Όποτε βλέπω αυτό το κίτρινο εξώφυλλο του πρώτου τεύχους πάντα νοιώθω κάπως: Χαρά, θυμό, πολλή νοσταλγία. H σκέψη μου γυρίζει σε εκείνο το καλοκαίρι του 1970, πριν την έκδοση των 4Τ. Ήταν αρκετά ζεστό και οι μέρες μέχρι την 1η Οκτωβρίου και οι εξελίξεις αρκετά θερμές!
του Αντώνη Κόλλια
Είναι η πρώτη φορά που γράφω στους 4Τ από τον Δεκέμβριο του 1976, τότε που έφυγα και ομολογώ πως νοιώθω ιδιαίτερα συγκινημένος. Αποφάσισα να γράψω διότι βλέπω όλα αυτά τα χρόνια, ότι σχεδόν κανείς ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙ το λόγο που δημιουργήθηκαν οι 4ΤΡΟΧΟΙ. Και πιστεύω πως έχει πολύ ενδιαφέρον. Ίσως, θελήσετε να μαντέψετε, λογικό είναι. Όμως, μην βιαστείτε, διότι δεν πιστεύω ότι θα το βρείτε! Ένα, πάντως, είναι σίγουρο: δεν πίναμε μια μέρα… καφέ, ο Κώστας Καββαθάς, ο Δημήτρης Χατζηδημητρίου κι η αφεντιά μου και είπαμε: «Ρε σεις, καθόμαστε που καθόμαστε δεν βγάζουμε ένα περιοδικό;» Μόνο έτσι δεν έγινε, αγαπητοί φίλοι. Κι ούτε θα μπορούσε να γίνει!
Ο λόγος που δημιουργήθηκαν οι αγαπημένοι σας (μας) 4ΤΡΟΧΟΙ ήταν δύο περίεργοι… άνθρωποι και δυό περιοδικά: Ο ένας ήταν γνωστός σε μας, ο άλλος άγνωστος μεν, αλλά πασίγνωστα τα έργα του. Ο γνωστός, ήταν ο… νευρικός, πανέξυπνος και ξεροκέφαλος Σπύρος Γαλαίος, ο εκ των συνιδιοκτητών της ημερησίας οικονομικής εφημερίδας ΕΞΠΡΕΣ και διευθυντής, του μηνιαίου περιοδικού αυτοκινήτου AutoEΞΠΡΕΣ, που εξέδιδε από τον Αύγουστο του 1967 η εφημερίδα. Στο Α-Ε είχαμε φθάσει σταδιακά και εργαζόμαστε όλοι όσων τα ονόματα διαβάζετε στο κίτρινο εξώφυλλο του πρώτου τεύχους των 4Τ. Και βέβαια κανείς μας δεν σκεπτόταν κάποιο νέο περιοδικό…
4Τροχοί, αρχές δεκαετίας ΄70, μετρήσεις…
Πηγαίναμε εξαιρετικά και φαινόταν αμέσως, μόλις ξεφύλλιζες τα περιοδικά εκείνης της εποχής. Το Α-Ε ξεχώριζε! Αυτό, βεβαίως, δεν οφειλόταν μόνο σε «εμάς» αλλά και στο υπόλοιπο επιτελείο του περιοδικού που το αποτελούσαν «κανονικοί» και έμπειροι δημοσιογράφοι οι οποίοι εργάζονταν ήδη στην εφημερίδα ΕΞΠΡΕΣ στα διάφορα ρεπορτάζ: Δημ. Τσαλαπάτης, Άρης Φετζιάν, Δημ. Ρούσσος, Ν. Σταματόπουλος, Βασ. Τράπαλης (Θεσ/νίκη) και άλλοι ικανότατοι συνάδελφοι.
Ποιός ήταν, όμως, ο «άγνωστος» με τα… πασίγνωστα έργα;
Ονομαζόταν Τζίμης Κορίνης, εκδότης του εβδομαδιαίου περιοδικού «ΜΑΣΚΑ», με αυτοτελή αστυνομικά μυθιστορήματα και διηγήματα. Η «Μάσκα» εθεωρείτο τότε κακόφημο και περιθωριακό έντυπο, αλλά δεν έγραφε τίποτα το άσεμνο και σάρωνε τις πωλήσεις! Όμως, αν σε έπιανε ο καθηγητής να το διαβάζεις στα διαλείμματα, στο έσκιζε και είχες δύο γερά… χαστούκια με ή χωρίς διήμερη αποβολή, κλήση των γονιών σου για παρατήρηση κι εσύ χαρακτηριζόσουν αμέσως ως «κακός μαθητής»! Και τι σχέση είχε η «Μάσκα» μ έ την έκδοση των 4Τ, θα αναρωτηθείτε; Είχε και μάλιστα μεγάλη. Προσέξτε.
4Τροχοί, αρχές δεκαετίας ’70, δοκιμή απόδοσης ελαστικών σε βρεγμένο οδόστρωμα…
Βρισκόμαστε στο σωτήριον έτος 1969, Δεκέμβριος (ή Ιανουάριος 1970;) δουλεύουμε με ενθουσιασμό στο Α-Ε κι έχουμε μάθει ότι σύντομα θα φύγει ο Κυριάκος Κορόβηλας, ο αρχισυντάκτης.
Οπότε, μια ωραία πρωΐα, ο Σπ. Γαλαίος μας ανακοινώνει με το γνωστό πομπώδες ύφος του: Μάγκες, κύριοι συνάδελφοι, σε ένα μήνα σας φέρνω έναν… αητό που θα αναλάβει το περιοδικό και θα σκίσει!
– Μα, του απαντάμε, το περιοδικό πάει σφαίρα, όπως λέτε.
-Ναι αλλά με αυτόν που θα σας φέρω θα πάει ακόμη καλύτερα. Ετοιμαστείτε ρέεε, είπε αυτός γελώντας πονηρά κι έφυγε για το γραφείο του!
Θα καταλάβατε, βέβαια, πως ο «αητός» του Σ. Γαλαίου δεν ήταν άλλος από τον Τζίμη Κορίνη. Είναι αλήθεια πως τα χάσαμε! Μα καλά, από τα αστυνομικά μυθιστορήματα θα έρθει σε ένα περιοδικό αυτοκινήτου; Εννοείται πως δεν μας ταίριαζε και αντιπροτείναμε στον Σ.Γ. να βάλει διευθυντή τον παλιότερο από μας, δηλαδή τον Κώστα Καββαθά, μια και ο Ηλίας Σπορίδης δεν μπορούσε καθώς εργαζόταν στο «Βήμα» και στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Η απάντηση του Γαλαίου, ζεστή, φιλική αλλά… καταπέλτης:
-Ρε Κωστάκη κατάλαβέ το: Δεν κάνεις για αρχισυντάκτης! Εσύ και οι υπόλοιποι (δηλ. εμείς) είσαστε μόνο για να γράφετε για αυτοκινητάκια! Γκέγκε;
Ακολούθησαν δύο-τρεις μαραθώνιες συναντήσεις με τον Σπύρο Γαλαίο, απογευματινο-βραδυνές αν θυμάμαι καλά (στη μία ήταν και η γυναίκα του Κώστα, η Σόφη), χωρίς όμως να αλλάξει γνώμη ο «κ. Σπύρος μας», Θεός σχωρέστον πιά! Μετά από αυτά, αποφασίσαμε ότι δεν συνεχίζουμε και φεύγουμε για να κάνουμε ένα δικό μας περιοδικό. Τόσο απλά! Κι από λεφτά, θα ρωτήσετε;
Ευτυχώς, υπήρχε μέρος από το… εφάπαξ του πατέρα του Κώστα και του δικού μου, έφερε κι ο Δημήτρης Χατζηδημητρίου τα δικά του και φύγαμε! Εδώ, νοιώθω υποχρεωμένος να αναφερθώ δημοσία, σε κάποιους επιχειρηματίες του χώρου και να τονίσω ότι η διαφημιστική συμβολή τους στη δημιουργία των 4ΤΡΟΧΩΝ ήταν κάτι περισσότερο από καθοριστική!
Αυτοί είναι:
_Το δίδυμο Χρήστος Δαμάσκος – Παναγιώτης Τζάκας, αντιπρόσωποι της Lancia.
_ Ο Αλέξανδρος Μανιατόπουλος, ΦΙΛΟΣ και αντιπρόσωπος (τότε) της Audi-NSU.
_ Η οικογένεια του Παύλου Λάσκαρη, αντιπρόσωποι, της Fiat.
Ιδρύονται, λοιπόν, οι «Τεχνικαί Εκδόσεις ΕΠΕ», το δε όνομα του περιοδικού αποφασίστηκε σε… περίπου σε 60’’ (!). Ο Κώστας Καββαθάς νοικιάζει τα γραφεία στη Βούρβαχη, εγώ κάνω μεταφορά το τηλέφωνο από το σπίτι μου (ο ΟΤΕ έκανε κάτι μήνες για να μας βάλει) και στρωνόμαστε στη δουλειά, με την Σόφη Καββαθά να τρέχει μέσα στο κατακαλόκαιρο για την πρώτη διαφημιστική συγκομιδή! Στα γραπτά ο Άρης Σταθάκης, ο Τάκης Πιρπιρής, ο Ρούντι Μορώνης, ο Δημήτρης Κληρονόμος, η αφεντιά μου και οι νέοι συνεργάτες που σιγά-σιγά προστέθηκαν.
Αρκετά γρήγορα ο Σπ. Γαλαίος διαψεύστηκε περίτρανα:
_ Οι 4ΤΡΟΧΟΙ έφθασαν γρήγορα και παραμένουν στην κορυφή. Το ίδιο γρήγορα ο Δημ. Χατζηδημητρίου έφυγε από τη ζωή… Και το Auto ΕΞΠΡΕΣ, θα αναρωτηθείτε;
Συνέχισε την πορεία του και μέσα από τις σελίδες του αναδείχτηκαν μερικοί εξαιρετικοί συνάδελφοι που διαδέχτηκαν την ομάδα που αποχώρησε: Κώστας Γκοτσίνας, Θάνος Οικονομόπουλος, Παύλος Αλέπης, Μιχάλης Μοίρας, Νίκος Τσάδαρης. Δυστυχώς, ο επικεφαλής των συνιδιοκτητών της ΕΞΠΡΕΣ, ο Δ. Καλοφωλιάς, δεν θέλησε να επενδύσει στο περιοδικό όταν αυξανόταν ο ανταγωνισμός. Έτσι, σταμάτησε άδοξα η έκδοσή του, πριν σταματήσει η έκδοση της εφημερίδας. Όσο για τον Τζίμη Κορίνη, νωρίς το 1973 είχε αποχωρήσει από το Α-Ε, αλλά δεν γνωρίζω για ποιο λόγο. Τα υπόλοιπα είναι, γνωστή… ιστορία!