Το πρόβλημα που ακούει στο όνομα «porpoising», έκανε την εμφάνιση του εκ νέου στην Formula 1 μετά από 40 χρόνια στο πρώτο τέστ στην Βαρκελώνη, καθώς τα μονοθέσια της νέας γενιάς χρησιμοποιούν το ground effect για την παραγωγή κάθετης δύναμης.
Πριν από λίγες ημέρες πραγματοποιήθηκε το πρώτο χειμερινό τεστ της Formula 1 για το 2022 στην πίστα της Βαρκελώνης. Μετά από συνολικά τρεις ημέρες δοκιμών, οι ομάδες συμπλήρωσαν συνολικά περισσότερους από 3.000 γύρους (για την ακρίβεια 3.103), με στόχο να καταφέρουν να γνωρίσουν καλύτερα τα νέα τους μονοθέσια, συλλέγοντας παράλληλα πολύτιμα δεδομένα με την εκκίνηση του πρωταθλήματος να πλησιάζει (18-20 Μαρτίου Γκραν Πρι Μπαχρέιν).
Τα νέα μονοθέσια αποδείχθηκαν αξιόπιστα αν αναλογιστούμε τους γύρους που συμπλήρωσαν, παρολαυτά σε όλα προέκυψε το φαινόμενο του «porpoising», το οποίο έβαλε σε νέες μπελάδες όλες τις ομάδες του φετινού grid.
Που οφείλεται το «porpoising»;
Το φαινομένο «porpoising» στην ελληνική ορολογία “δελφινισμός” (επειδή το ρύγχος πάει πάνω κάτω σαν δελφίνι) είναι αεροδυναμικής φύσεως. Στην ουσία πρόκειται για την βίαιη αναπήδηση των μονοθεσίων στις υψηλές ταχύτητες. Με απλά λόγια ο πιλότος νιώθει σαν να περνά με το μονοθέσιο του από συνεχόμενες ανωμαλίες. Οι ομάδες παρά τις προσομοιώσεις που είχαν πραγματοποίησει δεν κατάφεραν να προβλέψουν πως το φαινόμενο αυτό θα είναι τόσο έντονο στις δοκιμές της Βαρκελώνης. Ένας παράγοντας αποτελεί το γεγονός πως η μέγιστη ταχύτητα που μπορούν να προσομοιώσουν οι αεροδυναμικές σήραγγες είναι μέχρι 50 μ./δλ. δηλαδή 180 χλμ./ώρα., ενώ το φαινόμενο παρουσιάζεται ουσιαστικά μετά τα 260-280 χλμ./ώρα, ενώ και οι προσομοιώσεις του CFD που είχαν γίνει στα εργοστάσια των ομάδων, δεν έδειξαν κάποιο πρόβλημα.
Δείτε το μονοθέσιο της Ferrari με τον Σάρλ Λεκλέρκ να αντιμετωπίζει το φαινόμενο του «porpoising»
Το συγκεκριμένο πρόβλημα όπως είπαμε παρατηρείται στις υψηλές ταχύτητες. H κάθετη δύναμη που παράγεται από το πάτωμα του μονοθεσίου το σπρώχνει προς το έδαφος λόγω της μεγαλύτερης και ταχύτερης ροής που έχει ο αέρας. Όταν το πάτωμα πλησιάσει ή ακουμπήσει το έδαφος, δημιουργείται αποκόλληση της ροής αέρα ή το λεγόμενο «stalling». Καθώς συμβαίνει αυτό η αεροδυναμικά παραγόμενη κάθετη δύναμη μειώνεται απότομα και αυτόματα όλο το μονοθέσιο κινείται προς τα πάνω, ταυτόχρονα λόγω του ground effect το πάτωμα παράγει κάθετη δύναμη σπρώχνοντας το μονοθέσιο προς τα κάτω και πάλι, δημιουργώντας έναν κύκλο ταλαντώσεων όπως είδαμε στο παραπάνω βίντεο με το μονοθέσιο της Ferrari.
Η λύση στο πρόβλημα
Με το πρόβλημα να εμφανίζεται σε όλες τις ομάδες στη Βαρκελώνη, παρατηρήσαμε και κάποιες λύσεις από τους μηχανικούς οι οποίες ήταν προσωρινές. Κάποιες από τις ομάδες, άνοιξαν οπές στο δάπεδο των μονοθεσίων ώστε να φεύγει ο αέρας και να μην κολλά το μονοθέσιο στο έδαφος, ενώ σκληραίνοντας τις ρυθμίσεις των αναρτήσεων και αυξάνοντας την απόσταση από το έδαφος έως και 20 με 30 χλστ. προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν το «porpoising».
Ωστόσο, όλες αυτές οι λύσεις κοστίζουν σε απόδοση και φυσικά σε χρόνο. Οι περσινές πολύπλοκες αναρτήσεις με τα εξειδικευμένα υδραυλικά συστήματα που είχαν τα μονοθέσια μέχρι και το 2021 θα μπορούσαν να είναι η λύση του προβλήματος, όμως έχουν απαγορευτεί από τους φετινούς κανονισμούς. Το σίγουρο είναι πως όποια ομάδα καταφέρει και βρει την λύση στο πρόβλημα που ακούει στο όνομα «porpoising», θα έχει και το πλεονέκτημα στον πρώτο αγώνα της χρονιας.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ/VIDEO: Formula1