Cosmo 110 S, το πρώτο Wankel της Mazda…

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορίες της Αυτοκίνησης είναι η σχέση μεταξύ της Μazda και των περιστροφικών κινητήρων Wankel, που αρίθμησε τέσσερις σχεδόν δεκαετίες ζωής. Η ιαπωνική εταιρεία ήταν η μόνη στον κόσμο που επέμενε να εξελίσσει τέτοιου είδους μηχανικά σύνολα, παρά το «χτύπημα» που δέχτηκαν τα τελευταία την περίοδο της πρώτης ενεργειακής κρίσης, όταν κρίθηκαν ασύμφορα εξαιτίας της υπερβολικής τους κατανάλωσης σε καύσιμο. Η Μazda, αναγνωρίζοντας τα προτερήματά τους στους τομείς των επιδόσεων, εξόπλιζε με αυτά τα αποκλειστικά sport μοντέλα της. Η συνεργασία αυτή έχει προσφέρει πολλά και στους δύο, αρχής γενομένης από το Cosmo των 110 ίππων του 1967, όταν το μηχανικό σύνολο που εφηύρε ο καθηγητής Wankel ήταν μόλις 14 χρόνων. Η ιδέα για ένα διαφορετικού τύπου κινητήρα εσωτερικής καύσης γεννήθηκε το 1924, όταν ο Felix Wankel ήταν 22 χρονών. Η ιδιοφυής σύλληψή του βασιζόταν σε ένα περιστρεφόμενο τριγωνικό έμβολο, το οποίο σε μια περιστροφή του εκτελούσε τους τέσσερις κύκλους (εισαγωγή, συμπίεση, έκρηξη και εξαγωγή) του «κλασικού» τετράχρονου κινητήρα. Πλεονέκτημα της κατασκευής ήταν τα λιγότερα κινούμενα μέρη, το μικρότερο βάρος και η περισσότερη δύναμη. Ο περιστροφικός κινητήρας με τη λογική που τον γνωρίζουμε σήμερα, δημιουργήθηκε το 1951 κοντά στη λίμνη της Κωνστάντσας, στην Ελβετία. Οι δρόμοι της NSU και του Wankel συναντήθηκαν το 1954. Τον Φεβρουάριο του 1957 η συνεργασία τους είχε καταλήξει σε ένα πρωτότυπο 125 κ.εκ., με 4κύλινδρο κινητήρα που λειτουργούσε ως τις 15.000 σ.α.λ. Το «Prinz Spider», κατασκευή των σχεδιαστηρίων του Bertone, έμελλε επτά χρόνια αργότερα να γίνει το πρώτο αυτοκίνητο παραγωγής που για την κίνησή του διέθετε περιστροφικό μηχανικό σύνολο. Παρουσιάστηκε επίσημα στην έκθεση αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης, το 1964. Ήδη τότε, η άδεια χρήσης είχε ζητηθεί και από την Mazda, που ξεκινούσε το πρόγραμμα της σειράς «RX». Το 1967 ήταν ιστορικό για τον κινητήρα, αφού με αυτόν παρουσιάστηκαν δύο κατασκευές διαφορετικής προέλευσης και φιλοσοφίας: το γερμανικό sedan «Rο 80» της NSU που ανακηρύχθηκε «Αυτοκίνητο της Χρονιάς» την επόμενη χρονιά και το ιαπωνικό coupe «Cosmo 110 S».

Προεόρτια…

Η Mazda επέλεξε να χρησιμοποιήσει την ονομασία «Cosmo», επειδή ήθελε να παρουσιάσει τον περιστροφικό κινητήρα ως μια ανακάλυψη με διεθνές αντίκτυπο, που ερχόταν από το μέλλον. Το πρωτότυπο της νέας της τεχνολογικής περιπέτειας στον κόσμο της Αυτοκίνησης (κωδικοποιημένο ως «10Α», διαδεχόμενο τα δύο αρχέτυπα «8Α» του 1963) παρουσιάστηκε στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Τokyo το 1964, ένα μήνα πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, που τη χρονιά εκείνη έλαβαν χώρα στην ιαπωνική πρωτεύουσα. Ως το 1966, το βάρος των δοκιμών του κινητήρα Wankel έπεσε στα 80 αυτοκίνητα προ-παραγωγής, που είχε ετοιμάσει για το σκοπό αυτό το εργοστάσιο. Η πλήρης παραγωγή ξεκίνησε τον Μάιο του 1967 και διήρκεσε μέχρι το 1972, με ρυθμό ενός αυτοκινήτου την ημέρα, καθώς οι περισσότερες δουλειές γίνονταν με το χέρι. Το 1968 το μοντέλο υποβλήθηκε σε μία από τις πιο εξαντλητικές δοκιμές της εποχής του, συμμετέχοντας στο «Marathon de la Route» των 84 ωρών στην πίστα του Nurburgring. Δύο αυτοκίνητα αυτού του τύπου ταξίδεψαν στη Γερμανία, τροποποιημένα για την περίσταση και με κινητήρες αναβαθμισμένους, ώστε να αποδίδουν 130 ίππους. Αμφότερα πήγαν πάρα πολύ καλά, ευρισκόμενα στην τέταρτη και πέμπτη θέση της γενικής κατάταξης. Ατυχώς, δύο ώρες πριν το τέλος, το ένα από αυτά εγκατέλειψε. Το δεύτερο όμως, με πλήρωμα τους Βέλγους οδηγούς Leon Dernier, Yves Deprez και Jean-Pierre Ackermans, ολοκλήρωσε την προσπάθειά του και είδε τη σημαία του τερματισμού στην πέμπτη θέση. Αυτή ήταν η μοναδική επίσημη αγωνιστική «εκστρατεία» για το «Cosmo», αφού το επόμενο ανάλογο εγχείρημα της Mazda με τον Wankel στο διαμέρισμα του κινητήρα είχε πρωταγωνιστή το Familia Coupe Rotary (R100). Το Mazda «Cosmo 110 S» αρίθμησε συνολικά 1.519 μονάδες παραγωγής στη διάρκεια της σταδιοδρομίας του, από τις οποίες οι 343 ανήκαν στη Σειρά 1 (L10A) και οι 1.176 στη Σειρά 2 (L10B).

L10A

Η πρώτη σειρά του Cosmo έμεινε για μικρό χρονικό διάστημα στην παραγωγή, καθώς 14 μήνες αφότου κύλησε για πρώτη φορά στους τροχούς της, έδωσε τη θέση της στην δεύτερη σειρά. Με χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων των τεσσάρων σχέσεων, προσφερόταν στην βασική του έκδοση με ζάντες διαστάσεων 14 ιντσών. Στην ιαπωνική αγορά το μοντέλο έδωσε ένα σημαντικό πλεονέκτημα στους υποψήφιους αγοραστές του, αφού η φορολογική του αντιμετώπιση από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες ήταν ευνοϊκή σε συνάρτηση με την ιπποδύναμή του. Η εμπρός ανάρτησή του ήταν ανεξάρτητη, ενώ στους εμπρός τροχούς του έφερε δισκόφρενα των 254 χλστ. και στους πίσω ταμπούρα των 201 χλστ. Η τιμή πώλησής του στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου ήταν χαμηλότερη από του Toyota 2000 GT και ανερχόταν στα 4.100 δολάρια ΗΠΑ.

L10B

Η δεύτερη σειρά του Cosmo εισήχθη στη γκάμα των μοντέλων της Mazda τον Ιούλιο του 1968. Οι οπτικές αλλαγές σε σχέση με τον προκάτοχό της περιλάμβαναν μια μεγαλύτερη μάσκα κάτω από τον εμπρός προφυλακτήρα, με δύο πρόσθετες οπές εξαερισμού. Το κιβώτιο ταχυτήτων διέθετε πλέον πέντε σχέσεις και η ισχύς του κινητήρα είχε ανέβει στους 128 ίππους, με σημαντικά οφέλη στις έτσι κι αλλιώς όχι ευκαταφρόνητες επιδόσεις, ενώ το μεταξόνιο του αυτοκινήτου είχε αυξηθεί κατά 15 εκατοστά. Ακόμη, προσφερόταν με ζάντες 15 ιντσών στην βασική του έκδοση. Όσο για την τιμή πώλησής του, δεν αυξήθηκε σημαντικά, αφού αρκούσαν 4.390 δολάρια ΗΠΑ για να αποκτηθεί.

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

ΜΑΖDA COSMO SPORT 110 S L10A Αμάξωμα δίθυρο coupe, σχεδιαστές Heiji Kobayashi, Kenichi Yamamoto, κινητήρας Wankel 0810 με δύο ρότορες, κυβισμός 2 x 491 κ.εκ., σχέση συμπίεσης 9.4:1, καρμπιρατέρ Hitachi-Stromberg KCB 306, ισχύς 110 ίπποι στις 7.000 σ.α.λ., ροπή 130,5 Nm στις 3.500 σ.α.λ., μετάδοση κίνησης στους πίσω τροχούς, κιβώτιο ταχυτήτων χειροκίνητο 4 σχέσεων, ανώτατη ταχύτητα 186 χλμ./ώρα, 0-100 χλμ./ώρα 10,5 δλ., μήκος 4.140 χλστ., πλάτος 1.595 χλστ., ύψος 1.165 χλστ., μεταξόνιο 2.200 χλστ., μετατρόχιο εμπρός 1.250 χλστ., μετατρόχιο πίσω 1.240 χλστ., βάρος 940 κιλά, περίοδος παραγωγής Μάιος 1967-Ιούλιος 1968, μονάδες παραγωγής 343

ΜΑΖDA COSMO SPORT 110 S L10Β αμάξωμα δίθυρο coupe, σχεδιαστές Heiji Kobayashi-Kenichi Yamamoto, κινητήρας Wankel 0813 με δύο ρότορες, κυβισμός 2 x 491 κ.εκ., σχέση συμπίεσης 9.4:1, καρμπιρατέρ Hitachi-Stromberg KCB 306, ισχύς 128 ίπποι στις 7.000 σ.α.λ., ροπή 139 Nm στις 5.000 σ.α.λ., μετάδοση κίνησης στους πίσω τροχούς, κιβώτιο ταχυτήτων χειροκίνητο 5 σχέσεων, ανώτατη ταχύτητα 199 χλμ./ώρα, 0-100 χλμ./ώρα 9,3 δλ., μήκος 4.130 χλστ., πλάτος 1.590 χλστ., ύψος 1.165 χλστ., μεταξόνιο 2.350 χλστ., μετατρόχιο εμπρός 1.250 χλστ., μετατρόχιο πίσω 1.240 χλστ., βάρος 960 κιλά, περίοδος παραγωγής Ιούλιος 1968-Σεπτέμβριος 1972, μονάδες παραγωγής 1.176