Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ συμπληρώνει φέτος 50 χρόνια ιστορίας και με αυτή την αφορμή, παρουσιάζουμε τους Πρωταθλητές Κατασκευαστών αυτών των ετών - Στο δεύτερο μέρος, εστιάζουμε στη δεκαετία του 1980.
Η δεκαετία του ’70 έβαλε τις βάσεις για την αύξηση της δημοτικότητας του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ράλλυ, που κορυφώθηκε κατά τη δεκαετία του ’80.
Τότε, που αρχικά η “τεχνολογική επανάσταση” της Audi, η οποία εισήγαγε την τετρακίνηση, καθώς και τα θρυλικά αυτοκίνητα του Group B, προκάλεσαν “έκρηξη” στον αριθμό των θεατών που παρακολουθούσαν δια ζώσης, τους αγώνες του θεσμού.
Δυστυχώς, τα μέτρα ασφαλείας της εποχής δεν ακόμη είχαν φτάσει στο επίπεδο που βρίσκονται σήμερα, γεγονός που επέφερε θανάτους αγωνιζόμενων και θεατών, αναγκάζοντας τη FIA να βάλει τα ισχυρότατα αυτοκίνητα που μαγνήτιζαν το κοινό -καθώς και τα ακόμη πιο εξελιγμένα Group S που ετοιμάζονταν,- στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.
Όπως συνήθως συμβαίνει σε περιπτώσεις απότομης ανόδου, η πτώση ήταν εμφανής, αφού για να μειωθούν οι ταχύτητες των αγωνιστικών, υιοθετήθηκαν νέοι κανονισμοί, με το Group A να αποκτά το “status” της κορυφαίας κατηγορίας του θεσμού.
Η πολυφωνία του Group B, όπου Audi, Lancia και Peugeot μοιράζονταν τους τίτλους, αντικαταστάθηκε από την απόλυτη κυριαρχία της ιταλικής μάρκας, στην εποχή του Group A.
Ας θυμηθούμε αναλυτικά πώς εξελίχθηκε η δεκαετία του 1980, όσον αφορά στο Πρωτάθλημα Κατασκευαστών του WRC
Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ: Η εκτόξευση και η πτώση της δεκαετίας του 1980
Όπως γράφαμε στο προηγούμενο άρθρο μας, το τέλος της δεκαετίας του ’70 βρήκε τις Fiat και Ford να μάχονται στην κορυφή, με τα πισωκίνητα 131 Abarth και Escort RS 1800 του Group 4.
Μετά από την κατάκτηση του τίτλου το 1979, η επίσημη Ford αποχώρησε από Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ, με στόχο να εστιάσει στην εξέλιξη του νέου της αγωνιστικού, όπως ανέφεραν τα ρεπορτάζ της εποχής.
Μετά από 12 αγώνες το 1980, η Fiat κατέκτησε ακόμη ένα τίτλο, κάνοντας το “χατ-τρικ” με το 131 Abarth (1977, 1978, 1980).
Ταυτόχρονα, η ιταλική μάρκα έκανε το “νταμπλ”, καθώς το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Οδηγών/Συνοδηγών πέρασε στους Walter Rorhl και Christian Geistdorfer, οι οποίοι πέτυχαν 3 νίκες (Μόντε Κάρλο, Πορτογαλία, Αργεντινή), ενώ οι Markku Alen-Ilkka Kivimaki σημείωσαν την 4η νίκη της Fiat εκείνη τη χρονιά, στη Φινλανδία.
Το 1981, υπήρξε μια ιδιόμορφη σεζόν, καθώς η Ford είχε περίπου ιδιωτική εμπλοκή, χάρη στην ομάδα του David Sutton, ενώ το Fiat 131 Abarth βρισκόταν πιο πίσω σε εξέλιξη.
Μετά από 12 αγώνες με διασπορά νικών (Audi-Ford 3, Datsun 2, Renault-Fiat- Lancia-Talbot 1), το Πρωτάθλημα Οδηγών/Συνοδηγών κατέκτησαν οι νικητές στο Ράλλυ Ακρόπολις 1980 και 1981, Ari Vatanen και David Richards με Ford Escort RS 1800.
Στο άθροισμα των αγώνων, Πρωταθλήτρια Κατασκευαστών αναδείχθηκε, για μοναδική φορά στην ιστορία της, η Talbot, με μία νίκη και 7 τερματισμούς στην τριάδα.
Τη μοναδική νίκη της ομάδας, στο Ράλλυ Αργεντινής, πέτυχαν οι Guy Frequelin-Jean Todt, μετέπειτα κορυφαίες προσωπικότητες του παγκόσμιου μηχανοκίνητου αθλητισμού, οι οποίοι ολοκλήρωσαν τη σεζόν στη δεύτερη θέση της βαθμολογίας Οδηγών/Συνοδηγών.
Κατά τη διάρκεια αυτής της παράξενης σεζόν, η “τεχνολογική επανάσταση” πήρε σάρκα και οστά, με τους Hannu Mikkola-Arne Hertz και Michele Mouton-Fabrizia Pons να κατακτούν τις πρώτες νίκες των τετρακίνητων Audi Quattro, στα Ράλλυ Σουηδίας και Σαν Ρέμο.
Το 1982, η Audi άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία των ράλλυ, αφού με 7 νίκες σε 12 αγώνες, κατέκτησε για πρώτη φορά το Πρωτάθλημα Κατασκευαστών με τετρακίνητο αυτοκίνητο, το Quattro.
Μάλιστα, οι Mouton-Pons έγραψαν ιστορία και στο Ράλλυ Ακρόπολις, αφού πέραν του γεγονότος ότι παραμένουν οι μοναδικές γυναίκες που έχουν κερδίσει τον εθνικό μας αγώνα, ήταν και το πρώτο πλήρωμα που επικρατεί στη χώρα μας με τετρακίνητο αγωνιστικό.
Το… πάρτι της γερμανικής ομάδας χάλασαν δυο Γερμανοί, αφού σε μια επίδειξη ικανοτήτων, οι Rohrl-Geistdorfer “έκλεψαν” τον τίτλο Οδηγών/Συνοδηγών, με τη δυσκολοδήγητη, πισωκίνητη Opel Ascona 400.
Το επαναστατικό Audi Quattro, σηματοδοτεί την εποχή των Group B (ελάχιστη παραγωγή 200 αντιτύπων για έκδοση homologation), που από το 1982 πήραν πρακτικά τη θέση των Group 4, διαθέτοντας μεγάλα αεροδυναμικά βοηθήματα, ιπποδύναμη που με την εξέλιξη έφτασε το 1986 να αγγίζει τους 500 ίππους, σε συνδυασμό με πρωτότυπα πλαίσια και χαμηλό βάρος (κάτω από 1000 κιλά).
Οι ορδές των θεατών, που σήμερα θα προκαλούσαν… εγκεφαλικό στη Michelle Mouton η οποία είναι Υπεύθυνη Ασφαλείας του θεσμού, κατέκλυζαν τις ειδικές διαδρομές, για να απολαύσουν τον ήχο και το μοναδικό θέαμα των αυτοκινήτων Group B.
Σε αντίθεση με την Audi, η Lancia επέμεινε στην κίνηση πίσω, έχοντας παρουσιάσει το 1982 την 037 Rally, που όπως νωρίτερα η Stratos και αργότερα η Delta HF Integrale, εξελίχθηκαν σε θρύλους των ράλλυ για πολλές γενιές θεατών.
Δείτε video με τις θρυλικές Lancia
Το 1983, το δίπολο τετρακίνησης (Audi Quattro) και εξελιγμένης στο όριο κίνησης πίσω (Lancia 037) μονοπώλησε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ, με το τελικό αποτέλεσμα να είναι… ισοπαλία.
Οι Hannu Mikkola και Arne Hertz κατέκτησαν τον τίτλο Οδηγών/Συνοδηγών, όμως το Πρωτάθλημα Κατασκευαστών έγινε για ακόμη μια φορά -τελευταία για δικίνητο αυτοκίνητο,- υπόθεση της Lancia.
Με 3 νίκες των Rohrl-Geistdorfer (Μόντε Κάρλο, Ακρόπολις, Νέα Ζηλανδία) και 2 νίκες των Alen-Kivimaki (Κορσική, Σαν Ρέμο), καθώς και με συνολικά 14 τερματισμούς στο βάθρο 12 αγώνων, οι Ιταλοί υπερίσχυσαν των Γερμανών
Η επόμενη χρονιά, το 1984, ανήκει ολοκληρωτικά στην Audi, η οποία σε 12 αγώνες είδε τα πληρώματα των Quattro να ανεβαίνουν 7 φορές στο ψηλότερο σκαλί.
Οι Stig Blomqvist-Bjorn Cederberg κατέκτησαν 5 νίκες (Σουηδία, Ακρόπολις, Νέα Ζηλανδία, Αργεντινή, Ακτή Ελεφαντοστού) και τον τίτλο , ενώ από μία νίκη πέτυχαν οι πρωταθλητές των προηγούμενων ετών, Mikkola-Hertz (Πορτογαλία) και Rohrl-Geistdorfer (Μόντε Κάρλο), οι οποίοι στο μεταξύ είχαν πάρει μεταγραφή στην Audi.
Video με “πρωταγωνιστή” το Audi Quattro
Από τον Αύγουστο το 1984 έκαναν αισθητή την παρουσία τους και τα Peugeot 205 T16, με τους Ari Vatanen-Terry Harryman να επικρατούν σε Φινλανδία, Σαν Ρέμο και RAC.
Τα γαλλικά αυτοκίνητα έδειχναν εξαρχής πως αποτελούν το ιδανικό πακέτο, χάρη και στην ιδιοφυΐα του σχεδιαστή Jean-Claude Vaucard, ο οποίος επέλεξε να τοποθετήσει τον υπερτροφοδοτούμενο κινητήρα στο κέντρο του πλαισίου, ξεπερνώντας έτσι το πρόβλημα κατανομής βάρους που είχε παρουσιαστεί στα Audi Quattro.
Τις επόμενες δύο χρονιές (1985, 1986), που σημαδεύτηκαν από μεγάλης έκτασης ατυχήματα τα οποία μεταξύ άλλων στοίχισαν τη ζωή των Attilio Bettega (1985), Henri Toivonen και Sergio Cresto (1986) στην Κορσική, με Lancia 037 και Lancia S4 αντίστοιχα, από πλευράς τίτλων κυριάρχησε η Peugeot με 13 νίκες σε 25 αγώνες.
Αν και αρχικά το 1985 έδειχνε ως η σεζόν των Vatanen-Harryman (2 νίκες σε 2 αγώνες), ένα τρομακτικό ατύχημα στο Ράλλυ Αργεντινής που παραλίγο να στοιχίσει τη ζωή του Φινλανδού οδηγού, έβαλε τέλος στα όνειρα για δεύτερο τίτλο.
Αυτή η εξέλιξη, έστρεψε την προσοχή των Γάλλων στους Timo Salonen-Seppo Harjanne, οι οποίοι με 5 νίκες (Πορτογαλία, Ακρόπολις, Νέα Ζηλανδία, Αργεντινή, Φινλανδία), αναδείχθηκαν Πρωταθλητές και παράλληλα, πρωταγωνίστησαν στον πρώτο τίτλο Κατασκευαστών στην Peugeot.
Το 1986 αποτέλεσε τον επίλογο για το Group B, με δύο άσχημα περιστατικά να δίνουν τη χαριστική βολή, όσον αφορά στην ασφάλεια των αυτοκινήτων και εν γένει, του θεσμού.
Στο Ράλλυ Πορτογαλίας, τρίτο αγώνα της σεζόν, ο Πορτογάλος Joachim Santos έχασε τον έλεγχο του νέου, τότε, Ford RS 200, καταλήγοντας εκτός δρόμου και τραυματίζοντας 33 θεατές, 3 εκ των οποίων έχασαν τη ζωή τους.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο χαμός των Toivonen-Kresto στην Κορσική έφερε και τυπικά το τέλος των Group B, που απλά ολοκλήρωσαν τη σεζόν ενόψει των νέων κανονισμών, που δε θα αφορούσαν τα ακόμη πιο εξελιγμένα Group S, όπως προγραμματιζόταν, αλλά τα πιο “απλά” και λιγότερο Group A.
Για δεύτερη συνεχόμενη σεζόν, Πρωταθλήτρια Κατασκευαστών αναδείχθηκε η Peugeot, με την έκβαση του τίτλου να σημαδεύεται από τις αποφάσεις FIA και διοργανωτών στο Ράλλυ Σαν Ρέμο.
Αρχικά, τα Peugeot 205 T16 κρίθηκαν παράτυπα και αποκλείστηκαν από τους διοργανωτές, με τα Lancia S4 να πραγματοποιούν το 1-2-3 με νικητές τους Alen-Kivimaki.
Όμως, η FIA -επί Προεδρίας του αμφιλεγόμενου Jean Marie Balestre- έκρινε πως τα αυτοκίνητα ήταν νόμιμα, οι Ιταλοί κακώς απέκλεισαν την Peugeot και ακύρωσε τα αποτελέσματα του αγώνα.
Έτσι, η γαλλική ομάδα έκανε το “νταμπλ”, αφού πέραν του τίτλου Κατασκευαστών, οι Juha Kankkunen και Juha Piironen αναδείχθηκαν Πρωταθλητές Οδηγών/Συνοδηγών, όχι στις ειδικές διαδρομές, αλλά στις αίθουσες συνεδριάσεων της αρχής του σπορ.
Δείτε video για το Peugeot 205 T16
Με τα θέματα ασφαλείας να είναι πιο σοβαρά από ποτέ, η FIA προχώρησε σε “εκλογίκευση” της κορυφαίας κατηγορίας, που ήταν πια το Group A.
Για να λάβουν Δελτίο Αναγνώρισης, τα εν λόγω αυτοκίνητα που θύμιζαν τα αντίστοιχα αυτοκίνητα παραγωγής, έπρεπε να παραχθούν σε 5000 αντίτυπα τέτοιων προδιαγραφών και ήταν σαφώς υποδεέστερα των προκατόχων τους από πλευράς ισχύος, πλαισίων και αεροδυναμικής.
Η Lancia αποδείχθηκε μακράν καλύτερη στην υιοθέτηση των νέων κανονισμών, κυριαρχώντας ως το τέλος της δεκαετίας του ’80, καθώς και στις αρχές της επόμενης.
Μεταξύ 1987 και 1989, η ιταλική μάρκα κέρδισε 3 Πρωταθλήματα Κατασκευαστών, βλέποντας τα πληρώματα των Delta 4WD (1987), HF Integrale (1988) και HF Integrale 16V (1989) να κερδίζουν 26 από τους 39 αγώνες, ανεβαίνοντας και 60 φορές συνολικά(!) στο βάθρο, αφού συνήθως στην τριάδα βρίσκονταν 2 ή 3 Lancia.
Το 1987, οι Kankkunen-Pironen κατέκτησαν τον δεύτερο συνεχόμενο τίτλο τους (νικητές στο Ακρόπολις οι Alen-Kivimaki), ενώ κατά τη διετία 1988-1989 έλαμψε το άστρο των Miki Biasion και Tiziano Siviero (φωτ.) που παραμένουν μέχρι σήμερα το μοναδικό ιταλικό πλήρωμα που έχει κερδίσει το Πρωτάθλημα.
Στο μεταξύ, οι Toyota (Celica GT-Four), Mitsubishi (Galant VR-4) και Mazda (323) είχαν παρουσιάσει τις δικές τους προτάσεις, κατακτώντας νίκες με τους Juha Kankkunen (Toyota), Timo Salonen και Ingvar Karlsson (Mazda), Mikael Eriksson και Pentti Airrikala (Mitsubishi), χωρίς πάντως να απειλήσουν τηn Lancia σε επίπεδο τίτλων.
Η συνέχεια της ιστορίας μας, θα δοθεί προσεχώς με την δεκαετία του ’90, που περιλάμβανε την ανάδυση νέων δυνάμεων, καθώς και της κατηγορίας WRC που έφτασε στις μέρες μας.
Photos: Αρχείο 4Τ