Lasse Lampi: Συνέντευξη με τον «γκουρού» των εξελιγκτών στο WRC

Από τις ελάχιστες περιπτώσεις οδηγών που άφησαν το στίγμα τους στον “μαγικό κόσμο” του WRC χωρίς να έχουν εντυπωσιακή αγωνιστική καριέρα, ο Φινλανδός Lasse Lampi έμεινε στην ιστορία ως κορυφαίος δοκιμαστής. Με εμπειρία που εκτείνεται σε 4 δεκαετίες, ο Lampi υπήρξε δοκιμαστής της Audi στην εποχή του Group B, ενώ θεωρείται ευρέως ως ο άνθρωπος “πίσω” από τους 4 συνεχόμενους τίτλους του Tommi Makinen με τη Mitsubishi, από το 1996 έως το 1999. Βλέπετε, ο Makinen κυριάρχησε εκείνη την περίοδο στο WRC, με τον Lampi να έχει την ευθύνη εξέλιξης των Mitsubishi Lancer EVO, που ανέβασε στην κορυφή του κόσμου ο συμπατριώτης του.

Διαβάστε ακόμη: Συνέντευξη: O Sebastien Ogier για τις δοκιμές στην Ελλάδα, το μέλλον του και τις εξελίξεις στο WRC

Αφού υπήρξε μέντορας και άλλων Φινλανδών οδηγών, όπως πιο πρόσφατα οι Juho Hanninen και Esapekka Lappi, ο 69χρονος πια Lasse Lampi, συνεργάζεται πλέον στενά με την Toyota, όντας αντιπρόσωπος στη Φινλανδία των αναρτήσεων BOS, που χρησιμοποιεί η ομάδα του Tommi Makinen. Με την “πατρική φιγούρα” του να ξεχωρίζει στο χώρο σέρβις που είχε δημιουργηθεί στην Καλοσκοπή, όταν και παρακολουθήσαμε τις δοκιμές της Toyota Gazoo Racing WRT στο πλαίσιο προετοιμασίας ενόψει του Ράλλυ Τουρκίας, δεν αντισταθήκαμε στον πειρασμό να συνομιλήσουμε με έναν άνθρωπο που έχει συνδεθεί όσο λίγοι, με την ιστορία του Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ.

Διαβάστε ακόμη: Στέφανος Θεοχάρης – Χρήστος Σαμαράς: Οι Έλληνες μηχανικοί του Toyota Yaris WRC αποκαλύπτονται

Αν και λιγομίλητος κατά την πρώτη επαφή, ο πάντα ευγενικός Lasse Lampi μίλησε για τους νέους κανονισμούς που θα ισχύσουν από το 2022, για τους Φινλανδούς οδηγούς, αλλά και να εκθειάσει τον Kalle Rovanpera, τον οποίο αν και δεν το είπε ευθέως, καταλάβαμε πως θεωρεί ως τον επόμενο μεγάλο Φινλανδό οδηγό.

Για να ξεκινήσει η κουβέντα μας, επιστρέψαμε αρκετά πίσω, αφού ο Lasse Lampi βρίσκεται στο χώρο από τη δεκαετία του ’70, ρωτώντας τον Φινλανδό ποια θεωρεί τη μεγαλύτερη αλλαγή διαχρονικά, στα ράλλυ: “Νομίζω πως η μεγαλύτερη αλλαγή ήρθε στις αρχές της δεκαετίας του ’80, όταν η Audi έφερε την τετρακίνηση. Τότε άλλαξε ολόκληρο το σπορ, καθώς έγινε πιο επαγγελματικό και ξέφυγε από το στάδιο του χόμπι. Μετά από την εισαγωγή της τετρακίνησης, οι υπόλοιπες ομάδες ακολούθησαν. Φυσικά, υπήρξαν και άλλες σημαντικές αλλαγές, όπως αυτές σε κανονισμούς κατά καιρούς, αλλά και η απόσυρση των Group B. Ακόμη και τώρα, υπάρχουν συζητήσεις για το μέλλον, με τα υβριδικά αυτοκίνητα, που θα αποτελέσουν σημαντική αλλαγή”.

Αυτή ήταν η ιδανική πάσα, ώστε ο πολύπειρος Lampi να μας πει τη γνώμη του για την επερχόμενη αλλαγή στους κανονισμούς: “Νομίζω πως αυτή η αλλαγή έρχεται πολύ νωρίς. Δεν υπάρχουν ακόμη ξεκάθαροι και σαφείς κανονισμοί, ενώ υπάρχουν και προβλήματα. Οι κανονισμοί που έχουμε τώρα είναι κατά τη γνώμη μου, πολύ καλύτεροι και θα έπρεπε να τους ακολουθήσουμε, ίσως με χρήση διαφορετικών υλικών ή καυσίμων και να συνεχίσουμε για λίγα χρόνια με βάση αυτά τα αυτοκίνητα. Τώρα υπάρχουν μόνο δύο εργοστασιακές ομάδες συν την M-Sport, οπότε αν χάσουμε μια ακόμη, δε θα υπάρχει πρωτάθλημα μετά. Είναι μια μεγάλη κουβέντα, αλλά όχι τόσο εύκολη”.

Ακούμε διαρκώς για την ανάγκη μείωσης του κόστους. Τι θεωρεί ο ίδιος πως θα έπρεπε να κάνουν η FIA και ο Promoter, ώστε να προσελκύσουν νέες ομάδες; “Καταρχάς, να υπάρχουν σταθεροί κανονισμοί. Έπειτα, πρέπει να είναι σαφές το κόστος, γιατί προσωπικά πιστεύω πως τα υβριδικά αυτοκίνητα θα είναι ακόμη πιο ακριβά από όσο ακούγεται. Πάντα υπήρχε πρόβλημα με το κόστος, όμως φαίνεται πως αυτό αυξάνεται διαρκώς και είναι αδύνατο να ελεγχθεί. Δεν βλέπω κάτι καλό αυτή τη στιγμή, τουλάχιστον για το 2022. Ίσως το 2026 είναι μια καλύτερη χρονική στιγμή για νέους κατασκευαστές, γιατί τότε το κόστος θα έχει γίνει σαφές”.

Παράλληλα, υπεραμύνθηκε των τωρινών αγωνιστικών αυτοκινήτων, τα οποία φαίνεται πως από το 2022 θα σταματήσουν να χρησιμοποιούνται: “Αυτά τα αυτοκίνητα είναι αρκετά πιο απλά στη προετοιμασία και είναι πιο εύκολο για μια ομάδα, να φτάσει σε καλό επίπεδο. Προφανώς δεν είναι εύκολο να φτάσει στην κορυφή, όμως να είναι ανταγωνιστική, είναι εφικτό”.

Πώς κρίνει την αντιμετώπιση του WRC και τον τρόπο που ο θεσμός χειρίστηκε τις δυσκολίες που προέκυψαν από την πανδημία; “Νομίζω πως ήταν απογοήτευση για όλους. Μετά το Μεξικό δεν υπήρξε τίποτα και τώρα, δεν ξέρω ποια θα είναι ακριβώς η συνέχεια. Νομίζω ότι το πρωτάθλημα έπρεπε να διεξαχθεί πλήρες, όπως είχε σχεδιαστεί πριν και όχι να παίρνουμε αποφάσεις της τελευταίας στιγμής. Ακόμη και τώρα, δε γνωρίζουμε ακριβώς τι θα επακολουθήσει, αφού διαρκώς κάτι αλλάζει στο πρόγραμμα”.

Από τη στιγμή όμως που οι υγειονομικές συνθήκες δεν επιτρέπουν τη διεξαγωγή πολλών αγώνων, ίσως να προέκυπτε ένα πρωτάθλημα με 4-5 αγώνες. Θα ήταν προτιμότερο αυτό; “Σαφώς και δε θα ήταν κανονικό πρωτάθλημα. Όμως, αν θέλουν να δώσουν τα έπαθλα στο τέλος της χρονιάς, πρέπει να διοργανώσουν κάτι. Νομίζω ότι είναι πολύ δύσκολο να υπάρξουν ακόμη 5 αγώνες φέτος”.

Αρκετή συζήτηση γίνεται για την είσοδο νέων αγώνων στο πρωτάθλημα, όπως τα Ράλλυ Εσθονίας και Ypres Βελγίου, ειδικά από τη στιγμή που διεξάγονται στην πατρίδα των οδηγών της Hyundai, Ott Tanak και Thierry Neuville. Ποια είναι η άποψη του Lasse Lampi επ’ αυτού; “Ίσως να υπάρχει πλεονέκτημα για κάποιον, όμως αυτό ισχύει πάντα. Δε νομίζω ότι αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα. Το θέμα είναι πως δεν ξέρουμε σε τι κατάσταση θα βρίσκονται οι ειδικές διαδρομές αν πάμε τον Νοέμβριο στο Βέλγιο. Έτσι και αλλιώς είναι αρκετά δύσκολος αγώνας, καθώς θα υπάρχουν πολλές “μπούκες” στο εσωτερικό των στροφών και γενικά είναι ένας πολύ ειδικός αγώνας. Για εμένα, αυτό δεν είναι καλό. Προσωπικά, θα ήθελα να κάνουμε όλο το πρωτάθλημα όπως ήταν”.

Όσον αφορά στη συζήτηση περί του προγράμματος ενόψει 2021, ο Lasse Lampi ήταν λακωνικός, αλλά σαφής: “Νομίζω ότι πρώτα πρέπει να ολοκληρωθεί το πρόβλημα του κορονοϊού και έπειτα να έχουμε κανονικά πρωτάθλημα”.

Εκτός από εξαιρετικός δοκιμαστής, ο Lasse Lampi είναι από τους ανθρώπους που γνωρίζουν όσο λίγοι τους Φινλανδούς οδηγούς. Την τελευταία δεκαετία, αρκετοί οδηγοί ανέλαβαν σημαντικές ευθύνες, όπως μπάκετ εργοστασιακών ομάδων, σε πολύ νεαρή ηλικία. Ποια είναι η γνώμη του για αυτό; Τους βοήθησε ή μήπως η επιπλέον πίεση, στάθηκε τροχοπέδη στην πρόοδό τους; “Δεν είναι πάντοτε εύκολο να δεις ποιος θα φτάσει να γίνει πρωταθλητής. Αν είσαι νέος και δε διαθέτεις μεγάλη εμπειρία, μπορείς να φτάσεις σε ένα καλό επίπεδο. Όμως, είναι πολύ δύσκολο να κάνεις το επόμενο βήμα. Έχουμε πολλά παραδείγματα οδηγών που έφτασαν στο υψηλό επίπεδο, αλλά όχι στο υψηλότερο. Υπάρχουν πολύ λίγοι οδηγοί που μπορούν να φτάσουν ως την κατάκτηση του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος, αλλά είναι σχεδόν αδύνατο να το γνωρίζεις εκ των προτέρων. Σήμερα, φαίνεται πως από πλευράς οδηγών ως Toyota, είμαστε πολύ δυνατοί. Ο Seb είναι εγνωσμένης αξίας, ο Elfyn είναι πραγματικά καλός και ο Kalle, κάνει επίσης καλή δουλειά. Ο Kalle δεν είναι πια ερωτηματικό αν μπορεί να φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο, καθώς απέδειξε πως μπορεί, αφού έχει την ταχύτητα”.

Μιλώντας για “επόμενο βήμα”, προφανώς το πιο δύσκολο “επόμενο βήμα” σήμερα, είναι η μετάβαση από αυτοκίνητο προδιαγραφών R5 σε WRC. Συμμερίζεται αυτή την άποψη ο Lasse Lampi; “Ναι, λόγω και της αεροδυναμικής. Κάποιοι οδηγοί ανέβηκαν επίπεδο, κάποιοι άλλοι όμως είδαμε πως δεν τα κατάφεραν, το παραπάνω βήμα δεν ήρθε με φυσικό τρόπο. Πάντα λέω ότι με εμπειρία και προπόνηση φτάνεις σε ένα επίπεδο, όμως για να φτάσεις στην κορυφή, χρειάζεσαι και ταλέντο.

Αυτή την περίοδο, υπάρχουν αρκετοί αξιόλογοι Φινλανδοί οδηγοί (Kalle Rovanpera, Esapekka Lappi, Teemu Suninen, Jari Huttunen και Emil Lindholm). Είναι αυτή μια καλή περίοδος για τα φινλανδικά ράλλυ; “Ναι και θεωρώ πως εφόσον οι κανονισμοί διατηρηθούν σε επίπεδο να προσελκύουν το ενδιαφέρον των κατασκευαστών, τότε θα υπάρξουν και καλοί οδηγοί, ειδάλλως, δε θα υπάρξει κανείς”, ήταν η σχετικά “γειωτική” απάντηση του 69χρονου Φινλανδού.

Μετά από τόσα χρόνια στο χώρο, ποιος είναι ο πιο ταλαντούχος οδηγός που έχει συνεργαστεί ο Lasse Lampi; “Δε μπορώ να ενοποιήσω εποχές, ο καθένας ήταν στην εποχή του. Τέτοιοι ήταν ο Hannu (Mikkola), ο Tommi (Makinen) και σήμερα, o Ott (Tanak)”. 

Όσον αφορά στον Tanak, η αναφορά του έγκειται και στην κορυφαία ικανότητα συνεργασίας με τους μηχανικούς; “Ναι. Όντως, ο Ott είναι καλός σε αυτό. Πάντως, μεγάλη έκπληξη μου προκάλεσαν τα σχόλια του Kalle (Rovanpera). Είναι 19 ετών και μιλάει σαν κάποιος που έχει 15 χρόνια εμπειρίας. Οπότε, φέτος ο Kalle αποτελεί τη μεγαλύτερη έκπληξη”.

Πέραν του Ράλλυ Φινλανδίας, αγαπημένος αγώνας του Lampi είναι το Ράλλυ Σουηδίας. Αν βγούμε όμως από τη Σκανδιναβία; “Δεν ξέρω, όλοι. Στην παρούσα φάση, όλοι μοιάζουν ίδιοι, καθώς οι κανονισμοί τους κάνουν όμοιους. Όπως για παράδειγμα το Σαφάρι, που όταν επιστρέψει, θα προσπαθήσουν να του δώσουν μια φόρμα που δεν το καθιστά στο Σαφάρι που γνωρίζαμε”.

Κλείνοντας, ρωτήσαμε τον Lasse Lampi για μια ανάμνηση που του έχει μείνει χαραγμένη από το Ράλλυ Ακρόπολις: “Δεν έχω βρεθεί ποτέ εδώ με ομάδα που να κέρδισε τον αγώνα, εκτός από την Audi. Ο αγώνας ήταν πολύ σκληρός. Θυμάμαι την ε.δ. Κυριάκι και εκείνη την περιοχή. Απίστευτο! Εντάξει, οι ειδικές είχαν αρχίσει να βελτιώνονται από τη δεκαετία του ’90 και τώρα έχουν βελτιωθεί ακόμη περισσότερο. Για παράδειγμα εδώ, στην Καλοσκοπή, το τελευταίο κομμάτι της διαδρομής που χρησιμοποιούμε είναι πιο σκληρό, αλλά και πάλι, δεν είναι τόσο δύσκολο όσο ήταν παλαιότερα”.