Το Ράλλυ Safari επιστρέφει στο WRC και κάνουμε μια αναδρομή σε μια ιστορία γεμάτη με περιπέτειες και μεγάλες νίκες.
Οι ομάδες έχουν ήδη ταξιδέψει στην Κένυα, όπου σε λίγα 24ωρα θα πραγματοποιηθεί μια ιστορική αναβίωση, αφού το Ράλλυ Safari θα αποτελέσει τον 6ο γύρο του WRC, στις 24-27 Ιουνίου.
Η επιστροφή του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ράλλυ στην Αφρική είχε προγραμματιστεί για το 2020, όμως η πανδημία ανέβαλλε κατά μία χρονιά, τα σχέδια της FIA και του WRC Promoter.
Κείμενο: Σπύρος Χατήρας, Νώντας Δουζίνας
Όπως και να ‘χει, το Ράλλυ Safari αποτελεί την πρώτη μεγάλη επιστροφή της φετινής χρονιάς στο WRC, αφού τον Σεπτέμβριο θα υπάρξει η κορύφωση για τη χώρα μας, με το Ράλλυ Ακρόπολις.
Ο αγώνας της Κένυας έχει περάσει με χρυσά γράμματα στην ιστορία του WRC, αφού έγινε συνώνυμο της περιπέτειας και της αντοχής.
Δύο Κενυάτες, ο γνωστός μας από τις συμμετοχές στην Ελλάδα, Shekhar Mehta με Nissan-Datsun και ο λιγότερο φημισμένος Carl Tundo, μετρούν τις περισσότερες νίκες, έχοντας ανέβει από 5 φορές στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου.
Δικαιωματικά τα πρωτεία ανήκουν στον Mehta, ο οποίος κατέκτησε όλες τις νίκες του (1973, 1979-1982) στα χρόνια που ο αγώνας προσμετρούσε στο WRC. Βλέπετε ο Tundo, που συμμετέχει και φέτος με Volkswagen Polo R5 στο πλαίσιο του WRC3, επικράτησε στον αγώνα μετά από το 2002, όταν και το Safari δεν προσμετρούσε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ.
Πρώτος Ευρωπαίος της λίστας, είναι ο πρώτος Παγκόσμιος Πρωταθλητής Ράλλυ στην ιστορία, Bjorn Waldegard με 4 νίκες.
Μάλιστα, με την επικράτησή του στον αγώνα το 1990, σε ηλικία 46 ετών, 5 μηνών και 4 ημερών, ο Σουηδός έγινε ο γηραιότερος οδηγός που κερδίζει αγώνα του WRC.
Ας θυμηθούμε όμως, πώς φτάσαμε ως εδώ, όσον αφορά στο Ράλλυ Safari.
Οι πρώτες δεκαετίες του Ράλλυ Safari
Το παρθενικό Ράλλυ Safari πραγματοποιήθηκε κατά το μακρινό 1953, με την ονομασία «East African Coronation Safari» και χαρακτηριζόταν από ασυνήθιστα μεγάλη διαδρομή, αφού διέσχιζε τρεις χώρες: Kένυα, Oυγκάντα και Tανζανία.
Nικητές της πρώτης δεκαετίας ήταν οι Volkswagen (5), Mercedes (3) και DKW (1), ενώ το 1955 νικητές είχαν αναδειχθεί Vic Preston Sr-D P Marwaha με Ford Zephyr.
Oι τοπικοί οδηγοί κυριαρχούσαν ως το 1963, όταν ήρθε η σειρά ενός Γαλλικού αυτοκινήτου να κερδίσει: Δεν ήταν άλλο από το Peugeot 404, που επανέλαβε τον άθλο του τρεις συνεχόμενες φορές ως το 1968 με οδηγούς τους Nick Nowicki-Paddy Cliff (1963) και Bert Shankland-Chris Rothwell (1966, 1967)
Tο «διάλειμμα» των Peugeot από την κορυφή, την διετία 1964-1965, εκμεταλλεύθηκαν το Ford Cortina και το Volvo PV444, κάνοντας νίκες την εποχή που το rally αποκτούσε φήμη πέρα από την Aφρική.
Στα τέλη της δεκαετίας του ʼ60 οι «Long-Distance-Races», όπως χαρακτηριζόταν και το Safari, ήταν δημοφιλείς, καθώς εξυπηρετούσαν την προσπάθεια των Eυρωπαϊκών εργοστασίων να εξαπλωθούν στις αγορές των πιο μακρινών ηπείρων.
Oι Iάπωνες, που δεν ήθελαν να μείνουν μακριά από το «παιχνίδι», αναμείχθηκαν κι αυτοί. Tο αποτέλεσμα ήταν οι δύο νίκες της Datsun στην Aφρικανική σαβάνα, οι πρώτες διεθνούς φήμης, την διετία 1970-1971 με πλήρωμα τους Edgar Herrmann-Hans Schüller.
Το 1972, ο Hannu Mikkola εξειδικευμένος νικητής και άλλων «μαραθωνίων» εκείνου του καιρού, όπως το rally «Λονδίνο-Mεξικό», επικράτησε με Ford Escort RS 1600 και συνοδηγό τον Gunnar Palm. Φτάνοντας λίγο πριν την πρώτη διοργάνωση του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος, ήταν αδύνατον το Safari με την φήμη να μην γίνει ένας από τους διακεκριμένους γύρους του θεσμού.
Το Ράλλυ Safari στα χρόνια του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ράλλυ
Oι προσπάθειες της Lancia να θριαμβεύσει κατά τη δεκαετία του ʼ70 δεν έφθασαν πουθενά, παρά τον πόθο των Iταλών, που έλεγαν για την Stratos πως «για μας δεν ήταν τέλεια, αφού δεν κέρδισε το Safari».
Aναμφισβήτητα κυρίαρχος της εποχής αναδείχθηκε ο Kενυάτης Shekhar Mehta, που κατάφερε με τα Nissan του να νικήσει πέντε φορές ως το 1982 κι από τότε να γίνει ο πολυνίκης στην Aφρική. Aναπάντεχες αλλά άξιες, ήταν oι νίκες των Peugeot το 1975 και το 1978 με τους Uve Andersson-Arne Hertz και Jean Pierre Nicolas-Jean Claude Lefèbvre.
Ακόμη, ως ένδοξη παρακαταθήκη μπορούν να θεωρηθούν οι επιτυχίες των Mitsubishi Colt Lancer το 1974 και το 1976, με πλήρωμα σε κάθε περίπτωση τους Joginder Singh-David Doig.
Το Ράλλυ Safari στα χρόνια του Group B, του Group A και των WRC
Κατά τη δεκαετία του ’80, τα αγωνιστικά αυτοκίνητα συνέχισαν να εμφανίζονται στο Safari με τις χαρακτηριστικές μπάρες στους προφυλακτήρες και την ρεζέρβα «δεμένη» στην οροφή, ενώ ο αγώνας άρχισε να περιορίζεται γεωγραφικά στην επικράτεια της Kένυα.
Mέχρι το 1995 η Toyota με οκτώ συνολικά νίκες στο Safari έκλεψε την δόξα της Nissan, με «μπροστάρηδες» κυρίως τους Bjorn Waldegard και Juha Kankkunen.
Στο μεταξύ, τo 1988 η Lancia έσπασε το ρόδι, με τους Miki Biasion-Tiziano Siviero να αποτελούν το πλήρωμα της «χαρισματικής» Lancia Delta Integrale.
Στην πιο σύγχρονη εποχή, οι Colin McRae-Nicky Grist κατέκτησαν 3 νίκες, για τις Subaru και Ford. Ο Tommi Makinen –με συνοδηγούς τους Seppo Harjanne και Risto Mannisenmaki– επικράτησε δύο φορές για λογαριασμό της Mitsubishi (1996, 2001), τη στιγμή που οι Richard Burns-Robert Reid πρόσθεσαν ακόμη από μία νίκη στο ενεργητικό των Mitsubishi και Subaru (1998, 2000).
Το Ράλλυ Safari προσμέτρησε για τελευταία φορά σε εκείνη την περίοδο του WRC το 2002 , όταν νικητές είχαν αναδειχθεί οι Colin McRae-Nicky Grist, με Ford Focus RS WRC.
Ο θρυλικός αγώνας επανήλθε στο προσκήνιο το 2021, με τους Sebastien Ogier-Julien Ingrassia να κατακτούν τη νίκη, ενώ οι Takamoto Katsuta-Dan Barritt διαμόρφωσαν το ονειρικό “1-2” για την Toyota και οι Ott Tanak-Martin Jarveoja συμπλήρωσαν το βάθρο των νικητών.
Στιγμές από το Ράλλυ Safari
Ράλλυ Safari – Περισσότερες νίκες οδηγών (WRC)
5: Shekhar Mehta (1973, 1979, 1980, 1981, 1982)
4:Bjorn Waldegard (1977, 1984, 1986, 1990)
3: Juha Kankkunen (1985, 1991, 1993)-Colin McRae (1997, 1999, 2002)
Ράλλυ Safari – Περισσότερες νίκες κατασκευαστών (WRC)
8: Toyota (1984, 1985, 1986, 1990, 1992, 1993 1994, 1995)
5: Nissan-Datsun (1973, 1979, 1980, 1981, 1982), Mitsubishi (1974, 1976, 1996, 1998, 2001)
3: Ford (1977, 1999, 2002), Lancia (1988, 1989, 1991)
Ράλλυ Safari – Οι νικητές
1954: Vic Preston Sr–D P Marwaha, VW Beetle
1955: Vic Preston Sr-D P Marwaha, Ford Zephyr
1956: Eric Cecil-Tony Vickers, DKW
1957: Gus Hofmann-Arthur Burton, DKW
1958: Arne Kopperud-Morris Temple Boreham, Ford Zephyr II (Lion class)
1958: Kora Kopperud-Mike Armstrong, Auto Union 1000 (Leopard class)
1959: Bill Fritschy-Jack Ellis, Mercedes 219
1960: Bill Fritschy-Jack Ellis, Mercedes 219
1961: John Manussis-Bill Coleridge-David Bekett, Mercedes 220SE
1962: Tommy Fjastad-Bernhard Schmider, VW 1200
1963: Nick Nowicki-Paddy Cliff, Peugeot 404
1964: Peter Hughes-Bill Young, Ford Cortina GT
1965: Joginder Singh-Jaswant Singh, Volvo PV 544
1966: Bert Shankland-Chris Rothwell, Peugeot 404
1967: Bert Shankland-Chris Rothwell, Peugeot 404
1968: Nick Nowicki-Paddy Cliff, Peugeot 404
1969: Robin Hillyar-Jock Aird, Ford Taunus 20M RS
1970: Edgar Herrmann-Hans Schüller, Datsun 1600 SSS
1971: Edgar Herrmann-Hans Schüller, Datsun 240Z
1972: Hannu Mikkola-Gunnar Palm, Ford Escort RS1600
WRC
1973: Shekhar Mehta-Lofty Drews, Datsun 240Z
1974: Joginder Singh-David Doig, Mitsubishi Lancer 1600 GSR
1975: Ove Andersson-Arne Hertz, Peugeot 504
1976: Joginder Singh-David Doig, Mitsubishi Lancer 1600 GSR
1977: Björn Waldegard-Hans Thorszelius, Ford Escort RS1800
1978: Jean Pierre Nicolas-Jean Claude Lefèbvre, Peugeot 504 V6 Coupé
1979: Shekhar Mehta-Mike Doughty, Datsun 160J
1980: Shekhar Mehta-Mike Doughty, Datsun 160J
1981: Shekhar Mehta-Mike Doughty, Nissan Violet GT
1982: Shekhar Mehta-Mike Doughty, Nissan Violet GT
1983: Ari Vatanen-Terry Harryman, Opel Ascona 400
1984: Björn Waldegard-Hans Thorszelius, Toyota Celica TCT
1985: Juha Kankkunen-Fred Gallagher, Toyota Celica TCT
1986: Björn Waldegard-Fred Gallagher, Toyota Celica TCT
1987: Hannu Mikkola-Arne Hertz, Audi 200 Quattro
1988: Miki Biasion-Tiziano Siviero, Lancia Delta Integrale
1989: Miki Biasion-Tiziano Siviero, Lancia Delta Integrale
1990: Björn Waldegard-Fred Gallagher, Toyota Celica GT-Four ST165
1991: Juha Kankkunen-Juha Piironen, Lancia Delta Integrale 16V
1992: Carlos Sainz-Luis Moya, Toyota Celica Turbo 4WD
1993: Juha Kankkunen-Juha Piironen, Toyota Celica Turbo 4WD
1994: Ian Duncan-David Williamson, Toyota Celica Turbo 4WD
1995: Yoshio Fujimoto-Arne Hertz, Toyota Celica Turbo 4WD
1996: Tommi Mäkinen-Seppo Harjanne, Mitsubishi Lancer Evolution III
1997: Colin McRae-Nicky Grist, Subaru Impreza WRC97
1998: Richard Burns-Robert Reid, Mitsubishi Carisma GT Evolution IV
1999: Colin McRae-Nicky Grist, Ford Focus WRC
2000: Richard Burns-Robert Reid, Subaru Impreza WRC99
2001: Tommi Mäkinen-Risto Mannisenmaki, Mitsubishi Lancer Evolution 6.5
2002: Colin McRae-Nicky Grist, Ford Focus RS WRC 02
Εκτός WRC
2003: Glen Edmunds-Titch Phillips, Mitsubishi Lancer Evolution VI
2004: Carl Tundo-Tim Jessop, Subaru Impreza
2005: Glen Edmunds- Des Page Morris, Mitsubishi Lancer Evolution VII
2006: Azar Anwar-George Mwangi, Mitsubishi Lancer Evolution VI
2007: Conrad Rautenbach-Peter Marsh, Subaru Impreza N10
2008: Lee Rose-Piers Daykin, Mitsubishi Lancer Evolution IX
2009: Carl Tundo-Tim Jessop, Mitsubishi Lancer Evolution IX
2010: Lee Rose-Piers Daykin, Mitsubishi Lancer Evolution IX
2011: Carl Tundo-Tim Jessop, Mitsubishi Lancer Evolution IX
2012: Carl Tundo-Tim Jessop, Mitsubishi Lancer Evolution IX
Video για την ιστορία του Ράλλυ Safari από το WRC