Δεν ξέρουμε αν είναι το «τσίμπημα» από το «500αράκι», η τονωτική ένεση του up!, τα μόλις 28 χλμ. της εμβληματικής ε.δ. σε αυτόν τον ορεινό όγκο εκεί ψηλά στην βόρεια Ελλάδα, ή όλα αυτά μαζί που σου φτιάχνουν τη μέρα. Από μόνο του το καθένα, πάντως, αποτελεί μια μορφή τέχνης που μπορείς να απολαύσεις.
Καθώς οι ημέρες του Μαρτίου περνούσαν, όλο και λιγόστευαν οι πιθανότητες να φιλοξενηθεί ο βενιαμίν της οικογένειας VW GTI στο τεύχος. Τελικά το up! GTI προέκυψε στο παρά πέντε, εντούτοις έπρεπε να ταξιδέψουμε στη συμπρωτεύουσα για να το «βάλουμε στο χέρι», γεγονός που μας έβαλε στον ευχάριστο προβληματισμό να αναζητήσουμε μία από τις αγαπημένες μας διαδρομές στη βόρεια Ελλάδα. Τα κομμάτια του παζλ άρχισαν να μπαίνουν στη θέση τους, καθώς η ελληνική αντιπροσωπεία της Fiat μάς εξασφάλισε ένα Abarth 595 από τον τοπικό αντιπρόσωπο. Και ενώ η διαδρομή του Χολομώντα κρίθηκε ιδανική για να υποδεχθεί αυτά τα GΤI… τσέπης, η εύρεση του ανάλογου πληρώματος αποδείχθηκε δύσκολη, καθώς τις ίδιες ημέρες στριμώχτηκαν τέσσερις δημοσιογραφικές αποστολές. Η λύση δόθηκε από τον αδελφικό φίλο και πρώην συνάδελφο Χρήστο Λιόση, που εδώ και μερικά χρόνια αποφάσισε να μετοικήσει στη βορειοελλαδίτικη Μέκκα του καλού φαγητού και των έξω καρδιά ανθρώπων. Άλλο που δεν ήθελε, λοιπόν, να ανταλλάξει έστω και για μία μέρα το τιμόνι του εταιρικού mini bus με το πηδάλιο ενός γρήγορου μικρού και να θυμηθεί κάτι από τα παλιά δημοσιογραφικά του χρόνια. Χωρίς χρόνο για χάσιμο, «καβαλήσαμε» το πετρελαιοκίνητο 1.600άρι Audi Q2, για το οποίο μπορείτε να διαβάσετε σε άλλες σελίδες, τοποθετήσαμε τον Θάνο με όλη τη φωτογραφική του προίκα στο διπλανό κάθισμα και ξεκινήσαμε… τη συλλογή αποκομμάτων διοδίων στην εθνική οδό.
Οι συστάσεις
Τον Ιταλό τον έχουμε γνωρίσει και παλιότερα. Βέβαια, για να ακριβολογούμε, στο πρόσφατο παρελθόν είχαμε ασχοληθεί αρκετά με την κορυφαία έκδοση, Competizione. Από το 2008, όμως, που αναβίωσε το Abarth 500, τώρα μας δόθηκε η ευκαιρία να ασχοληθούμε και πάλι με την αρχική έκδοση του μοντέλου, που έχει μετονομαστεί πια σε «595» και, εκτός από την ιπποδύναμη των 145 ίππων, συνοδεύεται από αρκετές αισθητικές μικροαλλαγές σε φώτα και προφυλακτήρες, καθώς και μια γερή αναβάθμιση στο σύστημα πολυμέσων. Να σημειώσουμε πάντως ότι μετά την αρχική έκδοση ακολουθεί η Pista των 160 ίππων, η Turismo των 165 ίππων, καθώς και οι κορυφαίες Competizione και Rivale των 180 ίππων. Από την άλλη, ο Γερμανός της παρέας χρειάζεται περισσότερες συστάσεις. Πριν από δύο χρόνια ο Σ.Χ., ως μέλος του COTY, είχε οδηγήσει ένα από τα πρώτα δείγματα, που βρισκόταν ακόμη σε φάση εξέλιξης. Ο καιρός περνούσε, οι φήμες φούντωναν και το ενδιάμεσο μοντέλο με τον TSI των 90 ίππων δε θα μπορούσε φυσικά να κατευνάσει τα πνεύματα, που είχαν διαταραχθεί από την πρώτη κιόλας στιγμή που έγινε γνωστό ότι η VW προτίθεται να φτιάξει μια έκδοση GTI του up! Πώς θα μπορούσε να είναι και αλλιώς, άλλωστε, όταν σου λένε ότι στην καλή, μικρή και ελαφριά πλατφόρμα του up! θα στριμωχτούν αρκετά άλογα (κάποιοι μιλούσαν ακόμα και για 130 από δαύτα) και μαζί με την απαραίτητη κοπτορραπτική σε αναρτήσεις, τιμόνι και φρένα, θα μπορούσαν να αναβιώσουν δαίμονες από το παρελθόν, όπως το πρώτο Golf GTI; Αν βάλεις κάτω τα νούμερα θα διαπιστώσεις ότι δε θέλεις και πολύ για να παρασυρθείς σε ιστορικές συγγένειες, τύπου «από τον παππού στον εγγονό» και άλλα τέτοια γλαφυρά, κάτι άλλωστε που φρόντισε να τονίσει η VW κατά το λανσάρισμα του up! GTI.
Πριν από σαράντα δύο χρόνια εκείνο το Golf φορούσε ένα 1.600άρη 4κύλινδρο κινητήρα, ο οποίος με ψεκασμό της K-Jetronic απέδιδε 110 ίππους και 140 Nm ροπής, κάτι που επέτρεπε στο αμάξωμα των 810 κιλών να φτάσει τα 100 χλμ. από στάση σε 9 δλ., επιτυγχάνοντας τελική ταχύτητα 182 χλμ./ώρα. Το σημερινό up!, παρά την τετραγωνισμένη σιλουέτα του, είναι μόλις 105 χλστ. πιο κοντό, ενώ υπερτερεί κατά 13 και 88 χλστ. σε πλάτος και ύψος, αντίστοιχα, ζυγίζει 995 κιλά χωρίς τον οδηγό (αλλά με μια αρμαθιά ενισχύσεων, αερόσακων και εξοπλισμού που δε διέθετε φυσικά ο πρόγονος), και έτσι ο 3κύλινδρος κινητήρας των 115 ίππων τού χαρίζει επιτάχυνση 8,8 δλ. και τελική 196 χλμ./ώρα. Μπορεί τότε το GTI όταν έβγαινε στις εθνικές οδούς να έφερνε σε δύσκολη θέση πολλά σπορ αυτοκίνητα εκείνης της εποχής, σήμερα όμως το up! GTI θα δυσκολευτεί να επαναλάβει κάτι παρόμοιο, με τόσους ίππους να κυκλοφορούν ελεύθεροι, τόσο σε εργοστασιακές υλοποιήσεις όσο και σε μετατροπές. Όπως βλέπετε λοιπόν τα νούμερα μοιάζουν, τα μεγέθη είναι κοντά, αλλά από εκεί και πέρα οι διαφορές είναι μεγάλες, πρώτα από όλα γιατί το up! παραμένει ένα αυτοκίνητο πόλης που ψάχνει το κάτι παραπάνω. Ουσιαστικά συνεχίζει από εκεί που έμεινε στις αρχές αυτής της χιλιετηρίδας το ατμοσφαιρικό 1.600άρι Lupo GTI (ευτυχώς στο ενδιάμεσο η VW δεν τόλμησε να βάλει αυτά τα αρχικά στο Fox), ενώ για πολλούς το up! GTI έφερε στο νου το προηγούμενης γενιάς 100άρι Fiat Panda, όντας και εκείνο ένα αγριεμένο αυτοκίνητο πόλης με τετραγωνισμένη σιλουέτα.
Μπορεί να ασχολούμαστε με σπορ αυτοκίνητα, στις μέρες μας όμως δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει κάποια οικολογικά θέματα. Αυτό το up! λοιπόν είναι το πρώτο βενζινοκίνητο μοντέλο της εταιρείας που εξοπλίζεται με φίλτρο κατακράτησης μικροσωματιδίων, όπως συμβαίνει δηλαδή πια και με όλα τα ντίζελ αυτοκίνητα. Το φίλτρο επιτυγχάνει κατακράτηση του 95% των σωματιδίων, ο καταλύτης μειώνει τις εκπομπές μονοξειδίου του άνθρακα, οξειδίων του αζώτου και υδρογονανθράκων, ενώ χάρη και σε ένα δεύτερο τριοδικό καταλύτη το up! GTI πληροί τελικά την προδιαγραφή Euro 6 AG. Έτσι, στο νέο κύκλο μετρήσεων WLTP η μέση κατανάλωση είναι 5,6 λίτρα/100 χλμ. με εκπομπές CO2 127 γρ./χλμ., όταν με την προηγούμενη μέθοδο NEDC οι αντίστοιχες τιμές είναι 4,8 λίτρα/100 χλμ. και 110 γρ./χλμ. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι οι αντίστοιχες τιμές του Abarth 595 (με χειροκίνητο κιβώτιο) είναι 6 λτ./100 χλμ. και 139 γρ./χλμ., σύμφωνα με τη μέθοδο NEDC.
Με σύμμαχο τον καιρό
Καθώς οι κλιματικές συνθήκες έχουν αποσυντονιστεί, μπορεί αυτήν την εποχή, ακόμα κι αν γλιτώσεις από την αφρικανική σκόνη, να συναντήσεις χιόνια ή καύσωνα. Εμείς πάντως φτάσαμε στη συμπρωτεύουσα με άφθονα σύννεφα και πολλή βροχή. Την επομένη όμως ο καιρός αποφάσισε να φορέσει την πιο φιλόξενη φορεσιά του, με ένα λαμπρό ήλιο να στεγνώνει όλες τις υγρασίες της προηγούμενης ημέρας και έναν καταγάλανο ουρανό να συνθέτει τον ιδανικό καμβά στις φωτογραφίες του Θάνου. Υπό αυτές τις συνθήκες η διαδικασία προσέγγισης του Χολομώντα, εκτός από εύκολη, είναι και απολαυστική. Στον περιφερειακό βγαίνεις στην έξοδο για Πολύγυρο. Ο δρόμος είναι αρκετά καινούργιος και μετά το μοναστήρι της Αγίας Αναστασίας η κίνηση μειώνεται αρκετά, κάτι που σου επιτρέπει να ανεβάσεις ρυθμό στις ανοιχτές καμπές με την καλή άσφαλτο. Τα up! GTI και «595» μπορούν με ευκολία να διατηρούν ταχύτητες γύρω στα 140 με 150 χλμ./ώρα (αρκεί να μη δίνεις σημασία στους διάφορους αεροδυναμικούς θορύβους), έστω και αν η αλήθεια είναι ότι ένας λιγότερο έμπειρος οδηγός νιώθει περίεργα με ένα τόσο κοντό μεταξόνιο, μιας και οι περισσότεροι έχουν καλομάθει στην ουδετερότητα που προσφέρουν οι μεγαλύτερες κατασκευές.
Καθώς στρίβεις στον Άγιο Πρόδρομο και κατευθύνεσαι προς Γεροπλάτανο, η διαδρομή στενεύει και έξω από την Παλαιοχώρα ξεκινάει η περίφημη ε.δ. του Χολομώντα. Εδώ πλέον οι μπόμπιρες δείχνουν ότι βολεύονται καλύτερα, καθένας βέβαια από τη δική του οπτική. Το «595» στην αρχική του εκδοχή μπορεί να μην έχει τα σκληροπυρηνικά χαρακτηριστικά του απόλυτου Competizione, μπορείς όμως εύκολα να διακρίνεις τα βασικά στοιχεία ενός σπορ χαρακτήρα. Για να γίνει αυτό, ωστόσο, πρέπει να πατήσεις πρώτα δύο κουμπιά. Το σπορ πρόγραμμα λειτουργίας και την ένδειξη Manual στο κιβώτιο, για να αλλάζουμε όποτε εμείς θέλουμε από τα paddles του τιμονιού (χωρίς μάλιστα περιττά kickdown και αυτόματες αλλαγές στον κόφτη). Μόνο έτσι μπορείς να έχεις ένα τιμόνι με σφιχτή αίσθηση (με μια χαλαρότητα πάντως γύρω από τη θέση της ευθείας) και να μετριάσεις τα εγγενή χαρακτηριστικά του ρομποτιζέ κιβωτίου με αυτοματοποιημένο συμπλέκτη. Μπορεί σε ένα καθημερινό μικρό αυτοκίνητο να κάνεις τα στραβά μάτια, εδώ όμως οι «διακοπές» στην επιτάχυνση φαντάζουν αβυσσαλέες σε ένα τέτοιο αυτοκίνητο. Θα αρκούμασταν ευχαρίστως στο χειροκίνητο κιβώτιο, ενώ τα 1.300 ευρώ του αυτόματου θα προτιμούσαμε να τα ξοδέψουμε για την επόμενη έκδοση, Pista. Πάντως, όσοι επιθυμούν ένα γρήγορο μικρό με καλό αυτόματο κιβώτιο μπορούν να στραφούν στο Smart Forfour Brabus, το μόνο σε αυτήν την κατηγορία με κιβώτιο διπλού συμπλέκτη.
Στο up! GTI, από την άλλη, δε χρειάζεται να κάνεις τίποτα. Ούτε διακόπτες «σφιγκτήρες» (εκτός και αν προτιμάτε το σικ ορισμό της παραμετροποίησης λειτουργιών οδήγησης), ούτε καν έστω και μερική απενεργοποίηση του ESP, το οποίο στις κλειστές στροφές φροντίζει να κάνει αισθητή την επέμβασή του, αν υπερβάλεις με το τιμόνι. Γενικά αυτό το μίνι GTI είναι «τόσο όσο». Τόσο σπορ, δηλαδή, ώστε να είναι πάντοτε φιλικό. Η ανάρτηση έχει χαμηλώσει κατά 15 χλστ., ενώ η ανεπαίσθητη αλλαγή στο offset των τροχών έχει αυξήσει ελαφρώς τα μετατρόχια, ούτως ώστε να μη γέρνει πολύ και να μην εκδηλώνει απότομες τάσεις η ουρά. Οι οπαδοί των «Σαξό-ραλων» θα πρέπει να συνεχίσουν το ψάξιμο…
Οι υπόλοιποι, πάντως, θα μπορέσουν να ευχαριστηθούν με ένα σβέλτο ρυθμό, χωρίς να ιδρώσουν. Βολεύεσαι εύκολα στο κάθισμα (σίγουρα καλύτερα από ό,τι στο «595», όπου μπορεί το κάθισμά του να προσφέρει περισσότερη στήριξη, το τιμόνι του όμως είναι μακριά και χαμηλά) με τις πατροπαράδοτες καρό επενδύσεις, το τιμόνι έχει καλή αίσθηση (θα μπορούσε να είναι και λίγο πιο γρήγορο), η ανάρτηση ελέγχει τις κινήσεις του αμαξώματος, και μόνο σε απότομες εναλλαγές πορείας δε θα προλάβει να ακολουθήσει με στακάτες αντιδράσεις. Τα φρένα είναι αποτελεσματικά, οι κόκκινες δαγκάνες ξεχωρίζουν στους εμπρός τροχούς, μην περιμένετε όμως κάτι αντίστοιχο και πίσω, κάτι που δεν μπορούμε να μη χαρακτηρίσουμε ως τσιγκουνιά, μιας και δε θεωρούμε ότι ένα όχημα που κουβαλάει αυτήν την τριπλέτα γραμμάτων μπορεί να φοράει ταμπούρα. Το 40άρι προφίλ των ελαστικών βοηθάει στην αμεσότητα κατά το στρίψιμο και δεν αποδεικνύεται καταστροφικό μέσα στην πόλη, με το up! να μένει αλώβητο στην πλειονότητα των περιστάσεων.
Μετά τις ταβέρνες
Περίπου στα μισά της διαδρομής και έξω από τον Ταξιάρχη φτάνουμε στη διασταύρωση προς Ιερισσό και Αρναία, ενώ λίγο μετά κάνουμε την απαραίτητη στάση στις ταβέρνες «Σώγαμπρος» και «Γιουρούδη». Από εκεί και μετά, η διαδρομή γίνεται ακόμα πιο σφιχτή, με συνεχείς εναλλαγές στροφών, ενώ το δάσος από ψηλόλιγνες οξιές γίνεται ολοένα και πυκνότερο. Εδώ είναι που αρχίζουν να σε ζώνουν οι… σκορπιοί. Μετρήσαμε δεκαέξι τέτοιους σε διάφορα σημεία, μέσα και έξω από αυτό το «595», ο σπουδαιότερος όμως είναι αυτός που ζει στα σωθικά του αυτοκινήτου. Σε αντίθεση πάντως με το πραγματικό αρθρόποδο, αυτό το τετράτροχο δε δείχνει καμία πρόθεση να τινάξει την ουρά του και να σε τσιμπήσει. Βέβαια, υπάρχει και ο ηλεκτρονικός φύλακας-άγγελος, τον οποίο μπορείς να ξεγελάσεις στιγμιαία, με λίγο ανάποδο τιμόνι. Από εκεί και πέρα, η ανάρτηση με τις συγκριτικά μικρότερες διαδρομές, που στα αστικά κατσαρώματα αναπηδάει μερικές φορές, εδώ περιορίζει αρκετά τις κλίσεις στις στροφές, ακολουθώντας αποτελεσματικότερα τις απότομες εναλλαγές από αριστερή σε δεξιά. Για να μη χρειαστεί να σηκώνεις μάλιστα το πόδι από το γκάζι, πατάς το διακόπτη του TTC (Torque Transfer Control), το οποίο, αν και στην ουσία είναι ένα απλοϊκό ηλεκτρονικό μπλοκέ (φρενάρει τον τροχό που χάνει πρόσφυση), λειτουργεί καλύτερα από το XDS της VW, βοηθώντας το ρύγχος να ακολουθεί αποτελεσματικότερα την τροχιά που χαράζει ο οδηγός.
Μέσα σε όλα τα άλλα οφείλεις να έχεις το νου σου και στον κινητήρα, τον οποίο θα πρέπει να διατηρείς στο σχετικά μικρό φάσμα των 3.000-5.500 σ.α.λ., προκειμένου να εισπράττεις όσο το δυνατόν περισσότερα. Αυτό δεν είναι ιδιαίτερα απλό, καθώς θα πρέπει να συνυπολογίσεις την υστέρηση στην απόκριση του ημιαυτόματου κιβωτίου, ενώ για τον ίδιο λόγο διατηρούμε κάποιες επιφυλάξεις για το αν μπορεί να επιτευχθεί ο εργοστασιακός χρόνος των 8 δλ. για τα 0-100 χλμ./ώρα. Την ίδια στιγμή ο 3κύλινδρος TSI είναι λιγότερο εκρηκτικός και περισσότερο γραμμικός από τις 2.000 σ.α.λ. και πάνω, ενώ χρειάζεται 8,8 δλ. για να επιταχύνει από στάση μέχρι τα 100 χλμ./ώρα το αμάξωμα των 995 κιλών. Βοηθάει και η κλιμάκωση του κιβωτίου, που για πρώτη φορά σε ένα up! έχει 6 σχέσεις (με την 6η να βγάζει στο κοντέρ περίπου 35 χλμ./1.000 σ.α.λ.), ενώ η χαρακτηριστική 3κύλινδρη χροιά γίνεται αντιληπτή κυρίως στις χαμηλές σ.α.λ., μιας και ψηλότερα ένα ηλεκτρονικό συνθεσάιζερ προσπαθεί να γεμίσει την καμπίνα με μια πιο σπορ χροιά. Σε αυτούς τους ρυθμούς ο υπολογιστής ταξιδίου έδειχνε 8 λίτρα/100 χλμ., τη στιγμή που στο «595» η αντίστοιχη τιμή φλέρταρε με τα 9,5 λτ./100 χλμ.
Εις το επανιδείν
Είναι πραγματικά τυχεροί οι συμπρωτευουσιάνοι που έχουν τόσο κοντά τους μια τόσο ωραία διαδρομή, είτε θες να οδηγήσεις είτε θες απλώς να εκδράμεις. Επιστρέφουμε στο κλεινόν άστυ με την υπόσχεση ότι σύντομα θα επιστρέψουμε, ειδικά μάλιστα όταν και η πίστα των Σερρών είναι λίγο πιο κάτω. Σε ό,τι αφορά τα αυτοκίνητα, εξαρχής γνωρίζαμε ότι η κόντρα είναι εν μέρει θεωρητική, με μοναδικά σημεία επαφής τα επίθετα: μικρό και γρήγορο. Το «595» μάς είναι πιο γνώριμο και πιο κοντά σε ένα σπορ χαρακτήρα, ελέω Σκορπιού. Μπορεί να μην προκαλεί την ίδια έκπληξη όπως όταν πρωτοαναβίωσε, πριν από μία δεκαετία, αλλά συνεχίζει να συγκινεί ένα πιο σκληροπυρηνικό κοινό, ειδικά μάλιστα εάν μπορεί κάποιος να επενδύσει κάτι περισσότερο για τις άλλες (χειροκίνητες) εκδόσεις. Από την άλλη, το up! καλείται να μεταφέρει ένα βαρύ φορτίο με αυτά τα τρία γράμματα, καθώς οι τελευταίες GTI «καταχωρίσεις» made by VW περιλαμβάνουν το Golf GTI της πέμπτης γενιάς, τα Performance και Clubsport της έβδομης γενιάς ή ακόμα και το αναμενόμενο από στιγμή σε στιγμή Polo GTI. Το up! GTI αποποιείται οποιοδήποτε σκληροπυρηνικό χαρακτηριστικό και είναι «τόσο όσο» σπορτίφ και συνάμα φιλικό. Δέχθηκε τις αναβαθμίσεις που του επιτρέπουν να είναι σβέλτο, αλλά χωρίς να απορρίπτεται ο καθημερινός του χαρακτήρας._ Σ. Τ.
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ: ABARTH 595, VW up! GTI ΟΔΗΓΟΙ: ΣΩΤΗΡΗΣ ΤΣΑΝΤΙΛΗΣ, ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΙΟΣΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗ: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ – ΠΑΛΑΙΟΚΑΣΤΡΟ – ΑΓΙΟΣ ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ – ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΣ – ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΑ – ΧΟΛΟΜΩΝΤΑΣ ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ: 210
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΣΩΤΗΡΗΣ ΤΣΑΝΤΙΛΗΣ. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΘΑΝΟΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ