Tο αριστούργημα του Μarcello Gandini και της Carozzeria Bertone, που στις αρχές της δεκαετίας του ’70 καθόρισε το μέλλον του βιομηχανικού design επί τροχών.
O Νucciο Bertone ίδρυσε την αμαξοποιΐα του σε πολύ νεαρή ηλικία, όταν ήταν μόλις 19 ετών, έχοντας τη στήριξη και την πολύτιμη συνδρομή του πατέρα του. Ο Giovanni Bertone πίστευε πολύ στις δυνατότητες του γιού του και στα χρόνια που πέρασαν από το 1933 έως τα τέλη της δεκαετίας του ’60 είχε πολλές φορές δικαιωθεί: Mερικά από τα ομορφότερα μοντέλα της Lancia, όπως οι Augusta, Aprilia και Aurelia είχαν την δική του υπογραφή. Παράλληλα, τη δεκαετία του ’50 είχε εντυπωσιάσει όλο τον κόσμο με το concept BAT, που ήταν ένας μοναδικός ύμνος στην αεροδυναμική.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, από το γραφείο του σχεδιάστηκαν και μερικά από τα εκρηκτικότερα supercars, όπως για παράδειγμα ήταν η Lamborghini Miura. Βέβαια, ο ιθύνων νους της Carozzeria Bertone ήξερε να επιλέγει στιλίστες ταλαντούχους και με άποψη, όπως ο Giorgetto Giugiaro που δούλεψε μαζί του στις αρχές της δεκαετίας του ’60, αλλά και ο Μarcello Gandini στη συνέχεια.
Το δίδυμο που κρατούσε στα χέρια του την καλή φήμη της Carozzeria Bertone βρισκόταν σε ιδιαίτερα παραγωγική φάση εκείνη την εποχή, κάτι που αποδείχθηκε περίτρανα στην έκθεση αυτοκινήτου του Τορίνο το Νοέμβριο του 1970, όπου έκανε την πρώτη εμφάνισή της η «Stratos». Ο Gandini είχε επιλέξει γι αυτήν ένα πρωτοποριακό σφηνοειδές σχήμα, που κατά τον Bertone δημιούργησε μετέπειτα δική του σχολή, με την ονομασία «Stratoline». Τα πάντα σε εκείνη ήταν ξεχωριστά, από τον τρόπο που άνοιγε το κάλυμα του κινητήρα της έως τις τεράστιες διαστάσεις του παρμπρίζ, αλλά και τις πλαϊνές επιφάνειες που θύμιζαν διαστημική κάψουλα (δεν είχε άλλωστε περάσει και πολύς καιρός, από τότε που ο άνθρωπος πάτησε για πρώτη φορά το Φεγγάρι). Ακόμη πιο εντυπωσιακά όμως ήταν τα 84 μόλις εκατοστά του συνολικού της ύψους, καθώς μόνο έτσι ήταν πρακτικά δυνατή η τοποθέτηση του κινητήρα της στο κέντρο, σύμφωνα με τις επιλογές του σχεδιαστή. Το μηχανικό σύνολο της «Stratos» ήταν για την περίσταση ένας V4 των 1.6 λίτρων, που προερχόταν από τη Fulvia και απέδιδε 132 ίππους.
Τους επόμενους μήνες, το σφηνοειδές concept παρουσιάστηκε στα μεγαλύτερα περιοδικά σε όλο τον κόσμο και η Lancia μίλησε με τον Bertone, προκειμένου εκείνος να αναπτύξει ένα αυτοκίνητο ειδικά για ράλλυ, με βάση το σχεδιασμό της «Stratos». Το αγωνιστικό εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην έκθεση του Τορίνο το 1971, χωρίς να μοιάζει με το αυτοκίνητο που το ενέπνευσε, διατηρώντας όμως την ονομασία του. Η συνέχεια είναι σε όλους γνωστή, αφού η Lancia των rally έγραψε τη δική της ιστορία στις ειδικές διαδρομές του WRC, κατακτώντας 17 νίκες και τρία συνεχόμενα παγκόσμια πρωταθλήματα, εφοδιασμένη με τον V6 κινητήρα των 2.4 λίτρων της Dino.
Σίγουρα η «Stratos» ήταν μια από τις καλύτερες στιγμές του Μarcello Gandini και της Carozzeria Bertone, θα μπορούσαμε μάλιστα να τη χαρακτηρίσουμε και ως κορυφαία αν δεν υπήρχε στο χάρτη της Αυτοκίνησης η «Μiura», που ήταν δημιουργία του ιδίου διδύμου. Το ξεχωριστό ιταλικό concept car, που εμφανίστηκε και στην ταινία «Moonwalker» του βασιλιά της pop Μάικλ Τζάκσον το 1988, έδωσε το «παρών» το καλοκαίρι του 2006 στον επίσημο εορτασμό των 100 χρόνων της Lancia. Εκεί, στο κέντρο του Τορίνο, κέρδισε και πάλι τις εντυπώσεις, μαγνητίζοντας ακόμη μια φορά τα βλέμματα όλων.
LANCIA STRATOS ZERO Body design: Marcello Gandini, Nuccio Bertone Kινητήρας: V4 13o Κυβισμός: 1.584 κ.εκ. Διάμετρος x διαδρομή: 82 mm x 75 mm Σχέση συμπίεσης: 10.5:1 Καρμπιρατέρ: 2 Ισχύς: 132 ίπποι στις 6.000 σ.α.λ. Ροπή: 16,8 χλγμ. στις 5.500 σ.α.λ. Μετάδοση κίνησης: στους πίσω τροχούς Κιβώτιο ταχυτήτων: χειροκίνητο 5 σχέσεων Ανώτατη ταχύτητα: 155 χλμ/ώρα Μήκος: 3.580 χλστ. Πλάτος: 1.840 χλστ. Ύψος: 840 χλστ. Μεταξόνιο: 2.220 χλστ.