα της) και τελική ευθεία για την ωραιότερη(!) εικόνα των Κυθήρων. Ο πίνακας ζωγραφικής που λέγεται Καψάλι αποτελεί μία από τις ωραιότερες ελληνικές καρτ ποστάλ, χάρη τόσο στον εμπρός -εμπορικό- γιαλό του όσο και στον πίσω, όπου βρίσκουν απάγκιο τα ψαροκάικα, όπως και λόγω του επιβλητικού βράχου «Χύτρα», που στέκεται καταμεσής στο πέλαγος και στον οποίο φύεται η «σεμπρεβίβα» (ελίχρυσος). Το σκηνικό πρωί και βράδυ συμπληρώνεται ιδανικά με το Κάστρο, που βρίσκεται στα δεξιά και στο οποίο μπορεί κανείς να πάει πεζή μέσα από το καλντερίμι, στη μικρή αλλά γραφική χώρα του νησιού. Κάπου εκεί «αποσπερίζουμε», που λένε και οι Τσιριγώτες όταν μαζεύονται τα βράδια στις αυλές τους για κουβεντούλα, η οποία άνετα μπορεί να εξελιχθεί σε γλέντι και φαγοπότι! Χαζεύουμε φωτισμένο το βράχο και το Καψάλι και συζητάμε με καλή παρέα(!) τις ιδιαιτερότητες, τις ομορφιές αλλά και τις δυσκολίες… (έκκληση να δοθεί προσοχή στις συγκοινωνίες, εσωτερικά αλλά και με την ηπειρωτική Ελλάδα) αυτού του πανέμορφου τόπου!_ Μ. Σαλ.
ΥΓ: Το “Τσιρίγο”, όπως και πολλά ακόμη μέρη της χώρας μας, ταλαιπωρήθηκαν πολύ μέσα στο καλοκαίρι. Ο δικός μας τρόπος όμως είναι αυτός… Να ταξιδεύουμε – οδηγούμε στην Ελλάδα και τον κόσμο και να μοιραζόμαστε μαζί σας, όμορφες εικόνες! Δυστυχώς κάποιες από μέρη του νησιού τα οποία πλέον δεν είναι έτσι… Όμως θα ξαναγίνουν!
Τα πάντα όλα το Ford Kuga Vignale
Πέραν των στοιχείων ασφάλειας, των ανέσεων και των ευκολιών που θα βρει κανείς στην έκδοση Business (επτά αερόσακους, ABS, ESC και TCS, σύστημα υποβοήθησης εκκίνησης σε ανηφόρα, κουμπί εκκίνησης χωρίς κλειδί, cruise control, ηλεκτρικό χειρόφρενο, σύστημα ελέγχου πίεσης ελαστικών, αυτόματους προβολείς και υαλοκαθαριστήρες, ηλεκτρικά ρυθμιζόμενους, θερμαινόμενους και αναδιπλούμενους εξωτερικούς καθρέφτες, αυτόματο διζωνικό ηλεκτρονικό σύστημα κλιματισμού, εμπρός και πίσω ηλεκτρικά παράθυρα, σύστημα πλοήγησης με οθόνη αφής 8 ιντσών, σύστημα Ford SYNC3 με bluetooth, κλήση έκτακτης ανάγκης, ΑppLink, χειριστήρια στο τιμόνι, θύρες USB, κάμερα οπισθοπορείας, εμπρός προβολείς ομίχλης, εμπρός φώτα ημέρας LED και ράγες οροφής), αλλά και στην ST-Line (εμπρός προβολείς Bi-Xenon, σπορ ανάρτηση, σύστημα υποβοήθησης στάθμευσης Auto Park Assist με Perpendicular Park Assist και σύστημα Park Out, σύστημα αυτόματου φρεναρίσματος Active City Stop, φιμέ κρύσταλλα και εσωτερικό κρυφό φωτισμό Ambient Lighting), η Vignale διαθέτει επιπλέον καπιτονέ δερμάτινες επενδύσεις, ηλεκτρικά ρυθμιζόμενο κάθισμα οδηγού με δέκα ρυθμίσεις και μνήμη, θερμαινόμενα εμπρός καθίσματα, πίσω ηλεκτρική πόρτα HandsFree, ηχοσύστημα της Sony με εννέα ηχεία, πίσω φώτα LED, καθώς και τα συστήματα ενεργητικής ασφάλειας Lane Keeping Aid, ελέγχου επαγρύπνησης οδηγού και αναγνώρισης οδικών σημάτων.
Πού τρώμε;
Θέλει σωστές επιλογές το νησί για καλό φαγητό. Για ψάρι επιλέξτε τον «Μάγο» στο Καψάλι (φωτ.), και τον «Σωτήρη» στον Αβλέμονα. Στη Χώρα επιλέξτε τον «Ζορμπά» για ωραία ψητά και το «Belvedere» για την ιταλική κουζίνα και τη μαγευτική θέα του. Στην ενδοχώρα, ο «Πλάτανος» στο Μυλοπόταμο, ο «Τοξότης» και ο «Πιέρος» στο Λιβάδι, ο «Πανάρετος» στον Ποταμό και η νέα άφιξη «Κόκκινο Σπαλέτο» με τα μεζεδάκια και τη μουσική του στα Φριλιγκιάνικα αποτελούν τη γαστρονομική εγγύηση των Κυθήρων.
Πού κολυμπάμε;
Οι οικογένειες επιλέγουν την ομορφιά, την ηρεμία και το πλήρες πακέτο που προσφέρει το Καψάλι με τα μαγαζάκια του, και ας έχει μείνει… στάσιμο τα τελευταία χρόνια. Πάρτε ποδήλατο και πηγαίνετε και απέναντι στο Σπαραγαρίο (φωτ.). Από εκεί και πέρα, η μεγάλη αμμουδιά της Παλαιόπολης, η Κομπονάδα, η Φυρή Άμμος, ο Χαλκός, το Μελιδόνι, η Βλυχάδα, δίπλα της το κορυφαίο Καλαδί (έχει σκαλάκια) και φυσικά το μαγευτικό λιμανάκι του Αβλέμονα θα πρέπει να μπουν στο πρόγραμμά σας. Σε γενικές γραμμές, κινηθείτε νότια…
Εκείνο το πρωινό με το Ford Kuga Vignale στα Κύθηρα…