H «Moretti S.p.A.» ήταν μια μικρή σε βιομηχανικό μέγεθος ιταλική εταιρεία, γνωστή και στην Ελλάδα, για όσους φίλους του αυτοκινήτου έχουν ακόμη αναμνήσεις από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 και τις αρχές εκείνης του ’70.
Παρά το γεγονός ότι ποτέ δεν εξελίχθηκε σε εργοστάσιο με μαζική παραγωγή απολύτως δικών της προϊόντων, έχει μια πλούσια ιστορία, που ξεκίνησε το 1925 στο Τορίνο και ολοκληρώθηκε το 1989 στην ίδια πόλη. Ψυχή της ήταν ο ιδρυτής της Giovanni Moretti, που ξεκίνησε τη διαδρομή του στην επιχειρηματική ζωή της γειτονικής μας χερσονήσου παράγοντας σε ολιγάριθμες σειρές μοτοσικλέτες των 125 κ.εκ., microcars και τετράτροχα μοντέλα επαγγελματικού χαρακτήρα. Στα χρόνια αμέσως μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο η εταιρεία του σημείωσε σημαντική επιτυχία με τη berlina «Cita» των 350 κ.εκ., που παρήχθη σε ποικίλες εκδόσεις και αμαξώματα.
Τη δεκαετία του ’50 η φιλία του με τον ισχυρό άνδρα της Fiat Gianni Agneli αποδείχθηκε καθοριστική για την πορεία της Moretti, αφού εμπλούτισε τον κύκλο εργασιών της με αυτοκίνητα βασισμένα στα επιτυχημένα εμπορικά μικρά μοντέλα της ιταλικής εταιρείας. Την εποχή εκείνη είδαν το φως της ημέρας αρκετές γοητευτικές sport παραλλαγές των «500» και «600», συχνά όμως και μεγαλύτερων σε κυβισμό δημιουργιών του εργοστασίου του Lingotto.
850 Sportiva
Κάπως έτσι έφτασε το 1967, χρονιά που η «Moretti S.p.A.» παρήγαγε μόνον 2.600 αυτοκίνητα. Η χαμηλή αυτή επίδοση σήμαινε πως η προσφερόμενη γκάμα της έπρεπε να ενισχυθεί περαιτέρω. Για το λόγο αυτό επιλέχθηκε ως βάση το Fiat «850 Sport», από το οποίο προέκυψε το Moretti «850 Sportiva», που παρουσιάστηκε την ίδια χρονιά. Aρχικά το μοντέλο προτάθηκε στους υποψήφιους αγοραστές του σε δύο τύπους, ως «S2» (κλειστό coupe) και ως «Transformable» (με μεγάλη υφασμάτινη ηλιοροφή). Ο τετρακύλινδρος σε σειρά κινητήρας του, χωρητικότητας 843 κ.εκ., ήταν τοποθετημένος πίσω και συνδυαζόταν με χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων των τεσσάρων σχέσεων, που μετέδιδε την κίνηση στους πίσω τροχούς. Οι 47 ίπποι του μηχανικού του συνόλου, που προερχόταν και αυτός από τη Fiat, ήταν αρκετοί για να του δώσουν τελική ταχύτητα της τάξης των 148 χλμ./ώρα. Εννοείται πως απευθυνόταν σε πελάτες, που ήταν συνηθισμένοι να επιλέγουν τα επιμέρους «καλούδια» ανάλογα με το δικό τους γούστο.
Υπήρχαν πολλές παραλλαγές που τους επέτρεπαν να προσωποποιήσουν το αυτοκίνητο και εκτός από τη συνήθη επιλογή των χρωμάτων και των υφασμάτων για το εσωτερικό, είχαν τη δυνατότητα να αποκτήσουν τα καλύτερα φινιρίσματα και εξοπλιστικά στοιχεία της εποχής, όπως ηλεκτρικά παράθυρα, μεταλλική βαφή ή ακτινωτούς τροχούς της «Borrani». Είχαν επίσης την επιλογή να προτιμήσουν έναντι υψηλότερου τιμήματος έναν κινητήρα με αυξημένη χωρητικότητα, των 982 κ.εκ. Αυτός ο τρόπος θεώρησης των πραγμάτων, αδιανόητος για τις οριζοντιοποιημένες παραγωγές μεγάλης κλίμακας των ημερών μας, επέζησε για είκοσι χρόνια μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, ώσπου να εξαφανιστεί τελικά στη διάρκεια της δεκαετίας του ’70.
Oι λόγοι της αστοχίας
Υπεύθυνος για τον υπέροχο εξωτερικό σχεδιασμό του «850 Sportiva» ήταν ο Ελβετός στιλίστας Dany Brawand, ο οποίος είχε εργαστεί στο παρελθόν για τον Giovanni Michelotti. Μπορεί το αποτέλεσμα να μοιάζει με το Fiat Dino Spider, όμως το coupe της Moretti είχε ολοκληρωθεί εννέα μήνες νωρίτερα από εκείνο. Λόγω των ιδιαιτεροτήτων του design, ήταν απαραίτητο να τοποθετηθεί ο εφεδρικός τροχός του αυτοκινήτου οριζόντια στο εμπρόσθιο τμήμα, καταλαμβάνοντάς τον εντελώς. Αυτό ανάγκασε τους σχεδιαστές να οριοθετήσουν τον χώρο αποσκευών μεταξύ των εμπρός καθισμάτων και του διαμερίσματος του κινητήρα. Όμως, η έλλειψη πίσω καθισμάτων δεν εκτιμήθηκε από τους υποψήφιους αγοραστές. Τον επόμενο χρόνο ο Moretti παρουσίασε τον τύπο «S4», που παρείχε τη διάταξη 2+2, λύνοντας το πρόβλημα. Η βασική τιμή αγοράς του «Sportiva» το 1967 ήταν 1.095.000 λιρέτες, η οποία αυξανόταν δραματικά για όσους ήθελαν το αυτοκίνητό τους πλουσιότερα εξοπλισμένο, φθάνοντας έως και τα δύο εκατομμύρια.
Για να έχετε ένα μέτρο σύγκρισης, αρκεί να αναφέρουμε ότι την ίδια εποχή το Fiat «124» του επίσημου εργοστασίου κόστιζε 1.035.000 λίρες. Οι ανισότητες που προέκυψαν από τους παραπάνω λόγους, τόσο σε πρακτικά ζητήματα όσο και σε οικονομικά, οδήγησαν το 1971 στην οριστική διακοπή της εμπορικής σταδιοδρομίας του «850 Sportiva». Η συνολική του παραγωγή, στα τέσσερα χρόνια που έμεινε στη γκάμα της Moretti, υπολογίζεται στις 300 περίπου μονάδες.
MORETTI SPORTIVA COUPE 850 S2 (1968) Αμάξωμα: δίθυρο coupe Σχεδιαστής: Dany Brawand Kινητήρας: 4κύλινδρος σε σειρά Fiat 100G τοποθετημένος πίσω Κυβισμός: 843 κ.εκ. Σχέση συμπίεσης: 9.2:1 Διάμετρος x διαδρομή: 65 mm x 63.5 mm Καρμπιρατέρ: 1 Weber 30 DIC Ισχύς: 47 ίπποι στις 6.400 σ.α.λ. Ροπή: 6,1 χλγμ. στις 3.600 σ.α.λ. Μετάδοση κίνησης: στους πίσω τροχούς Κιβώτιο ταχυτήτων: χειροκίνητο 4 σχέσεων Ανώτατη ταχύτητα: 148 χλμ./ώρα Μέση κατανάλωση: 7,1 λτ./100 χλμ. Μήκος: 3.610 χλστ. Πλάτος: 1.440 χλστ. Ύψος: 1.145 χλστ. Μεταξόνιο: 2.027 χλστ. Μετατρόχιο εμπρός: 1.205 χλστ. Μετατρόχιο πίσω: 1.264 χλστ. Φρένα εμπρός: δίσκοι Φρένα πίσω: ταμπούρα Ελαστικά: 145 x 13 Βάρος: 680 κιλά Περίοδος παραγωγής: 1967-1971 Μονάδες παραγωγής: 300
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
