Το να παρακολουθήσεις από κοντά το Ράλλυ Ντακάρ αποτελεί μοναδική εμπειρία ζωής. Το να το συνδυάσεις με οδοιπορικό με το νέο Toyota Land Cruiser στους δρόμους και στην έρημο της Σαουδικής Αραβίας το μετατρέπει σε κάτι… επικό!
Κείμενο: Μανώλης Σαλούρος / Φωτογραφίες: Hans Berggren, Dakar, Μ. Σαλ.
Από πού να αρχίσεις, πώς να το πιάσεις και με ποιον τρόπο να ολοκληρώσεις αυτή την περιπέτεια; Σαφώς δε βιώνουμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα πληρώματα ενός Ράλλυ Ντακάρ, όμως ακόμα και η περιγραφή μιας τέτοιας αποστολής μπορεί να σου δέσει κόμπο το στομάχι.
Διαβάζεις ασταμάτητα, «ψαρωμένος» από την πρώτη σου φορά σε αυτόν το θρυλικό αγώνα αλλά και στο άγνωστο για σένα Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας. Ζεις την εμπειρία στα άκρα, φωτογραφίζεις ό,τι εμφανίζεται μπροστά σου, κρατάς ατελείωτες σημειώσεις πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την αποστολή. Και όταν επιστρέφεις, καθισμένος στο γραφείο σου, προσπαθείς να βάλεις σε σειρά όλες αυτές τις εντυπώσεις. Ξαφνικά, όμως, έρχεται το απόλυτο blackout.
Ηρεμία. Βαθιές ανάσες. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή – αυτήν τη φορά με επίκεντρο την 47η εκδοχή του Ράλλυ Ντακάρ. Τη δοκιμασία που θεωρείται η απόλυτη για ανθρώπους και μηχανές στον μαγικό κόσμο του motorsport, όπου κάθε λεπτομέρεια μετρά.
Στα χέρια μας είχαμε το νέο Toyota Land Cruiser, ένα όχημα που, με 74 χρόνια ιστορίας, έχει αποδείξει πως είναι συνώνυμο της αποτελεσματικότητας σε κάθε έδαφος και της απόλυτης αξιοπιστίας. Φυσικά, και αυτήν τη φορά δεν απογοήτευσε. Σε έναν τόσο απαιτητικό αγώνα, όπως αποδείχθηκε ξανά, η αξιοπιστία είναι ίσως ο σημαντικότερος παράγοντας.
Από τις 3 έως τις 17 Ιανουαρίου, στα αφιλόξενα αλλά εντυπωσιακά εδάφη της Σαουδικής Αραβίας, πραγματοποιήθηκε για έκτη συνεχή χρονιά το διασημότερο rally-raid του κόσμου. Τα πληρώματα της Toyota όχι μόνο στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων, αλλά και επιβεβαίωσαν με τον καλύτερο τρόπο την κυριαρχία τους σε έναν αγώνα που δοκιμάζει τα πάντα – αντοχές, δεξιότητες και τεχνολογία.
Toyota Land Cruiser: Ιδανικές συνθήκες
Η πρότασή μας προς το γραφείο Τύπου της ελληνικής αντιπροσωπείας είχε γίνει πολλούς μήνες πριν, με πλήρη συνείδηση της δυσκολίας του εγχειρήματος. Ωστόσο, προφανώς το σύμπαν συνωμότησε υπέρ μας, καθώς η Toyota Gazoo Racing διοργάνωσε σχετική αποστολή, και κάπου εκεί… να ’μαστε κι εμείς.
Η διαδικασία για την τουριστική e-VISA, απαραίτητη για τη Σαουδική Αραβία, ήταν το πρώτο μας βήμα. Η συγκεκριμένη βίζα, που ισχύει για συνολικά ενενήντα ημέρες μέσα σε ένα έτος, είναι σχετικά πρόσφατη, καθώς η δυνατότητα αυτή προσφέρεται από τις 27 Σεπτεμβρίου 2019. Μέχρι τότε, η είσοδος στη χώρα ήταν εφικτή μόνο με ειδική πρόσκληση και αρκετή γραφειοκρατία.
Προετοιμασμένοι με τα απαραίτητα –διαβατήριο, σύγχρονο δίπλωμα οδήγησης (διαφορετικά, ετήσιο διεθνές μέσω ΕΛΠΑ), λίγα μετρητά (150 ευρώ μας έδωσαν 525 ριάλ εκείνη την ημέρα)-, ξεκινήσαμε για τον πρώτο μας σταθμό, το Μιλάνο. Από εκεί και πέρα, όλα εξελίχθηκαν με τρόπο ιδανικό, χάρη στη διοργάνωση της Gazoo Racing και της εταιρείας European Sport, που είχε αναλάβει κάθε λεπτομέρεια.
Ο Πάτρικ Σιλέν, επικεφαλής Δημοσίων Σχέσεων της TGR, μας υποδέχθηκε θερμά, συστήνοντάς μας τον φωτογράφο Χανς Μπέργκεν, με τον οποίο θα συνεργαζόμασταν τις επόμενες ημέρες. Λίγο αργότερα επιβιβαστήκαμε σε πτήση τσάρτερ, με το premium εσωτερικό του ιδιωτικού Boeing να είναι διακοσμημένο στα χρώματα της TGR. Προορισμός μας η Χαΐλ (Hail), πόλη στα βορειοδυτικά της Σαουδικής Αραβίας, με πληθυσμό περίπου 606 χιλιάδες κατοίκους. Η Χαΐλ, μία από τις δεκατρείς επαρχίες της χώρας, έγινε η βάση μας για τις επόμενες ημέρες, καθώς από την περιοχή διερχόταν τμήμα του αγώνα, ενώ εκεί βρισκόταν και το μπιβουάκ όπου φιλοξενήθηκαν οι αγωνιζόμενοι κατά την καθιερωμένη ημέρα ανάπαυλας.
Έπειτα από περίπου έξι ώρες πτήσης, προσγειωθήκαμε (μία ώρα μπροστά από την Ελλάδα). Η υποδοχή στο αεροδρόμιο ήταν θερμή: ένα τριαντάφυλλο, σοκολατάκι και ένα σημείωμα «Welcome to HAIL» μας περίμεναν. Από εκεί κατευθυνθήκαμε στο «Millennium Hotel», έτοιμοι να ξεκινήσουμε τη μοναδική αυτήν εμπειρία.
Στην ενημέρωση εκεί, εκτός από τους ανθρώπους της TGR, το γενικό πρόσταγμα -όσον αφορά τη δική μας οδηγική δοκιμασία- έχει ένας άνθρωπος με εννέα συμμετοχές στο Ντακάρ στο αγωνιστικό παλμαρέ του. Είναι ο Ραμόν Βίλα, ο οποίος είναι και μεγάλος λάτρης της πατρίδας μας, κάτι που μας φέρνει ακόμα πιο κοντά στην επικοινωνία… «Μανώλη, θα οδηγήσετε πάρα πολύ, σε κάθε έδαφος. Ντακάρ και για εσάς θα είναι. Αυτό είναι το νόημα της αποστολής!» Σημειώστε ότι η φετινή διαδρομή του Ράλλυ Ντακάρ ξεκινούσε από την Μπίσα και τερμάτιζε στη Shubaytah, με μήκος 7.753 χιλιόμετρα για τον αγώνα των αυτοκινήτων, εκ των οποίων τα 5.145 χλμ. ειδικές διαδρομές (7.712 χλμ. για τις μοτοσυκλέτες και 7.690 για τα φορτηγά, με 5.152 και 4.997 χλμ. ε.δ., αντίστοιχα). Εμείς έχουμε «μπροστά» μας περίπου 1.000 χλμ. σε κάθε έδαφος.

Το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας είναι χώρα στην Αραβική χερσόνησο, η οποία ιδρύθηκε το 1923 από τον Ιμπν Σαούντ. Συνορεύει με το Ιράκ, την Ιορδανία, το Κουβέιτ, το Ομάν, το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Υεμένη, ενώ βρέχεται από τον Περσικό Κόλπο στα βορειοανατολικά και από την Ερυθρά θάλασσα στα δυτικά.
Παραλαβή της δημοσιογραφικής μας διαπίστευσης, φαγητό, ξεκούραση, αϋπνία λόγω πτήσεων και προσμονής, και το ξημέρωμα μας βρίσκει μπροστά από ένα στόλο λευκών «θηρίων», τα οποία, εξ όψεως και μόνο, χάρη στο βιογραφικό τους μας κάνουν αυτομάτως να νιώθουμε πολύ πιο άνετα με ό,τι πρόκειται να απαντήσουμε στην πορεία μας. Η ιστορία τους ξεκινάει την 1η Αυγούστου του 1951 με το Toyota BJ, όπως ονομαζόταν τότε. Ο χαρακτήρας του αυτοκινήτου πιστοποιήθηκε λίγο αργότερα, καθώς εκείνο ήταν το πρώτο όχημα που ανέβηκε με επιτυχία στον έκτο σταθμό στις πλαγιές του όρους Φούτζι. Το όνομα «Land Cruiser» υιοθετήθηκε το 1954, και σήμερα είναι το μακροβιότερο μοντέλο παραγωγής της Toyota, με παγκόσμιες πωλήσεις άνω των 10,4 εκατομμυρίων σε περισσότερες από 170 χώρες. Από τη δεκαετία του 1980 η γκάμα του περιλαμβάνει τρεις βασικούς τύπους οχημάτων: τις σειρές Heavy Duty, Station Wagon και Light Duty.

Το καθεστώς είναι απόλυτη μοναρχία, με βασιλιά τον Σαλμάν μπιν Αμπντουλαζίζ αλ Σαούντ. O Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν είναι ο διάδοχος του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας και από τον Σεπτέμβριο του 2022 πρωθυπουργός της.
Φτάνοντας στο σήμερα, αυτό είναι το πρώτο Land Cruiser που υιοθετεί σύστημα διεύθυνσης με ηλεκτρική υποβοήθηση (EPS) και έναν νέο μηχανισμό αποσύνδεσης της αντιστρεπτικής δοκού (SDM), ενώ συγκριτικά με τη γενιά που αντικατέστησε, αναβαθμισμένος είναι ο τουρμποντίζελ κινητήρας των 2,8 λίτρων και νέο το αυτόματο κιβώτιο των 8 σχέσεων με το οποίο συνεργάζεται. Στη βάση της γκάμας τοποθετείται το «250» ή «Light Duty», ουσιαστικά η έκδοση που αφορά τη χώρα μας και την Ευρώπη γενικότερα και για την οποία είχατε διαβάσει αναλυτικά στο τεύχος Απριλίου 2024, στην πρώτη μας επαφή με το μοντέλο στη Σκωτία. Από εκεί και πέρα, υπάρχει το «300» (Station Wagon), που διατίθεται σε Αφρική, Μέση Ανατολή, Ασία και Ειρηνικό, και το «70» (Heavy Duty), που είναι διαθέσιμο στην Αφρική, στη Μέση Ανατολή και στον Ειρηνικό, το οποίο ήταν και το «δικό μας» στο Ντακάρ του 2025.

Επίσημη γλώσσα είναι η αραβική, και το 100% του πληθυσμού αποτελούν μουσουλμάνοι, κυρίως σουνίτες. Σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2022, ο πληθυσμός της είναι 32.175.224 κάτοικοι, το 30% των οποίων είναι μη Σαουδάραβες πολίτες (εκτίμηση 2013).
Η νέα γενιά φέρνει και πάλι στο προσκήνιο την αποτελεσματικότητα σε κάθε πιθανό τερέν, βασίζοντας το μοντέλο στη νέα πλατφόρμα GA-F, η οποία στην πραγματικότητα είναι πλαίσιο τύπου σκάλας. Σχέση βέβαια με τα τύπου σκάλας πλαίσια του μακρινού παρελθόντος δεν υπάρχει, όπως δεν υπάρχει και με τον προκάτοχό του, καθώς εδώ η στρεπτική ακαμψία του πλαισίου έχει αυξηθεί κατά 50%, ενώ αυτή του πλαισίου και του αμαξώματος μαζί, κατά 30%. Το νέο Land Cruiser διαθέτει επιπλέον 84 σημεία συγκόλλησης γύρω από τις πλαϊνές πόρτες και τα κάτω άκρα των ψαλιδιών και για πρώτη φορά χρησιμοποιεί δομική κόλλα (συνολικά 11,9 μ.) για να ενισχύσει την ακαμψία στα σημεία όπου έρχονται σε επαφή λαμαρίνες διαφορετικών μερών. Παχιά χαλυβδοελάσματα και υλικά υψηλής αντοχής χρησιμοποιούνται σε στρατηγικά σημεία σε όλο το πλαίσιο για να ενισχύσουν τη στιβαρότητα.

Με την εξαίρεση της επαρχίας Ασίρ, η Σαουδική Αραβία έχει ερημικό κλίμα, με ακραία υψηλές θερμοκρασίες την ημέρα και έντονη πτώση της θερμοκρασίας τη νύχτα. Εμείς τύχαμε στην καλύτερη περίοδο που μπορείς να την επισκεφθείς, παρ’ όλα αυτά είδαμε ένα πρωί 25 βαθμούς Κελσίου και το βράδυ… 2.
Ως προς τον λιτό για κάποιους, vintage για άλλους, αλλά αντικειμενικά διαχρονικό σχεδιασμό του 5μετρου επιβλητικού αμαξώματος (θυμίζει τα παλιότερα «40» και «70»), οι άνθρωποι του ιαπωνικού κολοσσού υποστηρίζουν πως κατέληξαν σε αυτό το τετραγωνισμένο αμάξωμα έτσι ώστε αρκετά τμήματά του να επιδιορθώνονται εύκολα ή και να αντικαθίστανται με εξατομικευμένες επιλογές. Στα χαρακτηριστικά του, εκτός από τις καθαρές επίπεδες επιφάνειες, περιλαμβάνεται το γεγονός ότι διατηρεί το μακρύ καπό, το κάθετο παρμπρίζ, τους κοντούς προβόλους και τους χαρακτηριστικούς τραπεζοειδείς θόλους πάνω από τους τροχούς που φορούν ζάντες 18 ή 20 ιντσών.
Τα φωτιστικά σώματα, που ανάλογα με την έκδοση είναι είτε ένα στενόμακρο σετ τριπλών σωμάτων LED είτε μια κλασική διάταξη προβολέων bi-LED με στρογγυλά σώματα μαζί με κάθετα τοποθετημένα φλας, έχουν τοποθετηθεί στο ψηλότερο σημείο της μάσκας, προς αποφυγήν ατυχημάτων. Με το ίδιο σκεπτικό, ψηλά στη γρίλια είναι φαρδιά πλατιά γραμμένο και το όνομα της εταιρείας.
Ανοίγοντας τις πόρτες και αφού θυμίσουμε ότι εκτός από την κλασική διάταξη των πέντε θέσεων παράγεται και σε εκδόσεις με τρίτη σειρά καθισμάτων, αποκαλύπτεται μία πρακτική καμπίνα, με κάποια σημάδια εκσυγχρονισμού, όπως ο ψηφιακός πίνακας οργάνων (9 ή 12,3 ιντσών) και η οθόνη πολυμέσων (8 ή 12,3 ιντσών), με σκληρά σε γενικές γραμμές πλαστικά, επίπεδες επιφάνειες, χαμηλό ταμπλό για τη διευκόλυνση της ορατότητας εμπρός και άφθονους χώρους για τους επιβάτες και τις αποσκευές τους. Ο οδηγός έχει πρόσβαση στις «παραδοσιακές» λειτουργίες (κλιματισμό, ήχο κ.ά.) μέσω διακοπτών αφής, που αποδεικνύονται πολύτιμοι όταν είσαι σε δύσβατες επιφάνειες και θες γρήγορες – απλοϊκές λύσεις.

Ο πίνακας οργάνων είναι πλέον ψηφιακός (9 ή 12,3 ιντσών, ανάλογα με το επίπεδο εξοπλισμού) με ευκρινή γραφικά. Το τελευταίο ισχύει και για την οθόνη αφής του συστήματος πολυμέσων (8 ή 12,3 ιντσών), που περιλαμβάνει και την ψηφιακή βοηθό «Hey Toyota» για τον έλεγχο αρκετών ενεργειών με φωνητικές εντολές.
Toyota Land Cruiser: Μιλώντας για το Ντακάρ
Το δημοφιλέστερο rally-raid στον κόσμο μπορεί να μην υπήρχε, αν το 1978 ο Γάλλος οδηγός αγώνων ράλλυ Τιερί Σαμπίν δε χανόταν στην αφρικανική έρημο, ζώντας μια γοητευτική περιπέτεια με αίσιο τέλος. Έπειτα από αυτήν τη θαυμάσια για εκείνον εμπειρία, με την παρότρυνσή του έπεσε στο τραπέζι η ιδέα για έναν περιπετειώδη πολυήμερο αγώνα, που θα ξεκινούσε από το Παρίσι και θα κατέληγε στο Ντακάρ. Από την επόμενη κιόλας χρονιά η πρόταση υλοποιήθηκε, αφήνοντας σε όλους εξαιρετικές εντυπώσεις. Μαζί με τα αυτοκίνητα έδωσαν τον δικό τους αγώνα και οι μοτοσυκλέτες, ενώ από τα 1980 το νεότευκτο rally-raid διανθίστηκε και με την κατηγορία των φορτηγών. Από το 1979 μέχρι το 1994 η εκκίνηση δινόταν στο Παρίσι και η σημαία του τερματισμού έπεφτε στο Ντακάρ (εξαίρεση το 1992, όπου τα αυτοκίνητα ολοκλήρωσαν για μία και μοναδική φορά στο Κέιπ Τάουν). Στη συνέχεια ο τόπος εκκίνησης άλλαξε αρκετές φορές και η Πόλη του Φωτός έδωσε τη θέση της στο Αράς, στο Κλερμόν Φεράν, στη Βαρκελώνη, στη Μασσαλία και στη Λισαβόνα.
Σταδιακά η πολιτική κατάσταση στις χώρες της βορειοδυτικής Αφρικής άρχισε να αλλάζει και να γίνεται όλο και πιο ρευστή, με αποτέλεσμα ο αγώνας του 2008 να μη διεξαχθεί καθόλου. Η βία, οι παραστρατιωτικές οργανώσεις και οι κάθε είδους ένοπλες αντάρτικες ομάδες ήταν πια μια μόνιμη απειλή για όλους, και έπρεπε να ληφθούν γενναίες αποφάσεις.

Στο περιθώριο του κυρίως αγώνα, στο Dakar Classic, πήραν μέρος 76 αυτοκίνητα και δεκαεννέα φορτηγά μιας άλλης εποχής, ενώ στο Mission 1000 Challenge δοκιμάστηκαν πέντε οχήματα εξοπλισμένα με τεχνολογία αιχμής στο ίδιο έδαφος με το ράλλυ.
Έτσι, λοιπόν, το 2009 ο αγώνας μεταφέρθηκε στις χώρες της Λατινικής Αμερικής (Χιλή, Αργεντινή, Βολιβία, Περού), όπου το εξωτερικό περιβάλλον και το ανάγλυφο του εδάφους είχαν αρκετές ομοιότητες με εκείνο των βορειοαφρικανικών ερήμων. Παράλληλα, δόθηκε η ευκαιρία να ξεκινήσει να διεξάγεται και αγώνας για μία ακόμα κατηγορία οχημάτων, τις τετράκυκλες μοτοσυκλέτες (quads). Ευτυχώς, το οπωσδήποτε παρακινδυνευμένο εγχείρημα στέφθηκε από επιτυχία και οι λαοί της Νότιας Αμερικής αγκάλιασαν τον αγώνα, που διατήρησε και εκεί πεντακάθαρα τα στοιχεία του.
Ο αγώνας άλλαξε ήπειρο για τρίτη φορά το 2020, με τη μεταφορά του στα ποικιλόμορφα ερημικά τοπία της Σαουδικής Αραβίας. Η πιο δύσκολη δουλειά από όλες σε αυτόν τον αγώνα είναι αυτή της ασφάλειας, καθώς ούτως ή άλλως ο κίνδυνος παραμονεύει παντού σε ένα rally-raid. Δεκάδες άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, κυρίως αναβάτες και θεατές, αλλά και οδηγοί-συνοδηγοί αυτοκινήτων. Μία από τις πιο οδυνηρές στιγμές (και δυστυχώς όχι η μοναδική) έλαβε χώρα το 1995, όταν στη διάρκεια του αγώνα χάθηκε ο σπουδαίος αναβάτης Φαμπρίτσιο Μεόνι, δύο φορές νικητής του αγώνα.

Το 47o Ράλλυ Ντακάρ είχε στο πρόγραμμά του έναν «πρόλογο» και δώδεκα ειδικές διαδρομές από τις 3 έως τις 17 Ιανουαρίου 2025, μεταξύ των οποίων μια 48ωρη χρονομέτρηση, κατά την οποία οι συμμετέχοντες έπρεπε να σβήσουν τις μηχανές τους με τη δύση του ηλίου και να διανυκτερεύσουν στη μέση του πουθενά (ή σχεδόν στο πουθενά) στην έρημο.
Τα προβλήματα αυτού του είδους δεν έχουν εκλείψει και είναι σχεδόν αδύνατο να εξαφανιστούν εντελώς, ωστόσο η διοργάνωση συνεχώς εξελίσσεται με ακόμα περισσότερα και τεχνικά προηγμένα μέσα. Τα ελικόπτερα πηγαινοέρχονται συνεχώς κατά τη διάρκεια του αγώνα προσπαθώντας να προβλέψουν καθετί, ενώ η δορυφορική πλοήγηση είναι πλέον ο πολυτιμότερος βοηθός κάθε αγωνιζόμενου. Θρύλος και «GOAT» του αγώνα, όπως λέγεται χαρακτηριστικά στον αθλητισμό, είναι φυσικά ο Στεφάν Πετερανσέλ, η «αλεπού της ερήμου», ο άνθρωπος-φαινόμενο που έχει επιτύχει τα περισσότερα από κάθε άλλον στο δημοφιλέστατο rally-raid.

Νικητές του φετινού Ντακάρ αναδείχθηκαν οι Γιαζίντ Αλ Ράζι -Τίμο Γκότσχολκ, με το Toyota Hilux της Overdrive Racing.
Αρχής γενομένης το 1991, αριθμεί έξι νίκες με τις μοτοσυκλέτες (όλες με Yamaha – πολυνίκης της κατηγορίας) και οκτώ με αυτοκίνητα (πολυνίκης και σε αυτά, με αρχή το 2004). Με συνολικά δεκατέσσερις νίκες, είναι ο απόλυτος πολυνίκης του Ντακάρ, ενώ έχει και τις περισσότερες νίκες σε ειδικές διαδρομές.
Ο φετινός αγώνας χαρακτηρίστηκε από την πρόωρη εγκατάλειψη των παγκόσμιων πρωταθλητών του WRC Κάρλος Σάινθ και Σεμπαστιάν Λεμπ. Αμφότεροι αγωνίστηκαν με πρωτοεμφανιζόμενα εργοστασιακά αυτοκίνητα, ο πρώτος με Ford Raptor και ο δεύτερος με Dacia Sandrider. Και τα δύο είχαν προβλήματα νεότητας, ενώ συγκριτικά υστερούσαν σε ταχύτητα.

Στον αγώνα των μοτοσυκλετών νικητής αναδείχθηκε ο Ντάνιελ Σάντερς με ΚΤM.
Τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την πολλά υποσχόμενη Dacia, την παρτίδα με τις επιδόσεις και συνολικά την εμφάνισή του έσωσε ο πάντα μαχητικός Νάσερ Αλ-Ατίγια. Νικητές του φετινού Ντακάρ αναδείχθηκαν οι Γιαζίντ Αλ Ράζι (σ.σ.: διπλή χαρά, αφού για τον ίδιο η νίκη ήταν εντός έδρας)-Τίμο Γκότσχολκ, με το Toyota Hilux της Overdrive Racing, με συνολικό χρόνο 52:52.15, αφήνοντας στη δεύτερη θέση την εργοστασιακή συμμετοχή των Χενκ Λάτεγκαν-Μπρετ Κούμινγκς με το Hilux της Toyota Gazoo Racing, με διαφορά-«σκάνδαλο» για τα δεδομένα ενός Ντακάρ, μόλις 3 λεπτών και 57 δευτερολέπτων. Το βάθρο συμπλήρωσαν οι Ματίας Έκστρομ-Έμιλ Μπέργκβιστ με Ford Ranger Raptor της M-Sport, που τερμάτισαν 20 λεπτά και 21 δευτερόλεπτα πίσω από τους πρώτους.

Νικητές στην κατηγορία των φορτηγών οι Μάσικ, Τόματσεκ και Σβάντα.
Στον αγώνα των μοτοσυκλετών νικητής αναδείχθηκε ο Ντάνιελ Σάντερς με ΚΤΜ (53:08.52) και στον αντίστοιχο των φορτηγών οι Τσέχοι Μάσικ, Τόματσεκ και Σβάντα της ομάδας «MM Technology», με συνολικό χρόνο 58:42.58.

Φυσικά και συναντήσαμε τον μοναδικό Έλληνα συμμετέχοντα στο Ντακάρ 2025 με το Νο 84 (δείτε το βίντεο με τη συνέντευξη στα social media του περιοδικού). Είναι ο Βασίλης Μπούδρος, στα 41 του, στην τρίτη συμμετοχή του και με τερματισμό στον δυσκολότερο αγώνα στον κόσμο. Εύγε!
Toyota Land Cruiser: Οδηγώντας εντός και εκτός
Στην περιοχή όπου κινηθήκαμε, το χαρακτηριστικό των ασφάλτινων διαδρομών είναι οι μεγάλες ευθείες και η καλή άσφαλτος (η οδήγηση, όπως και σε εμάς, γίνεται στα δεξιά), αφού μιλάμε για μία από τις δεκαπέντε μεγαλύτερες χώρες σε επιφάνεια στον κόσμο, με έκταση περίπου 2.149.690 χιλιομέτρων και, φυσικά, μία από τις πλουσιότερες, ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου παγκοσμίως. Α, και χουρμάδων…
Οδηγώντας αρχικά στην άσφαλτο το νέο Land Cruiser, σημειώνεις αμέσως την αναβάθμιση που προσφέρει στο μοντέλο το νέο αυτόματο κιβώτιο των 8 σχέσεων. Η απόκριση στην αλλαγή ταχυτήτων έχει βελτιωθεί σύμφωνα με την εταιρεία κατά 25% με την υιοθέτηση μιας νέας γραμμικής ηλεκτροβαλβίδας που είναι 29% ελαφρύτερη από την προηγούμενη μονάδα, σε σύγκριση με το προηγούμενο αυτόματο κιβώτιο των 6 σχέσεων. Οι ήπιες αλλαγές του σχεδόν κρύβουν την ηλικία του βελτιωμένου με νέο τούρμπο μεν, παλιότερου δε τετρακύλινδρου 2.8 των 205 ίππων, ενώ οι σχετικά κοντές σχέσεις μετάδοσης βοηθούν στις ικανοποιητικές επιταχύνσεις σε ανοιχτό δρόμο, εκεί όπου το Land Cruiser δεν μπορεί να «κρύψει» το πλαίσιο στο οποίο βασίζεται. Τα τύπου σκάλας σασί πάντα αδυνατούν να περιορίσουν εντελώς ένα σχετικό τρέμουλο στο αμάξωμα, κάτι που γίνεται και εδώ αισθητό, κυρίως στο πίσω μέρος, με τον άξονα.

Είχαμε μπροστά μας πλοηγό αυτοκίνητο, αλλά και ουραγό, αφού τα μέρη ήταν δύσκολα, ενώ ακόμα και τα συστήματα πλοήγησης πολλές φορές δεν επαρκούν σε σημεία, στα οποία ο χαρτογραφημένος δρόμος (αψεγάδιαστος όπου υπήρχε άσφαλτος) τελείωνε συχνά πυκνά.
Πέραν αυτού, η κίνηση εντός δρόμου δεν κρύβει καμία ιδιαιτερότητα, ούτε καν λόγω του ψηλού αμαξώματος, που έχει εξαιρετική ορατότητα προς κάθε κατεύθυνση. Αυτό φυσικά εκτιμάται μακράν περισσότερο εκτός δρόμου, έστω κι αν ο οδηγός έχει στη διάθεσή του μια ευκρινή κάμερα 360 μοιρών, που βοηθά να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή πού βρίσκονται τα άκρα του αμαξώματος, αλλά και η γωνία των τροχών του.
Από επιδόσεις; Όχι, δεν είναι αυτός ο τομέας του ούτε στην επιτάχυνση ούτε καν στην τελική, η οποία με 20άρια ελαστικά περιορίζεται στα 170 χλμ./ώρα (όσο άλλωστε και στα θηρία του Ντακάρ, λόγω διαφορικού και ρυθμίσεων για αυτά τα εδάφη). Προσοχή εδώ, όπως μας επισήμανε και ο Λούκας Μοράες, εργοστασιακός οδηγός της TGR… «170 στην άμμο είναι σαν 300 στην άσφαλτο».
Φλας, προσοχή στις καμήλες και στα καλλίγραμμα και παγκοσμίως φημισμένα αραβικά άλογα, και φύγαμε για χώμα και… έρημο. Σε εδάφη δηλαδή για τα οποία είναι φτιαγμένο το Land Cruiser. Όπλα στη φαρέτρα του; Μόνιμη τετρακίνηση με παραδοσιακά διαφορικά Torsen με δυνατότητα κλειδώματος, σχέσεις υποπολλαπλασιασμού, προγράμματα οδήγησης για άμμο, λάσπη, βράχια, χιόνι μέσω του συστήματος Multi-Terrain Select, μεγάλη διαδρομή ανάρτησης (μάλιστα η εμπρός αντιστρεπτική ξεκλειδώνει για ακόμα μεγαλύτερη διαδρομή) και «κερασάκι» το Crawl Control, ένα σύστημα τύπου cruise control για εκτός δρόμου χρήση, με άμεση επιλογή 5 ταχυτήτων από έναν περιστροφικό διακόπτη που βρίσκεται δεξιά από το τιμόνι. Πώς λειτουργεί αυτό; Πατάς το μπουτόν (DAC CRAWL), απομακρύνεις τα πόδια από τα πεντάλ, κατευθύνεις το τιμόνι, και όλα τα υπόλοιπα γίνονται μόνα τους, νιώθοντας ως ο κορυφαίος off–roader του κόσμου.
Το αυτοκίνητο μπορεί να αναρριχάται σε απίστευτα κάθετες πλαγιές, να κατηφορίζει με σχεδόν ενοχλητικά αργή ταχύτητα χωρίς το παραμικρό γλίστρημα και χωρίς να «ανάβουν» οι αεριζόμενοι δίσκοι εμπρός/πίσω, να παίρνει κλίσεις (όσο επιτρέπουν οι προδιαγραφές του) χωρίς οι τροχοί να αποκλίνουν της πορείας τους και να ανεβοκατεβαίνει με το μικρότερο ρίσκο σε βραχώδεις επιφάνειες. Τη διαφορά της διαχείρισης κιβωτίου-κινητήρα με τη χρήση του Crawl Control την καταλαβαίνει κανείς όταν επιχειρεί να κινηθεί βασισμένος μόνο στα διαφορικά και στις κοντές σχέσεις στις αντίστοιχες επιφάνειες, όπου μια ελάχιστα κακή εκτίμηση στο γκάζι ή στα φρένα εύκολα φέρνει το αυτοκίνητο εκτός τροχιάς. Το νέο τιμόνι με την ηλεκτρική υποβοήθηση, το οποίο, αν και όντας ελαφρύ μπορεί να μην αρέσει σε νορμάλ οδηγικές συνθήκες, είναι ακριβώς αυτό που θέλεις σε τέτοιου συνθήκες.
Ειδικά στον απλό χωματόδρομο αλλά και σε βραχώδεις επιφάνειες, όπως αυτές όπου κινηθήκαμε τις πρώτες ημέρες, νιώθεις πως «παίζεις» εντός έδρας. Η ανάρτηση εμπρός βασίζεται σε διπλά ψαλίδια και έχει μεγάλη διαδρομή, ενώ στο πίσω μέρος ο άκαμπτος άξονας τεσσάρων συνδέσμων επωφελείται από λεπτομερείς αναβαθμίσεις, ώστε να επιτυγχάνεται ομαλή και γραμμική απόδοση. Η αντιστρεπτική δοκός είναι κατασκευασμένη από ένα νέο υλικό που είναι ελαφρύτερο και πιο άκαμπτο, ενώ εξοικονομείται επιπλέον βάρος χάρη στη λεπτότερη διατομή του άξονα και στο βελτιστοποιημένο πάχος των τοιχωμάτων του βραχίονα – μια σχεδίαση που αυξάνει επίσης την αξιοπιστία.
Στην επιφάνεια της ερήμου το Land Cruiser αποδεικνύεται πραγματικός οδοστρωτήρας. Προτού ξεκινήσουμε ακούσαμε με ευλαβική προσοχή τις οδηγίες του μετρ Ραμόν Βίλα, όσο ρίχναμε την πίεση των Firestone Destination LE-02 διάστασης 285/50 R20 στο 1.5… «Ποτέ “κοντές σχέσεις” στην έρημο. Θα έχεις 4H, κλειδωμένο το κεντρικό διαφορικό, στη χειροκίνητη λειτουργία το 8άρι κιβώτιο, Sport στο πρόγραμμα οδήγησης και θα κινείσαι πάντα στα ψηλά του στροφόμετρου, διατηρώντας έναν σβέλτο ρυθμό, χωρίς σταματήματα». Ευαγγέλιο τα λόγια του για εμάς, και ίσως γι’ αυτό να κολλήσαμε μόνο… δύο φορές σε διαδρομές ωρών στην έρημο αυτές τις τρεις ημέρες, με highlight το ανέβασμα-κατέβασμα σε αμμόλοφους με κλίση 45 μοιρών. Εντέλει αυτό ήταν το πιο εύκολο και απλό για το ιαπωνικό τετρακίνητο «κτήνος».

Ένας νέος διακόπτης εναλλαγής για την επιλογή των μακριών ή κοντών σχέσεων (H4 ή L4) και οι νέοι διακόπτες για το κλείδωμα του διαφορικού βρίσκονται στην κεντρική κονσόλα, δίπλα στον επιλογέα του κιβωτίου. Επίσης, μέσω ενός διακόπτη στην κεντρική κονσόλα, ο οδηγός μπορεί να αποσυνδέσει την εμπρός αντιστρεπτική δοκό, αυξάνοντας τη διαδρομή της ανάρτησης.
«Ό,τι και να συμβεί στον αμμόλοφο, μην πατήσεις φρένο. Αν αισθανθείς ότι τραβάει το πίσω μέρος, διορθώνεις με ελάχιστο γκάζι». Σημειωτέον, το σύστημα κλειδώματος του διαφορικού (SDM) λειτουργεί ηλεκτρομαγνητικά, και όχι πλέον μέσω του κινητήρα, παρέχοντας 85% ταχύτερη απόκριση (περίπου 0,15 δευτερόλεπτα) σε περίπτωση που το όχημα ακινητοποιηθεί. Το Downhill Assist Control (DAC) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να παρέχει αυτόματα σταθερή πέδηση χωρίς μπλοκάρισμα των τροχών, διατηρώντας παράλληλα σταθερή την ταχύτητα του Land Cruiser σε απότομες κατηφορικές διαδρομές. Το σύστημα έχει εξελιχθεί έτσι ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως λειτουργία cruise control σε ταχύτητες μεταξύ 4 και 30 χλμ./ώρα, τόσο με μακριές (H4) όσο και με κοντές σχέσεις (L4). Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι το νέο Land Cruiser διαθέτει δισκόφρενα διαμέτρου 340 χλστ. μπροστά και 335 χλστ. στους πίσω τροχούς, όπου επενεργεί και το ηλεκτρονικό χειρόφρενο.

Ολοκληρώνοντας το λανσάρισμα με την επετειακή έκδοση (First Edition), η ελληνική αντιπροσωπεία λανσάρει την έκδοση Adventure, με δυνατότητα 5θέσιας ή 7θέσιας εκδοχής, η οποία αποτελεί την πληρέστερη εξοπλιστική πρόταση του Land Cruiser. Ως προς το κόστος, ανέρχεται σε 116.170 ευρώ για την 5θέσια εκδοχή (λιανική τιμή με ΦΠΑ & τέλος ταξινόμησης).
Toyota Land Cruiser: Ακόμη εκεί το μυαλό!
Η αλήθεια είναι πως… δεν έχουμε επιστρέψει ακόμη. Τουλάχιστον όσον αφορά το μυαλό και τη σκέψη μας. Βρισκόμαστε ακόμη σε αυτές τις απόκοσμες τοποθεσίες, σε αυτά τα σεληνιακά τοπία της ερήμου στη Σαουδική Αραβία, με το απόλυτο τετράτροχο όχημα για αδιάκοπη εξερεύνηση. Ο μύθος που συνοδεύει την Toyota, ο περί αξιοπιστίας, μόνο υπερβολή δεν είναι, και ιδού η κορυφαία ευκαιρία να το διαπιστώσει κανείς, ζώντας παράλληλα με ό,τι πιο δύσκολο έχει να επιδείξει ο παγκόσμιος μηχανοκίνητος αθλητισμός. Αυτό που ομολογουμένως απαιτεί υπέρβαση από κάθε εμπλεκόμενο, άνθρωπο ή μηχανή, οι Ιάπωνες το έχουν αναγάγει σε… business as usual, που επιπλέον φέτος επισφραγίστηκε και με την κυριαρχία τους στο βάθρο του Ντακάρ._ Μ. Σαλ.
TOYOTA LAND CRUISER 250
ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ: 4κύλινδρος, εν σειρά DOHC 16βάλβιδος, Common Rail >ΚΥΒΙΣΜΟΣ: 2.755 κ.εκ. >ΙΣΧΥΣ: 205 ίπποι/3.000-3.400 σ.α.λ. >ΡΟΠΗ: 500 Nm/1.600-2.800 σ.α.λ. >ΚΙΝΗΣΗ: Στους τέσσερις τροχούς >KΙΒΩΤΙΟ: Αυτόματο 8 σχέσεων (AL80F) >ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΕΜΠΡΟΣ: Διπλά ψαλίδια >ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΠΙΣΩ: Άκαμπτος άξονας 4 συνδέσμων (με πλευρικό βραχίονα ελέγχου) >ΜΗΚ.xΠΛ.xΥΨ.: 4.925×1.980×1.935 χλστ. >ΜΕΤΑΞΟΝΙΟ: 2.850 χλστ. >ΓΩΝΙΕΣ (Προσέγγισης / Διαφυγής): 32ο / 17ο μοίρες >ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΔΑΦΟΣ: 205 χλστ.* & 215 χλστ.** >ΧΩΡΟΣ ΑΠΟΣΚΕΥΩΝ: 742-1.292 λίτρα* (5θέσια διάταξη) & 130-1.053 (7θέσια διάταξη) >ΒΑΡΟΣ: 2.330-2.550 κιλά >ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΡΥΜΟΥΛΚΗΣΗΣ: 3.500 κιλά >0-100 ΧΛΜ./ΩΡΑ: – >ΤΕΛΙΚΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ: 165*-170** χλμ./ώρα >ΜΕΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ: 10,5-10,7 λίτρα/100 χλμ. >ΕΚΠΟΜΠΗ CO2: 275-281 γρ./χλμ.
*Με 18άρια / **Με 20άρια
Η Toyota Gazoo Racing (TGR) συμμετείχε στο Dakar Rally 2025 με μια εντυπωσιακή ομάδα έξι αυτοκινήτων, συνδυάζοντας την τεχνογνωσία και το ταλέντο τόσο της εργοστασιακής ομάδας όσο και της Toyota Gazoo Racing Νότιας Αφρικής (TGRSA). Μαζί τους και η Team Land Cruiser Toyota Auto Body (TLC) και η Hino Team Sugawara. Για λογαριασμό της TGR, που εκπροσώπησε την Toyota Motor Europe στο Dakar 2025, αγωνίστηκαν και οι ανερχόμενοι Lucas Moraes με συνοδηγό τον Armand Monleon, και Seth Quintero με συνοδηγό τον Dennis Zenz. Και τα έξι πληρώματα της ομάδας αγωνίστηκαν με την τελευταία εξελιγμένη έκδοση του δοκιμασμένου GR DKR Hilux Evo.
Αντρέα Καρλούτσι, Διευθυντής Ομάδας: «Το Dakar Rally 2025 αντιπροσωπεύει τη δέσμευση της TGR για την αριστεία και την καινοτομία. Με τη Repsol να ενώνεται μαζί μας ως βασικός εταίρος, κάνουμε σημαντικά βήματα προς ένα βιώσιμο μέλλον. Η ομάδα μας φέτος είναι ένα μείγμα νιότης και εμπειρίας, κάτι που πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητο για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του Dakar. Το GR DKR Hilux Evo έχει εξελιχθεί σε όλα τα επίπεδα και είμαι βέβαιος ότι έχουμε μία από τις πιο δυνατές ομάδες στη φετινή διοργάνωση».
Λούκας Μοράες: «Είμαι απίστευτα ενθουσιασμένος για τη συμμετοχή μου και πάλι στο Dakar Rally, ειδικά ως μέρος μιας τόσο δυνατής ομάδας. Το GR DKR Hilux Evo είναι ένα απίστευτο όχημα, και με τις τελευταίες βελτιώσεις νιώθω σίγουρος ότι έχουμε όλα όσα χρειαζόμαστε για να ανταγωνιστούμε στο υψηλότερο επίπεδο».
Σεθ Κουιντέρο: «Το να είμαι μέλος της TGR για το Dakar 2025 είναι ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Κάθε χρόνο μαθαίνω και εξελίσσομαι περισσότερο ως οδηγός, και το Dakar είναι η απόλυτη δοκιμασία».
GR DKR Hilux Evo (2025)
Κινητήρας: Παραγωγής V35A προερχόμενος από το Land Cruiser 300 >Τύπος κινητήρα: Βενζινοκινητήρας Twin Turbo, με περιοριστή ισχύος βάσει της ενδεδειγμένης καμπύλης ροπής από τη FIA >Ιπποδύναμη: 359 ίπποι/5.300 σ.α.λ. >Ροπή: 620 Nm >Μετάδοση: Sadev 6 ταχυτήτων, με σειριακό επιλογέα >Διαφορικά: Όλα περιορισμένης ολίσθησης (εμπρός, κέντρο, πίσω) >Συμπλέκτης: Κεραμική δίδυμη πλάκα, 215 χλστ. >Κατασκευή: Χωροδικτύωμα >Διαστάσεις: 4.810x 2.300x1.890 χλστ. >Μεταξόνιο: 3.140 χλστ. >Βάρος: 2.010 κιλά, ελάχιστη τιμή της FIA >Αμάξωμα: Toyota Hilux Double Cab Pick–Up, Full Composite >Μπροστινή ανάρτηση: Διπλά ψαλίδια, διαδρομή 350 χλστ. >Πίσω ανάρτηση: Διπλά ψαλίδια, διαδρομή 350 χλστ. >Ζάντες: Evo Course, 17 ίντσες >Ελαστικά: BF Goodrich, 37 ίντσες >Δεξαμενή καυσίμου: Κυψέλη ασφαλείας FT3, 540 λίτρων.